Medicover
Kup online
Ekstrakcja zęba stałego
– przyczyny, przebieg, powikłania i zalecenia po zabiegu
Ekstrakcję zęba często przeprowadza się w gabinetach dentystycznych, jednak zawsze wykonuje się ją się w ostateczności. Lekarze nie usuwają zębów, które nadają się do leczenia, chyba że pacjent podejmie taką decyzję lub nie jest w stanie opłacić kanałowego leczenia zęba przedtrzonowego albo trzonowego. Możliwą przyczyną ekstrakcji jest poważna infekcja, choroby przyzębia oraz umożliwienie przeprowadzenia ortodontycznego leczenia wady zgryzu.
Czym jest ekstrakcja zęba?
Ekstrakcja zęba jest jedną z częściej przeprowadzanych procedur w stomatologii chirurgicznej. Konieczność usunięcia zęba może wynikać z wad zgryzu, jednak zdecydowanie częściej przyczyną jest zły stan zęba lub przyzębia, które nie nadają się do leczenia. Wówczas ze względów bezpieczeństwa chory ząb należy możliwie jak najszybciej usunąć, nawet jeśli nie sprawia pacjentowi bólu.
Zabieg ten powinien być wykonywany przez dentystę lub chirurga stomatologicznego. Powodzenie ekstrakcji zależy przede wszystkim od wiedzy, doświadczenia i umiejętności lekarza. Nieprawidłowe usunięcie zęba może doprowadzić do powikłań, np. uszkodzenia tkanek miękkich lub zęba sąsiadującego, złamania kości, a nawet zwichnięcia żuchwy. Dobrze przeprowadzony zabieg ekstrakcji, podczas którego tkanki przyzębia nie zostały naruszone, znacząco ułatwia późniejszą rehabilitację protetyczną. Opracowano narzędzia, dzięki którym usunięcie zęba jest łatwiejsze i mniej traumatyczne dla pacjenta. Niwelują one ryzyko uszkodzenia blaszki przedsionkowej wyrostka zębodołowego, pozwalają uniknąć konieczności preparowaniem płata śluzówkowo-okostnowego podczas zabiegu oraz przyczyniają się do rzadszego występowania bólu pozabiegowego. Mowa tutaj o kleszczach Physics Forceps, periotomach, luksatorach oraz Systemie Benex.
Przyczyny ekstrakcji zęba
O konieczności ekstrakcji zęba, po dokładnej ocenie jego stanu, najczęściej decyduje stomatolog. Jeśli ząb jest chory i niemożliwe jest jego wyleczenie, należy go usunąć. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że wyrwany ząb powinno się zastąpić implantem lub mostem (chyba, że usunięta zostaje jedna z ósemek). Brak jednego z zębów może doprowadzić do przechylania się sąsiadujących, które z czasem mogą się złamać lub wypaść.
Jedną z przyczyn ekstrakcji może być zaawansowana infekcja. Gdy próchnica dotrze do miazgi, która jest silnie ukrwiona i unaczyniona, może dojść do jej zapalenia. Infekcja jest w stanie przerodzić się także w ropień lub zgorzel. W sytuacji, gdy antybiotyki nie działają, leczenie kanałowe jest niemożliwe lub nieefektywne, dentysta może podjąć decyzję o usunięciu chorego zęba.
W niektórych przypadkach należy usunąć także zdrowe zęby. Zęby mogą na siebie nachodzić i być za duże, co uniemożliwia ortodontyczne leczenie wad zgryzu. Dlatego, by założenie aparatu było możliwe, należy usunąć nawet kilka zębów.
Stany chorobowe przyzębia także mogą być wskazaniem do ekstrakcji zęba. W wyniku infekcji tkanek otaczających ząb może dojść do jego poluzowania i rozchwiana. W niektórych przypadkach ząb sam wypada bez ingerencji lekarza.
Przebieg ekstrakcji zęba
Ekstrakcja zęba jest zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu, dlatego pacjent nie odczuwa bólu podczas przeprowadzania procedury. Gdy znieczulenie zacznie działać, dentysta zrywa więzadło okrężne otaczające ząb. Następnie korzystając z kleszczy, doprowadza do jego zwichnięcia, dzięki czemu może go rozchwiać, oddzielając ząb od kości szczęki. Do każdego zęba zostały przyporządkowane odpowiednie ruchy, dzięki którym rozrywają się włókna ozębnej, a ząb oddziela się od kości. Ostatnim krokiem jest zdecydowane wyjęcie zęba z zębodołu. Bardzo ważne jest dokładne oczyszczenie zębodołu z pozostałości zęba oraz fragmentów kości ze stanem zapalnym (jeśli są). Po wszystkim w miejscu zabiegu dentysta wkłada tampon stomatologiczny, który ma zatrzymać krwawienie. Pacjent powinien zagryzać go przez 20 minut. W miejscu wyrwanego zęba tworzy się skrzep, który nie powinien wypaść, jeśli pacjent będzie stosować się do zaleceń lekarza. Po ekstrakcji przede wszystkim nie należy przepłukiwać jamy ustnej krótko po zabiegu ani naruszać skrzepu językiem. Zęby powinno się delikatnie szczotkować w okolicy wyrwanego zęba. Zaleca się chłodzenie policzka, unikanie gorącego jedzenia oraz tymczasową rezygnację z palenia.
