Diagnostyka obrazowa

Kiedy pod koniec XIX wieku Wilhelm Röntgen odkrył promieniowanie X, nikt nie spodziewał się, że to wydarzenie rozpocznie medyczną rewolucję, trwającą aż do dziś. Współczesne metody obrazowania stanowią jeden z głównych filarów nowoczesnej diagnostyki medycznej, pozwalającej w szybki i trafny sposób określić źródło zaburzeń w obrębie organizmu. Promienie Röntgena, poza zdjęciami RTG, odnajdują zastosowanie również w tomografii komputerowej (TK). Dzięki rozwojowi współczesnej radiologii, w celu obrazowania, wykorzystujemy także ultradźwięki (badanie USG) oraz zjawisko rezonansu magnetycznego (MRI).

1. Zdjęcie RTG – na czym polega?
2. Zdjęcie RTG – jakie są wskazania?
3. Zdjęcie RTG – przeciwwskazania
4. Tomografia komputerowa – na czym polega?
5. Tomografia komputerowa – jakie są wskazania?
6. Tomografia komputerowa – jak wygląda badanie?
7. Tomografia komputerowa – zalecenia i przeciwwskazania
8. Badanie USG – na czym polega?
9. Badanie USG – plusy i minusy
10. Badanie USG – jakie są wskazania?
11. Badanie USG Doppler – co to jest?
12. Rezonans magnetyczny – na czym polega?
13. Rezonans magnetyczny – wskazania
14. Rezonans magnetyczny – jak wygląda badanie?
15. Rezonans magnetyczny – przeciwwskazania
    
    

1. Zdjęcie RTG – na czym polega?

Zdjęcie rentgenowskie powstaje w wyniku przepuszczenia wiązki promieni X przez pożądany odcinek ciała człowieka. Różne tkanki wykazują różną zdolność do pochłaniania wydzielanej przez specjalną lampę energii. Kości są w stanie zaabsorbować dużą dawkę promieni, a upowietrzniony miąższ płuc – niewielką, stąd obrazy kości zostawiają na folii rentgenowskiej białą plamę, natomiast tkanka płucna, przepuszczająca dużą część promieniowania, powoduje zaczernienie błony fotograficznej.

2. Zdjęcie RTG – jakie są wskazania?

Ze względu na dobre obrazowanie tkanki kostnej, ze zdjęć RTG bardzo często korzystają ortopedzi oraz reumatolodzy. Promienie X uwidaczniają obecne lub przebyte złamania, zwichnięcia, pęknięcia kości, zmiany zwyrodnieniowe oraz zapalne stawów, a także kręgosłupa.

W obrębie głowy, promieniowanie X ułatwi ustalenie diagnozy we wrodzonych lub zapalnych zaburzeniach w obrębie czaszki, zatok czy oczodołów.

Zdjęcia RTG klatki piersiowej powiedzą wiele o stanie płuc. Dzięki diagnostyce radiologicznej wykrywamy:

• zapalenie płuc;
• choroby śródmiąższowe;
• odmę;
• niedodmę;
• zmiany nowotworowe;
• choroby opłucnej.

Zdjęcie rentgenowskie jamy brzusznej przydaje się w diagnostyce stanów nagłych – perforacji przewodu pokarmowego oraz niedrożności. Badania z podaniem kontrastu (obecnie rzadko stosowane) pozwalały ustalić przepuklinę przełykową, achalazję, uchyłki czy zmiany nowotworowe.

3. Zdjęcie RTG – przeciwwskazania

Promieniowanie X wykazuje działanie niekorzystne na organizmy żywe. Może prowadzić do uszkodzenia oraz powstawania zmian w materiale genetycznym komórek. Dawka przyjętego promieniowania w trakcie jednego zdjęcia rentgenowskiego jest niewielka, jednak nie powinno się go wykonywać bez konieczności.

Ze zdjęcia RTG powinny zrezygnować kobiety w ciąży, szczególnie w okresie I trymestru. Jeśli pacjentka nie jest pewna co do swojego stanu, warto wykonać badanie beta-hCG, które potwierdzi lub wykluczy ciążę. W związku z potencjalnym zapłodnieniem, nie powinno się wykonywać zdjęć RTG jamy brzusznej oraz miednicy u kobiet w okresie rozrodczym po upływie 10 dni od początku krwawienia miesięcznego.

Skontaktuj się z nami aby poznać ofertę i dowiedzieć się więcej
Zadzwoń 500 900 900
lub wypełnij formularz - oddzwonimy do Ciebie

4. Tomografia komputerowa – na czym polega?

Tomografię komputerową można nazwać bardziej rozwiniętą formą rentgenodiagnostyki. Głowica z lampą, emitującą promieniowanie X, przemieszcza się wokół pacjenta, wykonując szereg zdjęć w różnych projekcjach. Po komputerowej obróbce danych, otrzymuje się obraz ciała osoby badanej w poszczególnych przekrojach.

5. Tomografia komputerowa – jakie są wskazania?

Z TK korzysta większość gałęzi medycyny klinicznej. Ma nieocenioną wartość w diagnostyce poważnych, wielonarządowych urazów, zmian nowotworowych, chorób układu oddechowego, zatok, ośrodkowego układu nerwowego, patologii naczyniowych oraz zmian w obrębie układu pokarmowego.

Tomografię można poszerzyć o podanie pacjentowi kontrastu dożylnego. Dzięki angio-TK uwidacznia się światło naczyń krwionośnych. Znacznie ułatwia to zaplanowanie terapii chirurgom naczyniowym (zmiany miażdżycowe), neurologom (zaburzenia w obrębie mózgowia) czy onkologom (ocena unaczynienia zmian nowotworowych).

6. Tomografia komputerowa – jak wygląda badanie?

Pacjent kładzie się na ruchomym łóżku urządzenia, które kilkukrotnie przesuwa go wzdłuż gantry, czyli głównej części tomografu. W trakcie całego badania pozostaje się w pozycji leżącej i należy postępować zgodnie z instrukcjami osoby, która przeprowadza badanie.

Badanie TK zaliczamy do szybkich i bezbolesnych. Trwa ono zazwyczaj kilka-kilkanaście minut, a jeśli zachodzi potrzeba podania kontrastu – nieco dłużej.

7. Tomografia komputerowa – zalecenia i przeciwwskazania

Przeciwwskazania do TK są podobne, jak w przypadku zdjęcia RTG. Gdy istnieje potrzeba dożylnego podania kontrastu, lista rozszerza się dodatkowo o:

• uczulenie na środek kontrastowy;
• niewydolność nerek;
• niedoczynność tarczycy.

Na badanie należy pojawić się czczo, jednak nie należy zapominać o odpowiednim nawodnieniu, szczególnie gdy badanie będzie wymagało podania kontrastu.

Narażenie na promieniowanie X jest dużo większe niż w przypadku zdjęcie RTG, więc TK wykorzystuje się jedynie w przypadkach ostatecznych, kiedy nie ma innego wyjścia.

Skontaktuj się z nami aby poznać ofertę i dowiedzieć się więcej
Zadzwoń 500 900 900
lub wypełnij formularz - oddzwonimy do Ciebie

8. Badanie USG – na czym polega?

Badanie USG wykonuje się w oparciu o ultradźwięki. Głowica aparatu zawiera emiter fal ultradźwiękowych, które następnie ulegają rozproszeniu, odbijają się od tkanek i powracają do czujników w głowicy.

9. Badanie USG – plusy i minusy

USG ma tę unikalną przewagę nad pozostałymi metodami radiologicznymi, że jest w stanie dynamicznie monitorować zachowanie narządów w czasie trwania badania, dzięki czemu doskonale nadaje się do obrazowania serca, przepływów naczyniowych, jamy brzusznej. Badanie uważane jest za nieinwazyjne i nieszkodliwe – nie udowodniono negatywnego działania ultradźwięków w paśmie używanym w celach medycznych.

