Zinnat

1. Zinnat co to jest
2. Dawkowanie preparatu
3. Możliwe skutki uboczne
4. Zinnat w ciąży
5. Zinnat a karmienie piersią
6. Środki ostrożności
7. Interakcje z innymi lekami

Zinnat co to jest

Zinnat to antybiotyk wykorzystywany podczas leczenia zakażeń bakteryjnych. Wydawany jest wyłącznie na receptę. Dostępne są dwie postaci leku:

• tabletki powlekane - 125 mg, 250 mg oraz 500 mg,
• granulat do sporządzenia zawiesiny doustnej - 125 mg/5 ml oraz 250 mg/5 ml.

Preparat zawiera substancję czynną cefuroksym. Należy do leków cefalosporynowych. Zwalcza bakterie wywołujące zakażenia poprzez hamowanie syntezy ścian komórkowych, co zatrzymuje proces ich namnażania. 

Wskazania do stosowania

Antybiotyk Zinnat może być stosowany zarówno u osób dorosłych, jak i dzieci powyżej 3 miesiąca życia. Lek wykorzystuje się w zakażeniach bakteryjnych wywołanych przez drobnoustroje wrażliwe na cefuroksym. Wskazania stanowią stany zapalne:

• ucha środkowego,
• gardła,
• zatok,
• płuc lub klatki piersiowej,
• układu moczowego,
• skóry i tkanek miękkich. 

Ponadto preparat stosuje się w leczeniu wczesnej postaci boreliozy.

Kiedy nie stosować tego leku

Leku nie mogą przyjmować pacjenci nadwrażliwi na jego substancję czynną lub jakikolwiek inny składnik. Przeciwwskazanie stanowią również nadwrażliwość na inne antybiotyki cefalosporynowe oraz ciężka nadwrażliwość na antybiotyki β-laktamowe (w tym monobaktamy, penicyliny i karbapenemy) stwierdzona w wywiadzie.

Pełny skład preparatu

1 tabletka powlekana Zinnat zawiera 125 mg, 250 mg lub 500 mg cefuroksymu w postaci aksetylu.
Pozostałe składniki: celuloza mikrokrystaliczna, kroskarmeloza sodowa, laurylosiarczan sodu, uwodorniony olej roślinny, koloidalny dwutlenek krzemu, hypromeloza, glikol propylenowy, parahydroksybenzoesan metylu, parahydroksybenzoesan propylu, Opaspray biały M-1-7120 J.

5 ml zawiesiny po przygotowaniu z granulatu Zinnat zawiera 125 mg cefuroksymu w postaci aksetylu.
Pozostałe składniki: sacharoza, aspartam, kwas stearynowy, acesulfam potasowy, guma ksantanowa, owocowe substancje smakowe Tutti Frutti, powidon K30.

Dawkowanie preparatu

Dawkowanie Zinnat zależy od masy ciała pacjenta oraz przyczyny podania. Dawki leku zaleca się przyjmować po posiłku.

Tabletki Zinnat należy połykać w całości, popijając wodą. Nie można ich rozdrabniać ani gryźć. Osobom, które mają problem z połykaniem zaleca sie stosowanie zawiesiny - tę postać preparatu należy spożyć od razu po przygotowaniu. Granulatu ani sporządzonej zawiesiny nie można mieszać z gorącymi płynami.

Uwaga! Tabletki i granulat nie są biorównoważne, co oznacza, że nie można stosować ich naprzemiennie. Należy przyjmować antybiotyk w jednej formie.

Dorośli i dzieci o wadze minimum 40 kg

W ostrym zapaleniu migdałków, ostrym zapaleniu zatok przynosowych, zapaleniu pęcherza moczowego, odmiedniczkowym zapaleniu nerek oraz niepowikłanych zakażeniach skóry i tkanek miękkich zaleca się dawkę 250 mg leku 2 razy na dobę.

Przy ostrym zapaleniu ucha środkowego, w zaostrzeniach przewlekłego zapalenia oskrzeli oraz leczeniu boreliozy (choroby z Lyme) należy przyjmować 500 mg leku 2 razy dziennie.

Dzieci o wadze poniżej 40 kg

W przypadku ostrego zapalenia migdałków i ostrego zapalenia zatok przynosowych stosuje się dawkę 10 mg/kg masy ciała 2 razy na dobę. Maksymalna dawka wynosi 125 mg 2 razy dziennie.

Przy pozostałych wskazaniach Zinnat u dzieci zaleca się stosować w dawce 15 mg/kg masy ciała 2 razy na dobę, przy czym dawka maksymalna to 250 mg 2 razy na dzień.

Czas terapii

Najczęściej zaleca się przyjmować antybiotyk przez 7 dni, ale czas ten może wahać się od 5 do 10 dni. W przypadku boreliozy (choroby z Lyme) leczenie trwa zazwyczaj 14 dni, choć może wynosić od 10 do 21 dni. Leczenie odmiedniczkowego zapalenia nerek u dzieci kontynuuje się przez 10 - 14 dni. 

Odstawienie leku

Zakończenie leczenia może nastąpić jedynie na wyraźne zalecenie lekarza. W szczególności nie powinno się samodzielnie skracać wyznaczonego okresu przyjmowania antybiotyku, nawet jeśli objawy uległy złagodzeniu. Zbyt wczesne przerwanie kuracji może prowadzić do nawrotu choroby.

Szczególne grupy pacjentów

Dotychczas nie zebrano doświadczenia w podawaniu antybiotyku niemowlętom poniżej 3 miesięcy. 

