Badanie markerów nowotworowych pozwala na wczesne rozpoznanie wielu chorób nowotworowych. Są też przydatne do określania skuteczności leczenia. W jakich sytuacjach wykonywane jest badanie antygenu nowotworowego CA 50? Jakie schorzenia pozwala zdiagnozować?
Spis treści:
Co to jest CA 50?
CA 50 – Carbohydrate antigen 50 – to marker nowotworów przewodu pokarmowego, głównie raka trzustki, ale również jelita grubego czy przełyku. Test pozwala oznaczyć grupę węglowodanów, których zwiększone stężenie świadczyć może o rozwoju choroby nowotworowej. Występują one na powierzchni niektórych komórek nowotworowych i są uwalniane do krwiobiegu, dlatego można je wykryć w badaniu immunologicznym próbki krwi. Zdarza się, że będzie on podwyższony również w niektórych schorzeniach nienowotworowych, w tym autoimmunologicznych.
Badanie jest wykonywane na podstawie próbki krwi pobranej od pacjenta. Zaleca się, aby przeprowadzić je w godzinach porannych, po całonocnym wypoczynku.
Kiedy wykonać test CA 50?
Test wykonywany jest na zlecenie lekarza, jeśli symptomy występujące u pacjenta mogą świadczyć o rozwoju choroby nowotworowej przewodu pokarmowego. Oznaczenie markerów nowotworowych pozwala również monitorować stan pacjenta w trakcie leczenia.
W celach diagnostycznych należy oznaczać jednocześnie więcej niż jeden znacznik. Marker CA 50 wraz z badaniem np. CA 19-9 zwiększa czułość uzyskanego wyniku. W przypadku innych nowotworów przewodu pokarmowego CA 50 w połączeniu z innymi markerami może dostarczyć dodatkowych informacji do oceny niektórych pacjentów z rakiem jelita grubego, dróg żółciowych lub żołądka.
Co wykrywa CA 50?
Mimo że znajduje głównie zastosowanie w diagnostyce chorób układu pokarmowego, to jego podwyższone stężenie obserwowane jest także w przebiegu innych schorzeń, w tym m.in. raka pierwotnego wątroby czy płuca. Często obserwuje się jego wyższe stężenie także u chorych z nowotworem dróg rodnych: jajników, szyjki lub trzonu macicy, pojawia się także przy raku piersi, a u mężczyzn przy raku stercza.
CA 50 jest podwyższone również u chorych na nowotwory nerek czy w niektórych przypadkach chłoniaka i czerniaka złośliwego. Podwyższony poziom często nie oznacza choroby nowotworowej, tylko inne schorzenie różnych narządów, np. umiarkowanie wysoki poziom w surowicy krwi można również zaobserwować w łagodnych stanach chorobowych wątrobowo-żółciowych, szczególnie w przypadkach żółtaczki – a diagnostyka tego schorzenia jest żmudna.