Osteotomia szczęki. Co to jest osteotomia?

Osteotomia szczęki to innowacyjna metoda, w której skorygowana zostaje wada kości szczęk, wiele wad zgryzu, a także przygotowane zostaje podłoże pod implanty.

Zaburzenia zgryzu

U niektórych pacjentów zaburzenia zgryzowe są tak nasilone, że oprócz nieprawidłowego ustawienia i symetrii łuków zębowych, występuje znaczne zaburzenie rysów twarzy. Należy zaznaczyć, że nieprawidłowe ułożenie szczęk względem siebie, ich nieprawidłowa wielkość i brak symetrii mają wpływ u pacjenta na: 

  • oddychanie,
  • sposób przeżuwania pokarmu,
  • połykanie,
  • mowę,
  • funkcjonowanie stawów skroniowo-żuchwowych,
  • a nawet występowanie choroby próchnicowej i chorób przyzębia.

U takich pacjentów przeprowadzamy leczenie ortognatyczne polegające na zintegrowanym leczeniu chirurgicznym i ortodontycznym. Przywraca ono prawidłowe funkcje fizjologiczne i estetykę wyglądu zewnętrznego pacjenta. U pacjentów z dużymi deformacjami rysów twarzy zabiegi ortognatyczne przywracają również prawidłowe funkcjonowanie społeczne.

Rodzaje osteotomii

Osteotomia to nazwa procedury chirurgicznej polegająca na przecięciu i dopasowaniu w nowym położeniu kości szczęk: szczęki (górna szczęka) i żuchwy (dolna szczęka), w przypadku ich nietypowej i nieprawidłowej budowy. O rodzaju zabiegu decyduje tzw. klasa szkieletowa, która mówi nam czy pacjent ma „cofniętą bródkę” czy też jest ona „wysunięta do przodu”. Mówimy wówczas o zaburzeniach w wymiarze przednio-tylnym. W przypadku niektórych wad konieczne jest przeprowadzenie zabiegu obuszczękowego obejmującego zarówno szczękę jak i żuchwę (osteotomia dwuszczękowa). Zabiegi ortognatyczne przeprowadzamy najczęściej u pacjentów dorosłych, z zakończonym okresem rozwojowym kośćca.

Przygotowania do osteotomii

Najczęściej pacjent zanim trafi na stół operacyjny poddawany jest wcześniej przygotowawczemu leczeniu ortodontycznemu. Chirurg razem z ortodontą przygotowują plan leczenia na podstawie badania klinicznego oraz analizy zdjęć fotograficznych, radiologicznych i modelu szczęk pacjenta. Leczenie wstępne ma na celu wyrównanie kształtu i szerokości łuków zębowych. Aparat ortodontyczny pełni wówczas rolę szyny chirurgicznej, która pozwala na prawidłowe ustawienie względem siebie szczęk oraz jest elementem stabilizującym wyrostek kłykciowy (część żuchwy wchodząca w skład stawu skroniowo-żuchwowego) po przecięciu kości żuchwy.

Osteotomia – na czym polega?

Sam zabieg wykonywany w znieczuleniu ogólnym polega na przecięciu jednej lub obu szczęk, co pozwala na przesunięcie fragmentów kości tak, aby spełniały prawidłowe warunki szczękowo-zgryzowe. Zależnie od tego, z jaką wadą mamy do czynienia, uzyskane odłamy przesuwa się w 3 płaszczyznach: strzałkowej (przednio-tylnej), czołowej (wysokość) lub poziomej (prawo-lewo). Zasięg cięcia kości uwarunkowany jest od potrzeb leczenia i planu postępowania terapeutycznego. Może obejmować całą kość (osteotomia LeFort I, trzonu/ gałęzi żuchwy) lub wyselekcjonowanego segmentu (odcinek wyrostka zębodołowego). Gdy odłamy kostne zostaną ustawione we właściwej pozycji, chirurg dokonuje osteosyntezy, tj. przykręca kości tytanowymi śrubami i płytkami tak, aby zachowały nową relację między sobą.

W wadach gdzie mamy do czynienia z nadmiernym wzrostem kości szczęki lub żuchwy, oprócz osteotomii wykonuje się wycięcie fragmentu kostnego.

Z kolei w wadach, w których mamy niedorozwój kości, wprowadza się preparaty kościozastępcze lub przeszczepy kostne od pacjenta pobrane z innego obszaru ciała. Przykładowo, ortognatycznym zabiegiem mało traumatycznym jest nadbudowa niewykształconej bródki, w której do powiększenia tego fragmentu żuchwy używane są wiórki pobrane z kości biodrowej pacjenta.

Co istotne, cięcia chirurgiczne w osteotomii wykonywane są zewnątrzustnie, dzięki czemu pacjent po zabiegu nie ma blizn na skórze.

Zalecenia po osteotomii

Po takich zabiegach wskazana jest rehabilitacja pooperacyjna, podczas której dochodzi do ostatecznej poprawy warunków zgryzowych oraz odpowiednio długa retencja (czyli utrzymanie efektów leczenia). Konieczne są systematyczne wizyty i kontynuacja leczenia ortodontycznego. Na uzyskanie całkowitych efektów zabiegu ortognatycznego trzeba poczekać od 9 do 12 miesięcy.

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 01.12.2017
Data ostatniej aktualizacji 09.11.2022