Etapy usuwania zęba
Chirurgiczne usunięcie zęba
W przypadku ósemek i niektórych zębów trzonowych ich ekstrakcję należy przeprowadzić chirurgicznie. W tym wypadku lekarz również podaje znieczulenie miejscowe. Dentysta nacina dziąsło i odseparowuje ząb od otaczających tkanek. Korzystając z wiertła, usuwa warstwę kości, która otacza ząb, a następnie wyjmuje go z zębodołu, używając specjalistycznych narzędzi. Po wszystkim na ranę trzeba założyć kilka szwów, które należy zdjąć po około 7-10 dniach.
Możliwe powikłania po zabiegu usunięcia zęba
Ekstrakcja zęba wiąże się z wystąpieniem powikłań zarówno w trakcie, jak i po zabiegu.
Przed samym zabiegiem powinniśmy poinformować lekarza o:
- wrodzonych wadach serca,
- chorobach układu krwionośnego, np.: uszkodzonej lub wymienianej zastawce, zapaleniu wsierdzia,
- chorobach osłabiających układ odpornościowy,
- chorobach wątroby,
- cukrzycy,
- nadciśnieniu,
- nadczynności tarczycy,
- zakaźnych chorobach wirusowych takich jak HIV, HCV, HBV.
Choroby te sprzyjają wystąpieniu ogólnoustrojowych powikłań podczas zabiegu, dlatego bardzo ważne jest, by lekarz przeprowadzający zabieg wiedział o tym, że cierpimy na którąś z nich. Zatajenie tych informacji może prowadzić do powikłań, np.: w gojeniu się rany czy zaburzeń krzepnięcia. W trakcie zabiegu może dojść m.in. do: uszkodzenia lub przypadkowej ekstrakcji sąsiadującego zęba, złamania kości, uszkodzenia naczyń krwionośnych lub nerwów, otwarcia zatoki szczękowej.
Po samym zabiegu natomiast może dojść do:
- suchego zębodołu, zwanego także bólem poekstrakcyjnym lub poekstrakcyjnym zapaleniem zębodołu i jest najczęściej występującym powikłaniem po usunięciu zęba;
- przedłużającego się krwawienia;
- ropnego zapalenia zębodołu, którego przyczyną jest bakteryjne zakażenie rany, głównie w wyniku nieusunięcia fragmentu kości.
Pacjent po zabiegu może cierpieć również na szczękościsk oraz ograniczoną możliwość otwierania ust, jednak te dolegliwości powinny minąć samoistnie.
Jeśli po usunięciu zęba odczuwamy ból, który nie mija po kilku dniach, mamy gorączkę, dreszcze i źle się czujemy, powinniśmy udać się do lekarza na wizytę kontrolną. Niepokojące objawy sugerują wystąpienie powikłania, którego nie wyleczymy domowymi sposobami, a szybka interwencja stomatologa usunie problem i zapobiegnie dalszym komplikacjom.
Wypełnij krótki formularz a my zadzwonimy do Ciebie
Zalecenia po zabiegu ekstrakcji (usunięciu) zęba
- Po zabiegu ekstrakcji ze względu na podane znieczulenie może być odczuwalne odrętwienie, brak czucia na twarzy po stronie zabiegu, a nawet trudności w mówieniu czy przełykaniu.
- Do czasu odzyskania pełnego czucia zaleca się powstrzymać się od posiłków. Należy także zachować ostrożność przy piciu napojów, ponieważ przy ekstrakcjach zębów dolnych, znieczulenie ust może skutkować wylewaniem się płynu podczas połykania. Objawy znieczulenia ustępują stopniowo w ciągu godziny.
- W trakcie zabiegu lekarz najczęściej zszywa brzegi rany i umieszcza w tym miejscu jałowy gazik, który należy zaciskać zębami przez około 30 minut. Po tym czasie gazik należy wyrzucić.
- Delikatne podkrwawianie może utrzymywać się około 5-6 godzin, a podbarwienie śliny na czerwono – nawet do 24 godzin po zabiegu.
- Bezpośrednio po zabiegu nie należy jeść przez 2 godziny i do końca dnia nie płukać jamy ustnej. Przez kilka następnych dni zabiegi higienizacyjne w pobliżu rany poekstrakcyjnej powinny być wykonywane w sposób bardzo delikatny.
- W przypadku pojawienia się obrzęku, należy zastosować chłodzące okłady w 2 godzinnych odstępach, maksymalnie przez 2 doby po zabiegu. W razie bólu stosować ogólnodostępne środki przeciwbólowe.
- Przez kolejne 7-10 dni, aby proces gojenia przebiegał prawidłowo należy powstrzymać się od palenia tytoniu, picia alkoholu i wysiłku fizycznego także w przypadku ćwiczeń fizycznych.
- Bardzo ważne jest przestrzeganie wszystkich indywidualnych zaleceń lekarza w tym przyjmowania antybiotyku lub innych leków, jeśli będą takie wskazania i odbycie we wskazanym czasie wizyty kontrolnej. Dzięki temu proces gojenia po ekstrakcji jest objęty profesjonalną kontrolą.