Badanie USG wykazuje się mniejszą precyzją niż pozostałe techniki radiologiczne, a ostateczny wynik zależy często od doświadczenia badającego. Duża otyłość czy obecność gazów jelitowych może znacznie pogorszyć obrazowanie i zakryć niektóre ważne narządy, uniemożliwiając ich ocenę.

10. Badanie USG – jakie są wskazania?

Wskazaniem do wykonania badań USG jest potrzeba diagnostyki różnych zmian chorobowych, sprawdzenie postępów leczenia, czy diagnostyka prenatalna. Szczególnie chętnie wykorzystuje się ją do badania:

• narządów jamy brzusznej;
• naczyń krwionośnych;
• serca (badanie echokardiograficzne);
• stawów i ścięgien;
• dróg moczowych;
• piersi;
• narządów płciowych;
• rozwoju ciąży - również jako USG 4D
• tarczycy;
• w diagnostyce endometriozy

11. Badanie USG Doppler – co to jest?

Dzięki zjawisku Dopplera, aparat USG jest w stanie śledzić przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Jest to szczególnie ważne w badaniu tarczycy (pozwala na różnicowanie i ocenę nasilenia chorób), serca (możliwość zbadania wydolności zastawek), tętnic oraz żył.

12. Rezonans magnetyczny – na czym polega?

Obrazowanie ciała przy pomocy rezonansu magnetycznego polega na umieszczeniu pacjenta w silnym polu magnetycznym, wytwarzanym przez urządzenie, a następnie wysyłaniu krótkich impulsów elektromagnetycznych. Atomy wodoru w ciele badanego absorbują energię impulsów, a następnie oddają ją, emitując fale o tej samej częstotliwości. Odpowiednie czujniki wychwytują to promieniowanie, a komputer opracowuje ostateczny obraz badania.

13. Rezonans magnetyczny – wskazania

Badanie MRI charakteryzuje się wiernym oddaniem stosunków anatomicznych tkanek miękkich, więc jest chętnie wykorzystywane w diagnostyce zaburzeń w obrębie:

• ośrodkowego układu nerwowego;
• struktur kręgosłupa oraz rdzenia kręgowego;
• ścięgien, więzadeł, stawów;
• narządów miąższowych (wątroba, nerki, śledziona);
• serca.
  
  

14. Rezonans magnetyczny – jak wygląda badanie?

Sama aparatura MRI wygląda podobnie jak w przypadku TK. Badanie rezonansu zabiera jednak więcej czasu – trwa zazwyczaj ponad pół godziny i składa się z licznych etapów. Ważne, aby w trakcie wykonywać usłyszane polecenia oraz leżeć nieruchomo, w celu jak najlepszego efektu obrazowania. Warto też pamiętać, że maszyna generuje znaczny hałas, ale jest to normalna sprawa, którą nie należy się przejmować.

15. Rezonans magnetyczny – przeciwwskazania

Jak dotąd nie udowodniono negatywnego wpływu pola magnetycznego, używanego w MRI, na organizmy żywe. Większy problem mogą stanowić ferromagnetyczne(metalowe) ciała obce wewnątrz organizmu pacjenta. Z badania powinny zrezygnować osoby z rozrusznikiem serca, metalowymi klipsami po operacjach, metalowymi opiłkami w gałce ocznej, neurostymulatorami czy protezami ślimakowymi. W skrajnych przypadkach, przeciwwskazaniem będzie również klaustrofobia.

Skontaktuj się z nami aby poznać ofertę i dowiedzieć się więcej
Zadzwoń 500 900 900
lub wypełnij formularz - oddzwonimy do Ciebie

Szpital Medicover
Aleja Rzeczypospolitej 5
02-972 Warszawa