Medicover
Kup online
Zęby mleczne – czy warto leczyć mleczaki?
Zęby mleczne niemowlaków, podobnie jak zęby osób dorosłych, narażone są na próchnicę. To właśnie z tego względu kobietom w ciąży zalecane są regularne wizyty u stomatologa. Jak przygotować dziecko do prawidłowej higieny jamy ustnej zębów mlecznych? Kiedy pojawiają się pierwsze zęby stałe?
Wpływ ciąży na zęby mleczne dziecka
Dentysta powinien zadbać o stan jamy ustnej przyszłej matki, lecząc zepsute zęby i usuwając stany zapalne przyzębia. W tym okresie warto także lakować łuki zębowe, by ochronić je przed próchnicą. W innym przypadku bakterie kariogenne – czyli te, przez które powstaje próchnica - mogłyby przedostać się do organizmu dziecka i powodować problemy z uzębieniem już w okresie niemowlęcym.
Istotne jest to, że ząb mleczny charakteryzuje się gorszą odpornością na działanie kwasów niż ząb stały, przez co szybciej rozwija się w nim próchnica – przez większość czasu bez żadnych objawów. Brak leczenia stomatologicznego mógłby skutkować nie tylko stanami zapalnymi miazgi, ale także przeniesieniem próchnicy na nowe, stałe zęby.
Po co ludziom zęby mleczne?
Pierwsze zęby mleczne przeważnie pojawiają się w okolicach 6. miesiąca życia dziecka. Ich wyrzynanie zazwyczaj wiąże się ze swędzeniem oraz bólem, który doskwiera niemowlakowi, powodując jego płacz. Na pojawiających się mleczakach, np. z powodu braku leczenia stomatologicznego matki podczas ciąży, może być widoczna rozwijająca się próchnica.
Kiedy pierwsza konsultacja u dentysty z dzieckiem?
Warto pamiętać o tym, że zębów mlecznych nie należy traktować w sposób lekceważący – ich stan ma duży wpływ na zastępujące je później zęby stałe. Dlatego na pierwszą konsultację z dentystą dobrze jest udać się pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia dziecka.
Ile jest zębów mlecznych?
Aby określić rolę zębów mlecznych, warto zastanowić się, ile zębów ma człowiek. Dorosła osoba posiada 32 stałe zęby. Ich wzrost jest możliwy tylko dzięki prawidłowemu rozwojowi szczęki. Stałe uzębienie sukcesywnie zastępuje zęby mleczne pomiędzy 6. a 12. rokiem życia dziecka.
Maluchy mają zazwyczaj 20 mleczaków:
- dolne pierwsze siekacze mleczne, które wyrzynają się w okolicach 6-10 m-ca życia,
- górne pierwsze siekacze mleczne, które wyrzynają się w okolicach 8-12 m-ca życia,
- górne drugie siekacze mleczne, które wyrzynają się w okolicach 9-13 m-ca życia,
- dolne drugie siekacze mleczne, które wyrzynają się w okolicach 10-16 m-ca życia,
- górne pierwsze trzonowce mleczne, które wyrzynają się w okolicach 13-19 m-ca życia,
- dolne pierwsze trzonowce mleczne, które wyrzynają się w okolicach 14-18 m-ca życia,
- górne kły mleczne, które wyrzynają się w okolicach 16-22 m-ca życia,
- dolne kły mleczne, które wyrzynają się w okolicach 17-23 m-ca życia,
- dolne drugie trzonowce mleczne, które wyrzynają się w okolicach 23-31 m-ca życia,
- górne drugie trzonowce mleczne, które wyrzynają się w okolicach 25-33 m-ca życia.
Jak rosną zęby mleczne?
Kolejność wyrzynania się mleczaków zazwyczaj jest taka sama w przypadku wszystkich dzieci. Przeważnie między 4. a 8. miesiącem możemy zauważyć pojawienie się pierwszych zębów – zazwyczaj są to dwa dolne siekacze. Kolejno, w okolicach 8.-12. miesiąca, wyrastają górne środkowe siekacze. Niespełna półtoraroczne dziecko zwykle posiada już wszystkie siekacze.
Pierwsze trzonowce wyrzynają się zwykle między 13. a 19. miesiącem życia dziecka. Wzrost mleczaków kończy się w okolicach 31.-33. miesiąca, a ich prawidłowa ilość to 20. Pod wszystkimi zębami mlecznymi znajdują się zawiązki zębów stałych. Co ciekawe, mleczaki charakteryzują się dużo jaśniejszym kolorem niż ich następcy.
Między 5. a 6. rokiem życia dziecka następuje zwiększenie rozmiaru szczęki w taki sposób, by mogły pojawić się w niej szóstki. Zawiązki zębów stałych wywierają nacisk na mleczaki od około 4 roku życia dziecka, dlatego już wtedy można zauważyć, że zęby mleczne powoli tracą swoją stabilność.
Wypadanie mleczaków rozpoczyna się w różnym wieku, natomiast jego apogeum przeważnie przypada pomiędzy 9. a 12. urodzinami dziecka.
Kiedy należy zacząć leczyć zęby dziecka?
Jak dbać o zęby mleczne?
Na stan zębów u dziecka wpływa nie tylko higiena jego jamy ustnej, ale również uzębienie matki przed narodzinami malucha. Dentyści zalecają, by kobieta w ciąży dwukrotnie udała się do gabinetu stomatologicznego. Warto pamiętać o tym, że druga wizyta kontrolna powinna odbyć się krótko przed porodem.
Zdrowe zęby u matki zapobiegną przeniesieniu bakterii wywołujących próchnicę (S. mutans i Lactobaccilus) do organizmu dziecka, co zostało potwierdzone przez badania kliniczne. Choć w krajach rozwiniętych odnotowano zmniejszenie liczby osób, które mają zepsute zęby stałe, z próchnicą nieustannie borykają się dzieci poniżej 3. roku życia.
Próchnica zębów mlecznych
Stomatolodzy są zdania, że wynika to ze zbyt długiego korzystania z butelki do karmienia, jak również błędnych nawyków, do których zaliczane jest usypianie malucha podczas spożywania pokarmu. Niekorzystny wpływ na zęby mleczne mają także niektóre leki dla dzieci – do wyprodukowania wielu z nich wykorzystywana jest bardzo duża ilość cukru, która ma zwiększyć walory smakowe preparatów.
Rozwój próchnicy w przypadku dzieci różni się od problemów z uzębieniem u dorosłego. Próchnica wczesna u maluchów intensywnie się rozwija, co może skutkować nawet całkowitym zniszczeniem i utratą chorego zęba.
Wypełnij krótki formularz a my zadzwonimy do Ciebie
Zęby mleczne a zęby stałe
W budowie zębów mlecznych oraz zębów stałych można zauważyć nieznaczne różnice. Przede wszystkim zęby mleczne posiadają obręcze otaczające ich koronę. Dodatkowo, charakteryzują się one mniejszymi oraz cieńszymi korzeniami. Mleczaki mają również mało widoczną krzywiznę korzeni. W ich przypadku występuje także resorpcja korzeni, która skutkuje luźnym osadzeniem zębów mlecznych przed ich wypadnięciem.
Kiedy wypadają zęby mleczne?
Proces wypadania zębów mlecznych odbywa się zazwyczaj pomiędzy 6. a 12. rokiem życia dziecka. Przez większość czasu w jamie ustnej znajdują się zarówno zęby mleczne, jak również wyrzynające się zęby stałe. Z tego względu należy dbać o prawidłową higienę mleczaków – ich próchnica przeniosłaby się na nowe, stałe zęby.
Podczas szczotkowania zębów należy korzystać z odpowiedniej pasty. W przypadku trzylatków można stosować produkty z fluorem, ale pod jednym warunkiem – w paście nie może być więcej fluoru niż 300 ppm. Informacja o zawartości fluoru jest umieszczana przez producentów na opakowaniach.
W czasie 8 roku życia można rozpocząć używanie past przeznaczonych dla osób dorosłych. Wyjątek stanowią produkty wybielające. W okresie przejściowym – przed zakończeniem procesu wymiany zębów mlecznych na stałe – jeden produkt będzie służył do mycia obu rodzajów zębów.
Warto wiedzieć, że u niektórych osób mleczak może nie wypaść i zostać w jamie ustnej przez długie lata. W takiej sytuacji zachodzi konieczność, by wyrwać ząb z korzeniami, niezależnie od jego stanu.
Zęby mleczne zalecenia
Zęby mleczne wymagają odpowiedniej pielęgnacji i kontroli. Leczenie stomatologiczne ma na celu zadbanie zarówno o ich koronę, jak również o korzenie. Niekiedy zachodzi potrzeba pozbycia się chorych mleczaków – ich wyrywanie może uchronić stałe zęby przed próchnicą.
Warto pamiętać, że zębowy aparat stały i jego stan powinien być dla nas najważniejszy. Należy więc nieustannie dbać o mleczaki, by nie dopuścić do zaawansowanej próchnicy, a w konsekwencji – zarażenia stałych zębów. W tym celu powinniśmy nie tylko systematycznie odwiedzać dentystę oraz pilnować zdrowych nawyków, dotyczących mycia zębów u dziecka. Dobrze jest również ograniczyć spożywanie przez malucha słodyczy oraz produktów leczniczych z dużą zawartością cukru.
Źródła:
- Moje zęby: dlaczego są i jak należy o nie dbać!
Radünz Iwona; Bielsko-Biała, Wydawnictwo DEBIT; cop. 2007. - Jak dbać o zęby dziecka: poradnik dla rodziców
Dorota Gajdzik-Plutecka; Wydanie Wyd. 2, Lublin; Czelej, 1999. - Pielęgnacja zębów dzieci
Eva Lachner, przekł. Marian Karwat; Janki k. Warszawy; Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski, 2007. - Materiały wypełniające uwalniające fluorki w leczeniu próchnicy zębów mlecznych
Leopold Wagner; Warszawa, Med Tour Press International; Wydawnictwo Medyczne, 2001.
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania.
