Jakie hormony produkuje tarczyca?

Tarczyca jest gruczołem dokrewnym składającym się z dwóch płatów, połączonych pasmem tkanki gruczołowej, tzw. cieśnią, leżących symetrycznie w przedniej części szyi. Mimo niewielkich rozmiarów gruczoł ten odgrywa w organizmie bardzo ważną rolę. Dlatego tak ważne jest dbanie o jej prawidłowe funkcjonowanie.

Za co odpowiada tarczyca?

Gruczoł tarczowy odpowiada za produkcję hormonów, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu: tyroksynę (T4), trijodotyroninę (T3) oraz kalcytoninę. Odgrywa ważną rolę w regulacji metabolizmu. Pomaga regulować wiele funkcji organizmu poprzez ciągłe uwalnianie do krwiobiegu stałej ilości hormonów.

Tarczyca wpływa m.in. na równowagę gospodarki wapniowo-fosforanowej, prawidłową pracę gruczołów płciowych oraz układu sercowo-naczyniowego czy nerwowego.

Nieprawidłowa praca tarczycy może być przyczyną zaburzeń płodności, a nieleczona prawidłowo w czasie ciąży zwiększa ryzyko powikłań położniczych oraz ma wpływ na rozwój płodu. Hormony tarczycy odgrywają bardzo ważną rolę w okresie ciąży. Ich stężenie we krwi matki, zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży, kiedy dziecko nie produkuje jeszcze własnych hormonów, ma wpływ m.in. na prawidłowy rozwój mózgu i układu kostnego.

Choroby tarczycy przejawiają się jej rozrostem (wole) lub zmianą czynności wydzielniczej; nadmiernym (nadczynność tarczycy) bądź niedostatecznym (niedoczynność tarczycy) wydzielaniem hormonów. Powoduje to różnego rodzaju schorzenia.

PODEJRZEWASZ U SIEBIE HASHIMOTO? Zrób badania!

SPRAWDŹ

Czynność tarczycy jest regulowana przez podwzgórze oraz hormon tyreotropowy (TSH) przysadki na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego: tarczyca wydzielając hormony wpływa ujemnie na wydzielanie TSH, które pobudzają tarczycę. W układzie tym ważne jest, aby wszystkie elementy działały właściwie.

Jakie hormony produkuje tarczyca?

T4 - tyroksyna

Produkcja, magazynowanie tyroksyny w tarczycy oraz jego uwalnianie do krwiobiegu są regulowane przez stężenie hormonu TSH, wydzielanego przez przysadkę.

Tyroksyna jest bardzo ważna dla organizmu już w okresie życia płodowego, kiedy to odpowiada za dojrzewanie ośrodkowego układu nerwowego. Hormon ma ogromne znaczenie w procesie pobudzania komórek do wzrostu. Wpływa na prawie wszystkie układy organizmu, co oznacza, że odpowiedni poziom tyroksyny jest niezbędny dla zdrowia. Odgrywa ważną rolę w regulacji przemiany materii, odpowiedzialny jest m.in. za rozpad tłuszczów i wchłanianie glukozy, aktywację enzymów oraz innych ważnych procesów.

Ocenę stężenia tyroksyny we krwi wykonuje się u osób, u których zachodzi podejrzenie zaburzeń pracy tarczycy. Badanie stężenia T4, a najczęściej jego wolnej frakcji FT4 (aktywnej biologicznie), wykonywane jest w celu monitorowania chorób tarczycy, w tym przebiegu choroby Hashimoto oraz przysadki mózgowej. Duże znaczenie ma też w diagnostyce przyczyn niepłodności u kobiet.

Oznaczanie FT4 zwykle jest zlecane przez lekarzy po uzyskaniu nieprawidłowo wysokiego lub niskiego wyniku oznaczenia TSH. Badanie ma wartość diagnostyczną tylko z jednoczesnym oznaczeniem stężenia TSH.

Dowiedz się więcej:

T3 - trijodotyronina

Trijodotyronina jest jednym z hormonów wytwarzanych przez gruczoł tarczowy. Należy jednak pamiętać, że tylko jego część wydzielana jest przez tarczycę. Większość FT3 wytwarzana jest w tkankach docelowych z tyroksyny.

Trijodotyronina odgrywa bardzo ważną rolę, począwszy od życia płodowego, kiedy to wpływa na prawidłowy rozwój układu nerwowego i kostnego dziecka. Również po porodzie i u osób dorosłych hormon ten ważny jest dla prawidłowego działania większości układów: krążenia, nerwowego, pokarmowego i rozrodczego. Prawidłowe stężenie FT3 we krwi odgrywa istotną rolę także w funkcjonowania nerek. Wolna frakcja hormonu T3 reguluje metabolizm węglowodanów i lipidów.

BADANIA TARCZYCY: anty TPO, TSH, FT4
 
SPRAWDŹ

Badanie stężenia T3 wykonywane jest w określonych sytuacjach, gdy zachodzi podejrzenie, że u pacjenta doszło do zaburzeń funkcjonowania tarczycy. W praktyce diagnostycznej T3 stanowi badanie uzupełniające, analizowane łącznie z T4 oraz TSH. Jest też pomocna w monitorowaniu stanu pacjentów ze stwierdzonymi chorobami gruczołu tarczowego.


Przeczytaj o innych badaniach na tarczycę: 


Czytaj także:

"Guzki tarczycy – objawy, leczenie. Czy guzki tarczycy są groźne?"

"Oznaczenie poziomu przeciwciał anty-TG (badanie tyreoglobuliny)"

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 16.03.2021
Data ostatniej aktualizacji 29.05.2023