Otyłość brzuszna - dieta na brzuch

 – Otyłość to związane z nadmiernym rozwojem tkanki tłuszczowej zwiększenie masy ciała znacznie powyżej prawidłowych wartości, przyjętych dla danej płci i wieku. Oficjalnie uznaje się ją za chorobę przewlekłą. Na podstawie rozmieszczenia tkanki tłuszczowej w poszczególnych częściach ciała można ocenić zagrożenie zdrowotne. Wyróżnia się dwa typy otyłości: androidalną (zwaną również brzuszną, wisceralną, trzewną, centralną, typu jabłko), i gynoidalną (tzw. pośladkowo-udową, typu gruszka) – wyjaśnia dr Monika Dąbrowska-Molenda – dietetyk, specjalista Medicover.

Otyłość brzuszna co to jest? 

W okolicy brzucha tkanka tłuszczowa zawiera najwięcej naczyń krwionośnych, łatwiej się w niej gromadzi tłuszcz, który jest uwalniany w sytuacjach stresowych.

– Otyłość brzuszna jest typowa dla mężczyzn. U kobiet ten typ otyłości pojawia się rzadziej, jeżeli już, to z reguły w okresie menopauzy, chyba że jest uwarunkowany genetycznie. Odkładająca się w obrębie jamy brzusznej tkanka tłuszczowa jest niezwykle aktywna metabolicznie, co z kolei wiąże się z tym, że tkanki stają się oporniejsze na działanie insuliny, odpowiedzialnej za dostarczanie glukozy z krwi do komórek, w których może być ona przetwarzana. Bardziej zdumiewający jest fakt, że osoby, u których tkanka tłuszczowa ma tendencję do odkładania się w części pośladkowo-udowej, są przez nią niejako chronione przed chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz metabolicznymi – mówi dr Monika Dąbrowska-Molenda.

Nadmiar tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej może występować także u osób z prawidłową lub lekko podwyższoną masą ciała i stanowić dla nich czynnik ryzyka powstawania chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, może również być przyczyną udaru mózgu.

Otyłość brzuszna dieta

Jeśli chcemy pozbyć się nadmiaru tłuszczu z brzucha, konieczna jest zmiana nawyków żywieniowych – regularne spożywanie posiłków, odstawienie alkoholu – i ruch. Nie musimy chudnąć w bardzo szybkim tempie. Najważniejsze jest zmniejszenie ilości tłuszczu w jamie brzusznej, które się przełoży na mniejszy obwód.

– Walkę z otyłością należy zacząć od wprowadzenia 4–5 posiłków dziennie, niedużych i spożywanych dość wolno, ale o regularnych porach. Ważne jest wybieranie produktów z niskim indeksem glikemicznym i ograniczenie tłuszczu. Należy eliminować słodycze, wysoko przetworzoną żywność, białe pieczywo i produkty mączne, bardzo słodkie owoce i warzywa o wysokim indeksie glikemicznym, piwo, drinki i mocny alkohol. To, czy w umiarkowanych ilościach można pić wytrawne wina, zależy od stanu zdrowia i stopnia otyłości – radzi dr Monika Dąbrowska-Molenda.

Otyłość brzuszna ćwiczenia

Do odzyskania i utrzymania proporcjonalnej sylwetki, oprócz właściwie zbilansowanej diety niezbędna jest aktywność fizyczna. Zaczynać należy od ćwiczeń o umiarkowanej intensywności, angażujących duże grupy mięśni. Wskazane są sporty wodne (np. pływanie) i unikanie intensywnych ćwiczeń, mogących szkodzić stawom i kręgosłupowi. 

– Niezmiernie ważne jest włączenie dodatkowej aktywności fizycznej, ale trzeba pamiętać o tym, że musi być ona dostosowana do możliwości danej osoby. W ramach leczenia otyłości wprowadza się od 3 do 5 razy w tygodniu 30-minutowy marsz, jogging, pływanie, gry typu badminton lub siatkówka, jazdę na rowerze lub rowerku treningowym, ćwiczenia aerobowe itp. – radzi dr Monika Dąbrowska-Molenda.

Otyłość brzuszna - dlaczego tyję?

Nieracjonalne żywienie, źle zbilansowana dieta – tłuste potrawy, czy życie w stresie – to najczęściej wymieniane przyczyny otyłości brzusznej. Ale sprzyjających czynników jest znacznie więcej.

Przyczyną otyłości jest zwiększone przyjmowanie energii z pożywienia w stosunku do jej zużycia, chociaż nie zawsze jest ona bezpośrednią konsekwencją przejadania się i braku aktywności fizycznej. Otyłość determinują również czynniki genetyczne (nie więcej niż 20% przypadków), nieprawidłowe i nieregularne odżywianie, zaburzenia czynności gruczołów dokrewnych, zażywanie niektórych leków.

- Bardzo często otyłość jest uwarunkowana ekonomicznie i psychospołecznie – niewłaściwe nawyki żywieniowe wyniesione z domu czy „zajadanie stresów”. Prawdopodobieństwo jej wystąpienia zwiększa stałe przekarmianie w dzieciństwie – mówi dr Monika Dąbrowska-Molenda.

