Amylaza to ważny enzym wytwarzany przez organizm człowieka, odgrywający bardzo istotną rolę w procesie rozkładu cukrów, głównie skrobi. Badanie służy głównie diagnostyce zapalenia trzustki, ale też m.in. chorób wątroby czy nerek. Cennik zależy od lokalizacji placówki/


Spis treści:

  1. Co to jest amylaza?
  2. Wskazania do badania
  3. Przygotowanie
  4. Norma

Co to jest amylaza?

Amylaza to enzym produkowany przede wszystkim przez trzustkę (wchodzi w skład soku trzustkowego) i ślinianki. W mniejszych ilościach wytwarzana jest także przez komórki wydzielnicze śluzówki jelita cienkiego, gruczoły mleczne, jajniki lub jądra.

Odpowiada za rozkład skrobi oraz innych cukrów złożonych do cukrów prostych. Dzięki temu procesowi mogą one zostać wchłonięte z przewodu pokarmowego.

Jest wydalana przez nerki w moczu. W organizmie człowieka wyróżnia się dwa rodzaje amylaz odpowiedzialnych za rozkład enzymatyczny wielocukrów, które są podstawowym źródłem energii dla człowieka. Aktywność enzymu można oznaczać we krwi i w moczu.

Wskazania do badania stężenia amylazy

Badanie aktywności amylazy wykonywane jest głównie w przypadku podejrzenia ostrego zapalenia trzustki. Wśród najbardziej charakterystycznych objawów OTZ wymienia się:

  • silny i nagły ból w górnej oraz środkowej części brzucha,
  • wymioty,
  • zatrzymanie gazów,
  • zatrzymanie stolca,
  • wysoka gorączka
  • przyspieszone tętno.

Badanie jest pomocne także w diagnostyce zaostrzenia przewlekłego stanu zapalnego trzustki i chorób wątroby oraz w związku z problemami występującymi w obrębie ślinianek.

Kiedy badać amylazę?

Kontrola poziomu zalecana jest u pacjentów, u których w wywiadzie chorobowym stwierdzono nadużywanie alkoholu. Alkohol wpływa bowiem negatywnie na cały organizm człowieka, w aspekcie trzustki prowadzić może do wystąpienia ostrego bądź przewlekłego stanu zapalnego.

Przygotowanie do badania amylazy w surowicy

Próbka krwi pobierana jest z żyły łokciowej. Pacjent na oznaczenie wskaźnika powinien zgłosić się na czczo, w godzinach porannych. Ważne, aby przed pobraniem krwi powstrzymywać się od spożywania alkoholu. Konsultacji z lekarzem wymaga także kwestia przyjmowanych na stałe leków, ponieważ niektóre leki mogą wpłynąć na wynik badania i zafałszować rzeczywisty poziom.

Z wynikimi amylazy należy skosultować się z lekarzem.

Norma amylazya trzustkowej

Wynik powinien być interpretowany przez lekarza na podstawie wartości referencyjnych wskazanych przez laboratorium wykonujące badanie.

Zwykle gwałtowny i wysoki wzrost stężenia daje informację o ostrym zapaleniu trzustki. Przy stanie przewlekłym poziom enzymu jest nieco niższy. To lekarz, w zestawieniu z obrazem klinicznym i enetualnie innymi badaniami, decyduje o diagnozie.

Wysoki poziom amylazy we krwi

Poza ostrym zapaleniem trzustki oraz zaostrzeniem przewlekłego zapalenia trzustki, podwyższone stężenie może oznaczać:

  • zapalenie pęcherzyka żółciowego,
  • pęknięcie wrzodu dwunastnicy,
  • niedrożność jelit,
  • choroby ślinianek,
  • niektóre choroby nowotworowe, w szczególności dotyczące oskrzela, wątroby, tarczycy, jelita grubego, jajnika czy prostaty.

Niski poziom amylazy

Taki stan zdarza się stosunkowo rzadko. Może oznaczać np. uszkodzenie wątroby

Powiązane tematy

Lipaza trzustkowa

Rak trzustki - objawy, przyczyny, leczenie