Jaskra z otwartym kątem. Objawy i leczenie jaskry z otwartym kątem

Jaskra z otwartym kątem przyczyny

Wewnątrz gałki ocznej znajduje się ciesz wodnista. Stale wytwarzany w oku płyn, który utrzymuje napięcie gałki ocznej. Ciecz jest uwalniana z oka w tzw. kącie przesączania. Jeśli ujście zostaje zablokowane, ciecz nie może się uwolnić, a ciśnienie wewnątrz oka wzrasta. Wysokie ciśnienie wewnątrz gałki doprowadza do ucisku na nerw, konsekwencją jest ślepota.

Utrata wzroku jest również konsekwencją zaburzonego krążenia krwi w naczyniach odżywiających nerw wzrokowy. Jeśli naczynia stale pozostają skurczone bądź zwężone na skutek np. miażdżycy do nerwu dociera niewystarczająca ilość krwi. Konsekwencją niedokrwienia nerwu wzrokowego jest stopniowa utrata widzenia. Jeśli przyczyną jaskry jest niedokrwienie nerwu wzrokowego ciśnienie wewnątrz gałki może być prawidłowe.

Przyczyną jaskry wtórnej są z kolei zrosty, fragmenty złuszczonej torebki soczewki lub barwnik, które blokują ujście cieczy i w konsekwencji są przyczyną wysokiego ciśnienia w gałce ocznej. U osób z wrodzoną postacią jaskry kąt przesączania może być tak zmieniony, że ciśnienie w gałce jest bardzo wysokie, a ciecz w ogóle nie może odpływać.

Część osób jest szczególnie narażona na zachorowanie na jaskrę. Czynnikami predysponującymi mogą być czynniki genetyczne, wiek lub choroby przewlekłe. Osobami, u których ryzyko jest wyższe są:

• osoby po 35. roku życia
• ludzie, których członkowie rodzin chorują na jaskrę
• pacjenci z wysokim ciśnieniem wewnątrzgałkowym oraz krótkowidze
• osoby ze specyficzną budową oka – cienkie rogówki
• osoby z zaburzeniami gospodarki tłuszczowej, intensywnie leczeni na nadciśnienie lub z fizjologicznie niskim ciśnieniem krwi

Czynnikiem predysponującym do zachorowania jest również niezdrowy styl życia, zwłaszcza stres. Na zachorowanie narażone są również osoby z objawami naczyniowymi-skurczowymi.

Objawy jaskry z otwartym kątem

W tej postaci jaskry choroba rozwija się powoli, latami. W wyniku nieprawidłowości w obrębie kąta przesączania ciśnienie w gałce wzrasta powoli. Chory nie odczuwa bólu, ani innych dolegliwości. Z uwagi na brak dolegliwości chorzy nie podejrzewają choroby, jaskra z otwartym kątem jest często diagnozowana przypadkiem – przy okazji innych badań. Bywa, że chorzy zgłaszają się do okulisty już w momencie ubytków w polu widzenia – w momencie, kiedy doszło do nieodwracalnych zmian nerwu wzrokowego.

Rozpoznanie jaskry z otwartym kątem

Podstawą diagnostyki i rozpoznania jaskry jest wywiad lekarski. Podczas wywiadu lekarz oceni czynniki ryzyka. Szczególnie istotną informacją jest wiedza na temat występowania jaskry w rodzinie. Jeśli wywiad wskazuje na wysokie ryzyko rozwoju choroby, lekarz może podjąć decyzję o konieczności rozszerzenia diagnostyki o badania specjalistyczne.