Jednak w większości przypadków zwiększona masa ciała spowodowana jest nadmiernym spożywaniem składników energetycznych pożywienia, czyli tłuszczu oraz słodyczy, i wiąże się zwykle ze wzrostem poziomu „złego cholesterolu” we krwi, czyli frakcji LDL oraz trójglicerydów, których nadmiar powoduje wzrost w organizmie ilości wolnych rodników, przyspieszających powstawanie zmian miażdżycowych.

Otyłość brzuszna powikłania

Otyłość brzuszna stanowi nie tylko problem estetyczny, ale poważne zagrożenie dla zdrowia. Ponieważ jest związana z odkładaniem się tkanki tłuszczowej, zagraża prawidłowemu funkcjonowaniu narządów wewnętrznych – otłuszczone narządy jamy brzusznej pracują gorzej.

Osoby z otyłością brzuszną są bardziej narażone na wiele chorób, m.in.: układu krążenia, choroby serca, nadciśnienie, miażdżycę, cukrzycę typu 2, insulinoodporność, niski poziom dobrego cholesterolu (HDL) czy bezdech senny.

– Jednoczesne występowanie otyłości brzusznej, nadciśnienia tętniczego, podwyższonego poziomu trójglicerydów i obniżonego poziomu frakcji HDL, upośledzonej tolerancji glukozy, insulinooporności lub cukrzycy typu 2, diagnozuje się jako tzw. zespół metaboliczny, który wiąże się ze znacznie większym prawdopodobieństwem rozwoju miażdżycy – wyjaśnia dr Monika Dąbrowska-Molenda.

Otyłość brzuszna kiedy do lekarza?

Otyłość brzuszną, definiowaną jako obwód talii wynoszący ponad 80 cm u kobiety i 94 cm u mężczyzny, można łatwo wykryć u lekarza. Otyłość brzuszną widać bardzo wyraźnie, jednak mężczyźni o wiele częściej niż kobiety akceptują swój wygląd. Często dostrzegają problem skłaniający ich do wizyty u lekarza dopiero wtedy, gdy zaczynają odczuwać spadek wydolności fizycznej i pojawią się kłopoty z codzienną aktywnością. Ale zanim trafimy do kardiologa czy diabetologa z niepokojącymi objawami, sami możemy wykonać pomiar obwodu pasa, i w razie niepokojących wyników, zacząć pracę nad swoim organizmem, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia ewentualnych, związanych z otyłością, powikłań.

Otyłość brzuszna jak zmierzyć?

– Typ otyłości można w prosty sposób określić, obliczając stosunek obwodu talii do obwodu bioder za pomocą tzw. wskaźnika WHR (Waist Hip Ratio). Możemy go zmierzyć samodzielnie w domu, wykorzystując do tego miarkę krawiecką.

Według WHO, otyłość gynoidalną (otyłość pośladkowo-udową) stwierdza się, gdy wskaźnik WHR wynosi u mężczyzn poniżej 0,90, a u kobiet poniżej 0,85. Przy wartościach WHR u mężczyzn od 0,90 do 0,99, a u kobiet od 0,80 do 0,84 mówimy o wskaźniku podwyższonego ryzyka.

Typ centralny, czyli otyłość brzuszna, występuje, gdy stosunek obwodu pasa do bioder wynosi u mężczyzn powyżej 0,90, a u kobiet ponad 0,85. Należy zaznaczyć, że są różne kryteria otyłości brzusznej (wg IDF – Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej – obwód talii 94 cm u mężczyzn i 80 cm u kobiet; wg NCEP-ATPIII – amerykańskiego Narodowego Programu Edukacji Cholesterolowej – 102 M i 88 K).

Jak zlikwidować otyłość brzuszną?

Bardzo istotną przyczyną otyłości jest nieracjonalny sposób odżywiania, który w szczególności dotyczy mężczyzn. Racjonalność żywienia obejmuje nie tylko ilość i jakość posiłków, ale także ich regularność, która w przypadku mężczyzn (niejednokrotnie ze względu na rodzaj wykonywanej pracy) wypada zdecydowanie na niekorzyść. Często jedzą w pośpiechu, o różnych porach, pomijając śniadania, za to spożywając obfite kolacje, niekiedy późnym wieczorem, a nawet nocą, w ciągu dnia zaspokajając głód wysokokalorycznymi przekąskami o niskiej wartości odżywczej, przyczyniającymi się do tycia. Do tego dochodzi brak systematycznej aktywności fizycznej.

Dowiedz się więcej: 

• Odchudzanie – leczenie nadwagi i otyłości
• Ćwiczenia na rozstęp mięśnia prostego brzucha
• 10 powodów, przez które odchudzanie nie działa
• Dieta śródziemnomorska - zasady, jadłospis, wpływ na zdrowie
• Dieta cukrzycowa - czego unikać, jadłospis w cukrzycy typu 2