Medicover
Test obciążenia glukozą, czyli doustny test tolerancji glukozy (w skrócie DTTG lub z ang. OGTT – oral glucose tolerance test) jest badaniem wykonywanym na podstawie próbki krwi pobranej z żyły pacjenta, zgodnie z przyjętym schematem. Jest ważnym elementem w diagnostyce cukrzycy typu 1, 2, ciążowej oraz innych zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Cena testu zależy od lokalizacji placówki.
Spis treści:
Co to jest test tolerancji glukozy?
Glukoza jest cukrem prostym, który stanowi dla organizmu podstawowe źródło energii. Ważne jest jednak, aby pozostawał on w określonym stężeniu, gdyż zarówno hipoglikemia (niedocukrzenie, niskie stężenie glukozy), jak i hiperglikemia (wysoki poziom cukru we krwi) mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
W hiperglikemii, która jest podstawowym objawem cukrzycy, najważniejszą rolę odgrywa hormon produkowany głównie w trzustce – insulina. Odpowiada on przede wszystkim za transport glukozy z krwi do komórek organizmu. Gdy insuliny jest za mało, zbyt wiele glukozy zostaje we krwi.
Kryteria diagnostyki cukrzycy są jasno określone – wystarczy np. dwukrotne stwierdzenie wartości glukozy we krwi na czczo ≥ 126 mg/dl.
Test tolerancji glukozy jest badaniem dodatkowym w procesie rozpoznania cukrzycy w sytuacji, gdy stężenie tego cukru we krwi oscyluje pomiędzy 100 a 125 mg/dl. Wykonuje się go u pacjentów, u których stwierdza się zaburzenia gospodarki węglowodanowej, ale brak jest podstaw do rozpoznania jawnej klinicznie cukrzycy.
Podczas OGTT wykonuje się próbę prowokacyjną, podczas której sprawdza się, w jaki sposób organizm poradzi sobie z nagłym, dużym obciążeniem glukozą – w jakim tempie jej stężenie powróci do wartości wyjściowych.
Kto powinien wykonać OGTT?
Badanie przeprowadzane jest na zlecenie lekarza, głównie w diagnostyce cukrzycy typu 1 i typu 2.
Problemy z prawidłowym poziomem glukozy często powodują wystąpienie charakterystycznych objawów. Zaleca się kontrolę, gdy u pacjenta występują m.in. następujące symptomy:
- przewlekłe zmęczenie,
- senność,
- zwiększone pragnienie,
- zwiększenie ilości oddawanego moczu,
- suchość w ustach,
- otyłość lub niezamierzona utrata masy ciała.
Przeciwwskazaniem jest już zdiagnozowana cukrzyca.
Test OGTT u kobiet w ciąży
Test wykonywany jest w ramach profilaktyki u kobiet w ciąży, w celu potwierdzenia bądź wykluczenia tzw. cukrzycy ciążowej, która jest stanem niebezpiecznym nie tylko dla matki, lecz także dla rozwijającego się dziecka.
Przygotowanie do badania OGTT
Przed planowanym wykonaniem badania nie powinno się radykalnie zmieniać nawyków żywieniowych. Ilość spożywanych węglowodanów w ciągu 3 dni poprzedzających wykonanie badanie powinna pozostać na normalnym dla pacjenta poziomie. Znaczne ograniczenie ich ilości w diecie może spowodować, że wynik badania będzie niejednoznaczny i nierzetelny. Przed badaniem nie zmienia się również nawyków związanych z aktywnością fizyczną, jedynie konieczne jest zrezygnowanie ze spożywania napojów alkoholowych.
W dniu badania pacjent zgłasza się do laboratorium wypoczęty, po przespanej nocy, na czczo, co oznacza, że od ostatniego posiłku musi minąć co najmniej 8–14 godzin. Test wykonywany jest w godzinach porannych.
Ważne jest, by poinformować lekarza kierującego na badanie o przyjmowanych lekach.
Test jest niemiarodajny u osób z zaburzeniami wchłaniania (np. u osób z celiakią). Nie powinno się go wykonywać w trakcie ostrej infekcji oraz przyjmowania leków mogących zwiększać glikemię (np. glikokortykosteroidów, diuretyków tiazydowych stosowanych m.in. przy nadciśnieniu, niektórych β-blokerów stosowanych w kardiologii).
Przebieg testu doustnego obciążenia glukozą
Procedura wykonania testu jest ściśle określona:
- W pierwszej kolejności pobiera się krew od pacjenta na czczo i oznacza się glukozę na czczo w osoczu.
- Pacjent wypija w ciągu 5 minut 250–300 ml wody, w której rozpuszczono odpowiednią dawkę glukozy w stosunku do masy ciała. Osoby dorosłe oraz kobiety w ciąży wykonują test, przyjmując roztwór zawierający 75 g glukozy, natomiast w przypadku dzieci jej ilość ustalana jest na podstawie masy ciała (1,75 g na każdy kilogram masy ciała, jednak nie więcej niż 75 gramów).
- Pacjent czeka 2 godziny w pozycji siedzącej na kolejne pobranie krwi żylnej i oznaczenie pozoimu glukozy. W tym czasie musi zrezygnować z palenia tytoniu i spożywania dodatkowych posiłków czy płynów.
U niektórych osób, jak np. u kobiet ciężarnych, schemat przeprowadzenia badania obejmuje wykonanie kontroli poziomu glukozy we krwi również po upływie godziny od momentu wypicia przygotowanego roztworu. W określonych przypadkach test wydłuża się i glikemię oznacza się po 3, a nawet po 4 godzinach (co pozwala na wykrycie hipoglikemii reaktywnej).
Wynik badania - normy doustnego testu obciążenia glukozą
Wyniki badania powinny zawierać się w przedziałach referencyjnych wskazanych przez laboratorium. Podwyższone stężenie może sugerować stan przedcukrzycowy, który charakteryzuje się:
- nieprawidłową glikemią na czczo (IFG, ang. impaired fasting glucose) - wówczas IFG waha się w granicach 100–125 mg/dl
- oraz wysokim stężeniem glukozy po upływie 120 minut – wtedy IGT (nieprawidłowa tolerancja glukozy, ang. impaired glucose tolerance) wynosi w granicach 140–199 mg/dl.
Jeśli po 2 godzinach stężenie glukozy wynosie ≥ 200 mg/dl (≥11,1 mmol/l), wskazuje to na cukrzycę.
Przykładowy cennik w wybranych miastach
Powiązane tematy: