Elektrokardiografia jest jednym z nieinwazyjnych badań diagnostycznych pozwalających na ocenę pracy serca. Wyróżnia się kilka wariantów, np. spoczynkowe lub wysiłkowe. Rodzaj badania określany jest przez lekarza, w zależności od potrzeb zdrowotnych pacjenta. EKG jest wykonywane przez pielęgniarkę na podstawie skierowania wystawionego przez lekarza, który ocenia jego wynik.

Badanie EKG wykorzystuje się w diagnostyce chorób serca. Za pomocą elektrod zamocowanych na skórze klatki piersiowej i kończynach, lekarz jest w stanie przeanalizować częstotliwość pracy serca, jak również ocenić, czy występują uszkodzenia mięśnia sercowego. 

Spis treści:

Na czym polega EKG spoczynkowe?

Podczas badania elektrokardiograficznego specjalne urządzenie (elektrokardiograf) pozwala na rejestrację elektrycznej czynności serca, dzięki umieszczonym na klatce piersiowej i kończynach elektrodom. Jest to badanie nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne. Uzyskany zapis na taśmie papieru – elektrokardiogram (EKG) – pozwala ocenić pracę serca i wykryć ewentualne zaburzenia jego pracy, chorobę niedokrwienną serca, przerost mięśnia sercowego. 

Krzywa EKG na elektrokardiogramie składa się z powtarzających się części. Jedna część odpowiada jednemu pełnemu cyklowi serca – od momentu napłynięcia krwi do przedsionków, poprzez skurcz przedsionków i komór, aż do momentu wypompowania krwi z serca.

Wychylenia w górę i w dół krzywej elektrokardiograficznej od linii podstawowej nazywa się załamkami i oznacza literami: P, Q, R, S, T i U. 

EKG jest pomocne w wykryciu zaburzeń rytmu serca.

Wskazania do wykonania EKG serca

Test przeprowadzany jest na zlecenie lekarza w przypadku podejrzenia nieprawidłowości pracy serca. Wśród najczęstszych wskazań do wykonania EKG są:

EKG spoczynkowe - przygotowanie

EKG jest badaniem nie wymagającym specjalnego, wcześniejszego przygotowania. Przed oceną pracy serca należy rozebrać się od pasa w górę oraz odsłonić kostki – dlatego warto dobrać odpowiednie ubranie, które pozwoli szybko i sprawnie przygotować się do podłączenia elektrod. Osoby z bujnym owłosieniem klatki piersiowej powinny rozważyć jego usunięcie, ponieważ włosy mogą utrudniać przewodzenie prądu z elektrod.

Do placówki medycznej, w której wykonywany jest test, warto przyjść kilka minut wcześniej, aby przed samym badaniem móc chwilę odpocząć – przyspieszona akcja serca może wpłynąć na wynik.

Pacjenci przyjmujący leki (zwłaszcza te wpływające na rytm serca) powinni o tym fakcie poinformować osobę przeprowadzającą badanie, ponieważ leki mogą wpływać na obraz EKG.

Zaleca się również, aby w dzień przed badaniem pacjent unikał alkoholu i wysiłku fizycznego, a w dniu badania powstrzymał się od palenia papierosów i picia kawy. Czynniki te powodują wzrost ciśnienia tętniczego, przez co mogą wpłynąć na rzetelność zapisu EKG.

Jak wygląda badanie EKG spoczynkowe serca?

Przed przystąpieniem do badania konieczne jest zdjęcie metalowych dodatków, takich jak biżuteria czy okulary, ponieważ mogą one zakłócić jego przebieg. Podczas EKG pacjent leży na plecach z rękami ułożonymi wzdłuż ciała. Konieczne jest rozebranie się od pasa w górę (kobiety muszą zdjąć również stanik) oraz odsłonięcie powierzchni skóry na wysokości kostek na nogach, aby można było podłączyć do klatki piersiowej i kończyn odpowiednie elektrody. Przeprowadzający badanie EKG może zwilżyć elektrody lub miejsce ich podpięcia wodą, lub specjalnym żelem co pozwala na lepsze przewodnictwo impulsów elektrycznych. 

Jak przygotować się do badania?

Standardowe badanie EKG obejmuje zapis potencjałów elektrycznych z odprowadzeń: kończynowych (powyżej nadgarstków i kostek podudzi) i przedsercowych na klatce piersiowej. Każda elektroda ma ściśle przypisane miejsce umieszczenia. Elektrody przedsercowe umiejscowione są za pomocą przyssawek, a na nadgarstkach i kostkach nóg przymocowuje się 4 klipsy z elektrodami

Gdy wszystko jest już właściwie podpięte – osoba wykonująca badanie uruchamia urządzenie i rozpoczyna się zapis. Każda z elektrod charakteryzuje się różnym napięciem. Podczas badania wychwytywane są i zapisywane potencjały elektryczne generowane w danym momencie przez serce. Pacjent nie odczuwa dyskomfortu spowodowanego przepływem prądu przez ciało.

W trakcie badania nie należy mówić i się poruszać, aby nie zaburzyć jego wyniku.

Badanie nie jest czasochłonne, cała procedura nie przekracza zazwyczaj 15 minut.

Zapis badania EKG spoczynkowego - co wykazuje

Interpretacja wyniku EKG nie należy do prostych. Nie można tu wskazać konkretnych przedziałów referencyjnych, jak w przypadku np. badań krwi. Dlatego też analiza zawsze powinna być wykonywana przez lekarza, który potrafi właściwie odczytać zapis, jednocześnie uwzględniając indywidualną sytuację zdrowotną pacjenta.

Wynik badania pozwala określić występujące zaburzenia w pracy mięśnia sercowego, nieprawidłowy napływ krwi do serca, zaburzenia elektrolitowe we krwi (związane z gospodarką potasem, wapniemmagnezem), zaburzenia związane z przewodnictwem impulsów elektrycznych spowodowane m.in. chorobami metabolicznymi. Ponadto badanie pozwala sprawdzić, czy w przeszłości doszło do zawału serca, jak też zdiagnozować występujące wady serca.

Powiązane badania: