Badanie FT3, razem z FT4 i TSH, jest wykorzystywane do oceny czynności tarczycy. Wykonuje się je głównie przy podejrzeniu nadczynności tarczycy, gdy niskiemu stężeniu TSH towarzyszy prawidłowy poziom FT4. Szczegóły i cena badania.


Spis treści:

  1. Co to jest FT3?
  2. Wskazania do badania trijodotyroniny.
  3. Jak się przygotować do oznaczenia FT3?
  4. Norma FT3

Co to jest FT3?

FT3 jest jednym z hormonów wydzielanych przez gruczoł tarczowy, chociaż większość trijodotyroniny wytwarzana jest z FT4 w tkankach docelowych. W diagnostyce stanu pacjenta, oceniana jest tzw. wolna frakcja trijodotyroniny (można też spotkać się z nazwą: wolna trójjodotyronina), niezwiązana z białkami, ponieważ pozwala ona na określenie faktycznego poziomu hormonu.

FT3 a inne hormony

W praktyce diagnostycznej, wolna trójjodotyronina oznaczana jest w drugiej kolejności, a interpretacja uzyskanego wyniku zależy od stężenia FT4 i TSH w surowicy krwi.
Wyniki te powinny być analizowane łącznie, ponieważ taki sposób oceny umożliwia zdiagnozowanie m. in. tzw. subklinicznej niedoczynności lub nadczynności tarczycy, przy których poziom hormonów tarczycy jest prawidłowy, a stężenie TSH nieznacznie podwyższone lub obniżone.
Poziom FT3, podobniej jak FT4, zależy od ilości hormonu tyreotropowego (TSH), wytwarzanego przez przysadkę mózgową. Wpływa on na wydzielanie hormonów przez tarczycę, odpowiada za utrzymanie prawidłowego stężenia FT3 i FT4 w organizmie.
Poziom trójjodotyroniny ważny jest dla prawidłowego działania większości układów: krążenia, nerwowego, pokarmowego i rozrodczego. Stężenie FT3 we krwi odgrywa istotną rolę także w funkcjonowania nerek. Wolna frakcja hormonu T3 reguluje metabolizm węglowodanów i lipidów

Trijodotyronina a tarczyca

Nieprawidłowo działająca tarczyca daje wiele objawów, często o charakterze ogólnym, co w niektórych przypadkach powoduje opóźnienie właściwej diagnozy. Warto wiedzieć, że nieprawidłowy poziom hormonów i zaburzenia w pracy tarczycy u dzieci mogą bardzo niekorzystnie wpłynąć na ich rozwój, szczególnie układu nerwowego, powodując liczne zaburzenia i upośledzenia.
Poziom FT3 w surowicy krwi jest znacznie niższe niż FT4. Na proporcję FT3/FT4 ma wpływ wiele czynników. Aby uniknąć pomyłek w diagnostyce schorzeń, przy badaniu wolnej trójjodotyroniny należy poinformować lekarza o stwierdzonych chorobach, gdyż niektóre z nich mogą wpływać na prawidłową interpretację wyników. Zmiany w proporcjach tych hormonów możliwe są m.in. przy współistniejących chorobach układu sercowo-naczyniowego oraz niedoborze jodu.

Wskazania do badania trijodotyroniny

Badanie poziomu hormonu wykonywane jest najczęściej na zlecenie lekarza endokrynologa. Wśród przesłanek decydujących często o wykonaniu badania są zgłaszane przez pacjenta w wywiadzie dolegliwości, które mogą sugerować, że tarczyca nie działa prawidłowo.
Najczęściej diagnostyka podejmowana jest głównie przy podejrzeniu nadczynności tarczycy, gdy FT4 jest prawidłowe, a stężenie TSH obniżone, przy monitorowaniu leczenia raka tarczycy, a także tyreotoksykozie, czyli nadmiarze hormonów tarczycy oraz przy zespole niskiej T3.
Badanie traktowane jest często jako uzupełnienie diagnostyki, gdy TSH wykazało wartości nieprawidłowe.
Badanie poziomu FT3

Jak się przygotować do oznaczenia FT3?

Badanie zaleca się wykonać na czczo (nie jest to warunek konieczny), w godzinach porannych. W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem. Niewskazane jest wykonywanie badania podczas leczenia heparyną. Po zakończeniu takiego leczenia należy odczekać kilka dni i dopiero wówczas poddać się badaniu. Do badania pobierana jest próbka krwi żylnej.

Norma FT3

Analiza wyników FT3 powinna być prowadzona razem z oceną TSH, gdyż istotny jest stosunek ich wartości. Każde laboratorium przyjmuje własne wartości referencyjne, zależne m.in. o przyjętej metody badania.

Jak interpretować wyniki?

Orientacyjne wartości prawidłowe mieszczą się w granicach 2,25–6 pmol/L (1,5–4 ng/L) oraz TSH z przedziału 0,4–4,0 µIU/ml. Interpretacja obu wyników jednocześnie jest ważna, ponieważ zachodzi możliwość uzyskania prawidłowego wyniku FT3 przy nieprawidłowym TSH. Taki stan może świadczyć o subklinicznej postaci nadczynności lub niedoczynności tarczycy.
Interpretacja wyniku FT3 przez pryzmat poziomu TSH jest szczególnie istotna u pacjentów, którzy cierpią na przewlekłe choroby, o podłożu nie tarczycowym. Jeśli pacjent przyjmuje leki, które mogą wpływać na białka transportujące T3, wówczas analiza wyniku powinna być prowadzona z uwzględnieniem szczególnych czynników.

Dowiedz się więcej:

Choroby tarczycy - na co choruje tarczyca?

Tarczyca - plamy na skórze

Guzki tarczycy – objawy, leczenie. Czy guzki tarczycy są groźne?