Analiza kału pod kątem występowania pasożytów to jedno z podstawowych badań, które wykorzystywane jest w diagnostyce chorób układu pokarmowego. Próbkę kału pobraną zgodnie z obowiązującą procedurą pacjent przynosi do laboratorium w czystym, suchym pojemniku. Następnie materiał analizowany jest pod mikroskopem. Jakie pasożyty wykrywa badanie kału i jak przygotować się do badania?

Spis treści:

  1. Wskazania do badania kału na pasożyty
  2. Jak oddać kał do badania na pasożyty?
  3. Wyniki badania kału na pasożyty

Wskazania do badania kału na pasożyty

Badanie wykonywane jest u pacjentów, u których podejrzewa się zakażenie pasożytami. Wiele parazytoz (czyli chorób wywołanych przez pasożyty) przebiega bezobjawowo, często też występujące objawy są mało charakterystyczne i bardzo zróżnicowane w zależności od pasożyta, jednak niepokój powinny wzbudzić problemy zdrowotne, takie jak:

  • przedłużające się biegunki lub zaparcia, bóle brzucha, nudności, wymioty, śluz lub krew w stolcu,
  • chroniczne zmęczenie, apatia, brak łaknienia lub wzmożony apetyt, bóle głowy nieznanego pochodzenia, utrata masy ciała,
  • bóle stawów, mięśni,
  • wyniki badań krwi, które mogą wskazywać infekcję pasożytniczą.

Ten rodzaj badania pozwala na wykrycie 3 rodzajów pasożytów mogących znajdować się w układzie pokarmowym u dzieci i dorosłych. Są to:

  • pierwotniaki, czyli m.in. ameby (Entamoeba histolytica) oraz lamblii (Giardia intenstinalis),
  • robaki obłe, jak glista ludzka, tęgoryjec dwunastniczy, węgorek, włosogłówka, owsiki,
  • robaki płaskie, jak przywry czy tasiemce.

Kał poddawany jest analizie w celu wykrycia występujących zakażeń układu pokarmowego lub jako element monitorowania skuteczności leczenia.

Badanie kału na pasożyty może wykryć np. tasiemca bytującego w jelicie.

Jak oddać kał do badania na pasożyty?

Rzetelne wykonanie badania jest możliwe tylko wtedy, gdy pacjent w odpowiedni sposób przygotuje próbkę do badania. W aptece należy kupić specjalny pojemnik z przytwierdzoną do nakrętki łopatką, która pozwoli pobrać próbkę do analizy. Niezbędne będzie także suche i czyste naczynie (np. jednorazowy, plastikowy kubek) lub czysty papier. Nie wolno pobierać próbki kału bezpośrednio z muszli klozetowej, ponieważ woda i mocz niszczą trofozoity („aktywne” formy pasożytów) i w takiej sytuacji badanie materiału może dać wynik fałszywy lub niejednoznaczny.

Bardzo ważne jest, aby w pierwszej kolejności opróżnić pęcherz moczowy, a następnie do przygotowanego wcześniej pojemnika oddać trochę kału. Za pomocą załączonej łopatki należy pobrać niewielką ilość kału i umieścić go w czystym pojemniku i zakręcić. Ważne, aby pobrać niewielkie fragmenty z różnych punktów, szczególnie, jeśli widać wyraźnie miejsca zawierające ropę, śluz lub krew. Pobierając próbkę, należy zwrócić uwagę na dojrzałe postacie pasożytów bądź podejrzane struktury mogące być fragmentami ciał pasożytów i umieścić je w pojemniku. Pojemnik należy opisać imieniem i nazwiskiem osoby badanej.

Ilość pobranego kału powinna odpowiadać wielkości orzecha laskowego, a jeśli kał jest płynny – należy pobrać 2-3 ml.

Z przekazaniem próbki do laboratorium nie należy zbyt długo zwlekać, a jeżeli czas ten byłby dłuższy niż 2 godziny, wówczas próbkę należy przechowywać w lodówce.

Podejrzenie owsicy jest wskazaniem do badania (na zdjeciu jajo owsika pod mikroskopem).

Wyniki badania kału na pasożyty

Wynik badania może być pozytywny, co oznacza, że stwierdzono obecność pasożytów lub ich jaj w badanej próbce.

Ujemny wynik badania kału w kierunku pasożytów

Ujemny wynik negatywny , że w próbce nie ma żadnych niepokojących zmian. Należy pamiętać, że negatywny wynik badania nie wyklucza zakażenia pasożytami. Aby uzyskać całkowitą pewność próbkę kału należy oznaczyć trzykrotnie, zachowując odstęp od 3 do 5 dni pomiędzy kolejnymi badaniami.

Pasożyty w kale - badanie.

Dowiedz się więcej:

Pasożyty u dzieci. Objawy i leczenie pasożytów

Pasożyty przewodu pokarmowego

Posiew kału