Wśród badań wykonywanych u osób diagnozowanych w kierunku jaskry wymienić należy:

• Tonometria – badanie polegające na zmierzeniu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. Jest bezbolesne i trwa kilka, kilkanaście sekund. Wartość ciśnienia jest zależna od grubości rogówki, o którą należy skorygować wynik.
• Pachymetria – badanie polegające na zmierzeniu grubości rogówki. Nowoczesne tonometry wyposażone są w narzędzia umożliwiające zmierzenie grubości rogówki jednocześnie z pomiarem ciśnienia.
• Badanie kąta przesączania – badanie to ma na celu sprawdzenie czy kąt jest otwarty czy zamknięty. Badanie wykonuje się gonioskopem. Jest to badanie inwazyjne i wymagające znieczulenia. Nieinwazyjną metodą badania kąta jest badanie przy pomocy aparatu optycznej koherentnej tomografii przedniego odcinka oka. Polega ono na sprawdzeniu czy kąt zamyka się w ciemności.
• Perymetria – badanie polegające na sprawdzeniu jak szerokie jest pole widzenia. Jest nieinwazyjne i bezbolesne.

W diagnostyce jaskry wykorzystuje się również inne, specjalistyczne badania. HRT – tomografię siatkówki, USG oka, GDX oraz OCT badania pozwalające ocenić grubość włókien nerwowych.

Każdorazowo o konieczności pogłębienia diagnostyki decyduje lekarz, który podejmuje decyzje na podstawie wywiadu medycznego i badania.

Leczenie jaskry z otwartym kątem

Celem leczenia choroby jest zatrzymanie procesu niszczenia nerwu wzrokowego. Zwykle terapię prowadzi się przy pomocy leków – doustnych bądź w postaci kropli. Leczenie wdraża się zwykle w momencie, kiedy wystąpią pierwsze zmiany w nerwie wzrokowym bądź kiedy chory zaczyna zauważać zmiany w polu widzenia lub ciśnienie wewnątrzgałkowe jest bardzo wysokie.

Co ważne nie należy podejmować leczenia „na zapas” np. u pacjentów, u których nie występują objawy choroby, ale którzy są w grupie osób szczególnie narażonych na zachorowanie. Każda terapia niesie za sobą ryzyko wystąpienia powikłań.

W tym rodzaju jaskry pomocne jest również leczenie laserowe tzw. selektywana trabekuloplastyka laserowa jest zabiegiem bezpiecznym i skutecznym. Jest szczególnie pomocna w leczeniu osób młodych, można ją wielokrotnie powtarzać. 

W niektórych przypadkach leczenie kroplami może wywoływać u chorych dyskomfort. Do często zgłaszanych dolegliwości należą:

• podrażnienie i zaczerwienienie oczu,
• ból głowy,
• pogorszenie jakości widzenia.

Zwykle w takich przypadkach choremu ulgę przynosi zmiana przyjmowanego preparatu.
Regularne przyjmowanie zleconych leków w większości przypadków wystarcza by wstrzymać proces niszczenia nerwu. Również laserowy zabieg, wykonany odpowiednio wcześnie wstrzymuje rozwój choroby. Możliwe jest również leczenie tradycyjnymi metodami chirurgicznymi lub z zastosowaniem mikrochirurgii.

Jaskra z otwartym kątem rokowanie i powikłania

U osób, które regularnie stosują leki, bądź u których zastosowano zabieg laserowy (lub chirurgiczny) możliwe jest powstrzymanie rozwoju choroby. Zahamowanie niszczenia nerwu wzrokowego zapobiega utracie wzroku.

Nieleczona jaskra prowadzi do stopniowego zmniejszania pola widzenia. W późniejszych etapach rozwoju choroby u osób chorych występuje tzw. widzenie lunetowe. Ostatecznie nieleczona choroba może skutkować utratą wzroku.

Jaskra z otwartym kątem  zalecane postępowanie

Jeśli jesteś w grupie osób szczególnie obarczonych ryzykiem jaskry:

1. Naucz się metod efektywnego radzenia sobie ze stresem. Niezdrowy styl życia, w tym stres zwiększają ryzyko wystąpienia jaskry.
2. Dbaj o dietę. Obfitująca w tłuszcze zwierzęce i uboga w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste sprzyja chorobom, które mogą predysponować do rozwoju jaskry.
3. Dbaj o regularne kontrole lekarskie. Nie omijaj zleconych wizyt.
4. Przestrzegaj zaleceń lekarza.
5. Regularnie przyjmuj zlecone leki. Nie modyfikuj samodzielnie ich dawek ani schematu przyjmowania.