Sen u dziecka

Długość snu u dzieci

Długość snu i czuwania ulegają znaczącym zmianom w czasie życia, od dziecka po dorosłość. Wraz z procesem dojrzewania układu nerwowego zmienia się dobowe zapotrzebowanie na sen oraz jego dobowy rytm.

Noworodek potrzebuje 19-16 godzin snu, podczas, gdy w wieku 2 lat, zapotrzebowanie to maleje do 13 godzin.  Przedszkolak z kolei sypia około 10 godzin, a dziecko w okresie szkolnym ok. 9 godzin. 

Dlaczego sen jest ważny dla dzieci?

Sen jest stanem fizjologicznym występującym naprzemiennie z okresami aktywności. Sprzyja on wypoczynkowi całego organizmu.

Jak podają naukowcy, podczas snu zachodzą procesy odnawiające i utrwalające połączenia międzyneuronalne, co w końcowym efekcie prowadzi do zapamiętywania informacji dostarczonych w okresie czuwania. We śnie zachodzą także niektóre procesy związane z rytmami biologicznymi, zależne są od określonych faz snu np. wyrzut hormonu wzrostu. Co więcej, sen zapewnia również optymalną aktywność układu odpornościowego.

Jak ułatwić dziecku zasypianie?

9 rad, które ułatwią twojemu dziecku zaśnięcie

Bardzo ważne jest wypracowanie przez rodziców prawidłowych przyzwyczajeń u dziecka związanych ze snem. 

W grupie dzieci młodszych ważne jest przestrzeganie pewnych zachowań:

1. Nie należy doprowadzać do przedłużania się sytuacji związanych z rytuałami będącymi sygnałem zakończenia dnia np. kolacja, kąpiel, mycie zębów, czytanie do snu.
2. Należy kształtować umiejętności pozostania w łóżeczku bez obecności opiekuna.
3. Dziecko powinno mieć własne miejsce snu nocnego.
4. Należy stosować "przytulanki", które ułatwiają zasypianie, dając poczucie bezpieczeństwa w zdarzających się wybudzeniach.
5. Należy przestrzegać odpowiedniego rozkładu posiłków (przerwy w posiłkach, np. od 6 miesiąca życia niemowlę może zachować 6-godzinną przerwę nocną w karmieniach).

W grupie dzieci starszych niezbędne jest:

1. Przestrzeganie stałych godzin zasypiania i wstawania w tygodniu, w soboty i niedziele, w święta.
2. Unikanie wieczorem angażujących emocjonalnie filmów, gier czy zabaw.
3. Ograniczenie wieczorem aktywności czy pokarmów działających na dziecko pobudzająco np. coca-coli, intensywnego wysiłku fizycznego.

Co zrobić, gdy dziecko nie chce samo zasypiać?

W pierwszych latach życia u 40% dzieci zdarzają się nocne wybudzenia. Problemem jest nieradzenie sobie przez dziecko z przebudzeniem i płacz. Może mieć to związek z niewłaściwymi nawykami związanymi ze snem i nieprawidłową reakcją rodziców na płacz dziecka. 

Początkowo w takiej sytuacji rodzic powinien stosować metodę, polegającą na pokazaniu się płaczącemu dziecku i słownym uspokojeniu go - stopniowo starając się coraz rzadziej reagować w ten sposób.

Należy również nadmienić, że około 20% 3-4- latków przejawia opór przy kładzeniu się spać. Pojawiają się takie zachowania jak płacz, krzyk czy agresja. Jest to następstwo błędów wychowawczych, które mogą polegać na tym, że dziecko zasypia bez rytuałów, w niewłaściwym miejscu, co skutkuje wybudzeniami nocnymi i dezorganizuje życie rodzinne.

Należy więc przestrzegać rytuałów związanych z kładzeniem dziecka, aby zmniejszyć ryzyko stresu u niego, a także u rodziców. 

Źródła:

• Szymańska K., Zaburzenia snu w: Wolańczyk T., Komender J. red.: Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci, PZWL Warszawa, 2005