Rak podstawnokomórkowy - objawy i leczenie

Rak podstawnokomórkowy jest złośliwym nowotworem skóry. Objaw mogą przybierać różne postacie – od płaskiego owrzodzenia, przez nieowrzodzoną brodawkę, po guzek o perłowej barwie. Podobnie jak rak kolczystokomórkowy, nowotwór ten najczęściej występuje na twarzy i skórze owłosionej głowy, ale może też pojawić się na innych częściach ciała.
Rak podstawnokomórkowy jest nowotworem złośliwym dotykającym głównie osób o jasnej karnacji skóry.

Rak podstawnokomórkowy (ang. basal cell carcinoma, BCC) stanowi ok. 80% wszystkich nowotworów w obrębie skóry. Wraz z nowotworem kolczystokomórkowym (15-20%) odpowiada za większość zachorowań na tzw. niebarwnikowye nowotwory skóry. W 2019 roku odnotowano w tej grupie 14 266 przypadków wśród Polaków.

Pochodzi z nierogowaciejących komórek podstawowej warstwy naskórka i występuje głównie u rasy białej. Zachorowalność na ten typ nowotworu zwiększa się wraz z wiekiem i najczęściej dotyczy osób po 60. roku życia.

Objawy raka podstawnokomórkowego

W większości przypadków (>80%) ta odmiana raka występuje na skórze głowy, przede wszystkim na twarzy i szyi, ale może wystąpić też w innych miejscach.

Postać guzkowa

Wyróżnia się kilka odmian tego nowotworu, jednak najbardziej typowa jest postać guzkowa. Może ona przypominać guzkową postać czerniaka. Typ ten charakteryzuje się obecnością guzka o perłowej barwie, który otoczony jest wałem drobnych guzków przypominających perełki.

Postać powierzchniowa

Druga częsta odmiana to postać powierzchniowa. W jej przebiegu zmiany są płaskie lub płasko wyniosłe, łuszczą się i są zaczerwienione.

Rak podstawnokomórkowy powstaje w obrębie podstawowej warstwy naskórka.

Rak podstawnokomórkowy skóry - przyczyny

Najważniejszymi czynnikami mającymi wpływ na wystąpienie raka podstawnokomórkowego są:

  • uwarunkowania genetyczne
  • promieniowanie ultrafioletowe
  • ekspozycja na promieniowanie słoneczne – zwłaszcza w dzieciństwie oraz prowadząca do oparzeń
  • podeszły wiek
  • płeć męska
  • jasna karnacja
  • leczenie immunosupresyjne

Rozpoznanie raka podstawnokomórkowego

Lekarz najpierw ogląda zmiany przez dermatoskop, ale ostateczna diagnoza stawiana jest wyłącznie po uzyskaniu oceny mikroskopowej wycinka. W tym celu specjalista znieczula odpowiedni obszar skóry, wycina zmianę i oddaje wycinek do badania histopatologicznego, podczas którego szuka się komórek rakowych.

Diagnoza na wczesnym etapie jest niezwykle istotna, ponieważ im wcześniej zostanie rozpoznany nowotwór, tym większe szanse na wyleczenie.

Diagnostyka raka podstawnokomórkowego polega na wycięciu zmiany i oddaniu jej do badania histopatologicznego.

Leczenie raka podstawnokomórkowego skóry

Leczenie tego raka skóry polega na usunięciu zmiany skórnej z odpowiednim marginesem (tzw. biopsja wycinająca).

W przypadku powierzchownego raka skóry stosuje się leczenie miejscowe, polegające na nakładaniu kremu zawierającego imikwimod, na zmienioną chorobowo skórę. Dokładne szczegóły dotyczące stosowania preparatu przekazuje lekarz.

Inne metody leczenia BBC stosowane u chorych, którzy nie zgadzają się lub nie kwalifikują się do leczenia operacyjnego, to między innymi radioterapia, kriochirurgia1 i terapia fotodynamiczna.

Jeśli nowotwór rozwija się powoli i nie ma nacieków w głąb, możliwe jest skuteczne leczenie. Trudniejsze jest wyleczenie zmiany bardziej agresywnej, naciekającej w głąb ciała, mającej tendencję do wznowy.

W przypadku przerzutów odległych leczenie jest indywidualizowane i obejmuje chirurgię, radioterapię, chemioterapię lub nowo zarejestrowaną terapię wismodegibem – lekiem uwarunkowanym molekularnie.

Po zakończeniu leczenia wskazane są regularne kontrole zgodnie z zaleceniem lekarza.


Sprawdź ofertę Medicover w zakresie leczenia nowotworu >>


Podstawnokomórkowy rak skóry - rokowanie i powikłania

Rak podstawnokomórkowy rośnie powoli i niezwykle rzadko daje przerzuty. Cechuje się złośliwością miejscową i w większości przypadków dobrym rokowaniem - 10 lat po zdiagnozowaniu przeżywają prawie wszyscy chorzy.

W zależności od zastosowanej metody leczenia, nawroty miejscowe stwierdza się nawet u 50% chorych, ale wyniki ich leczenia również są bardzo dobre.

Przerzuty w raku podstawnokomórkowym zdarzają się bardzo rzadko, ale wiążą się z pogorszeniem rokowania.


Powiązane tematy:


Zapobieganie rakowi podstawnokomórkowemu

Zapobieganie zachorowaniom na zaawansowane postaci raka podstawnokomórkowego polega na:

  • ocenie u każdego pacjenta cech ryzyka i dopasowaniu postępowania profilaktycznego,
  • objęciu osób z grup ryzyka bardziej szczegółową opieką,
  • unikaniu nadmiernej ekspozycji na słońce, zwłaszcza krótkich epizodów intensywnego nasłonecznienia powodujących oparzenia skóry,
  • dbaniu o odpowiednią ochronę przed słońcem, stosowaniu kremów z filtrem UV.

Pamiętaj!

  • Obserwuj co miesiąc swoją skórę, a w sytuacji, kiedy coś Cię zaniepokoi to skontaktuj się z dermatologiem.
  • Raz w roku kontroluj swoją skórę na wizycie lekarskiej.
  • Dbaj o odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną – stosuj kremy z wysokim filtrem UV, unikaj wystawiania się na słońce między 10.00 a 16.00, noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV.

Sprawdź ofertę Medicover w zakresie profilaktyki nowotworu >>


Źródła: 

  • „Interna Szczeklika 2015”.
  • „Podstawy chirurgii” wyd. Medycyna Praktyczna.
  • http://onkologia.org.pl/wp-content/uploads/Nowotwory_2019.pdf
  • „Nowotwory skóry: klinika, patologia, leczenie” A. Bieniek, M. Cisło, A. Jankowska-Konsur.
  • „Czerniaki skóry – zasady postępowania diagnostyczno-terapeutycznego” Przegląd Dermatologiczny, 2009, 96, str. 193-203.

Kriochirurgia - metoda lecznicza polegająca na miejscowym niszczeniu chorych lub przerośniętych tkanek za pomocą niskich temperatur (poniżej 0ᵒC). 

Oferta Medicover

Profilaktyka

Leczenie

  • wycięcie chirurgiczne zmian w trybie ambulatoryjnym,

  • poszerzenie marginesu wycięcia,

  • kwalifikacja do leczenia miejscowego – krioterapia,

  • ocena zaawansowania procesu uogólnionego – USG węzłów chłonnych, USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej.

 

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 08.11.2022
Data ostatniej aktualizacji 08.11.2022