U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek skuteczność oraz bezpieczeństwo preparatu nie są znane. Jeśli klirens keratyniny wynosi poniżej 30 ml/min/1,73 m², to należy zmniejszyć dawkowanie. Przy CCr z zakresu 10-29 ml/min/1,73 m² podaje się standardową dawkę 1 raz na dobę (co 24 h). W przypadku CCr <10 ml/min/1,73 m² stosuje się typową dawkę co 48 h. Osoby poddawane hemodializie powinny przyjmować dodatkowo standardową dawkę po każdej dializie.

Zaburzenia czynności wątroby nie wpływają na działanie leku.

Postępowanie po pominięciu dawki

W razie pominięcia dawki nie należy jej uzupełniać przez przyjęcie dawki podwójnej. Zaleca się zażyć następną porcję leku o normalnej porze.

Przyjęcię większej ilości leku od zalecanej

W razie zażycia dawki większej, niż jest to zalecane, należy jak najszybciej udać się do lekarza lub wezwać pogotowie. Przedawkowanie Zinnat może skutkować wystąpieniem zaburzeń neurologicznych, zwłaszcza drgawek.

Możliwe skutki uboczne

Tak jak inne środki farmakologiczne, tak i ten lek może wywoływać działania niepożądane.

Niżej wymienione skutki uboczne występują u niewielkiej liczby pacjentów, ale wymagają natychmiastowej pomocy medycznej:
• ciężka reakcja alergiczna - objawy to m.in. wypukła i swędząca wysypka oraz obrzęk (np. twarzy lub ust), który może utrudniać oddychanie.
• wysypka skórna, której mogą towarzyszyć w pęcherze, wyglądem przypominająca małe tarcze z ciemną obwódką,
• rozlane zmiany skórne z pęcherzami i łuszczącym się naskórkiem - to możliwy symptom zespołu Stevensa-Johnsona lub toksycznego martwiczego oddzielania się naskórka.

Należy niezwłocznie zasięgnąć porady lekarza także jeżeli wystąpi:

• zakażenie grzybicze (np. pleśniawki) - ryzyko wzrasta wraz z czasem stosowania preparatu,
• ciężka biegunka - może być objawem rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego, wówczas zwykle przebiega z krwią i śluzem, bólami brzucha i gorączką,
• reakcja Jarischa-Herxheimera -  może wystąpić u pacjentów podczas leczenia boreliozy, objawia się dreszczami, gorączką, bólami głowy i mięśni oraz wysypką skórną. Zazwyczaj ustępuje po upływie od kilku do 24 godzin.

Często pojawiają się następujące skutki uboczne Zinnat: bóle głowy, zawroty głowy, nadmierny wzrost Candida spp., bóle brzucha, biegunka, nudności, przemijające zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, eozynofilia.

Niezbyt często występują: wymioty, wysypka skórna, trombocytopenia, leukopenia (w niektórych przypadkach nasilona), dodatni odczyn Coombs'a.

Pacjanci zgłaszali także inne efekty uboczne, jednak nie da się ustalić ich częstości występowania. Należą do nich: nadmierny wzrost Clostridium difficile, gorączka polekowa, niedokrwistość hemolityczna, zespół choroby posurowiczej, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego, żółtaczka (przeważnie zastoinowa), zapalenie wątroby, reakcja anafilaktyczna, reakcja Jarischa-Herxheimera, pokrzywka, świąd, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, obrzęk naczynioruchowy.

Bezpieczeństwo stosowania antybiotyku jest podobne u dzieci i dorosłych.

Zinnat w ciąży

Stosowanie leku Zinnat w ciąży jest dopuszczone wyłącznie w sytuacji konieczności. Dane odnośnie przyjmowania antybiotyku przez kobiety ciężarne są ograniczone. Przed podjęciem decyzji lekarz ocenia, czy spodziewane korzyści dla pacjentki przewyższają ewentualne ryzyko.

Zinnat a karmienie piersią

Cefuroksym - substancja czynna antybiotyku - przenika do mleka kobiecego w małych ilościach. Pacjentki w okresie laktacji mogą przyjmować preparat tylko po dokładnym rozważeniu korzyści i ryzyka. Na skutek stosowania cefuroksymu przez matkę u dziecka mogą wystąpić następujące skutki uboczne: reakcje nadwrażliwości, biegunka, zakażenie grzybicze błon śluzowych. W konsekwencji konieczne może być odstawienie dziecka od piersi.

Środki ostrożności

Jednym ze skutków ubocznych leku są zawroty głowy, dlatego w trakcie prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn w ruchu pacjent powinien zachować ostrożność.

Substancja czynna preparatu może zmieniać wyniki badań powodując:

• fałszywie dodatni wynik testu Coombsa,
• fałszywie ujemny wynik testu z cyjanożelazianami.

Wobec tego do oznaczania poziomu glukozy we krwi lub surowicy pacjenta należy stosować metody wykorzystujące oksydazę glukozową lub heksokinazy.

Zażywanie antybiotyku Zinnat może wywołać nadmierny wzrost Candida. W przypadku długotrwałego stosowania może także dojść do nadmiernego wzrostu drobnoustrojów niewrażliwych na działanie antybiotyku (m.in. Enterococcus i Clostridium difficile), co może skutkować koniecznością odstawienia leku.

Jeśli podczas stosowania leku, a także po zakończeniu jego przyjmowania wystąpi biegunka, to konieczne jest rozważenie, czy u pacjenta nie doszło do wystąpienia rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego. W razie rozpoznania schorzenia należy zaprzestać przyjmowania antybiotyku i zastosować odpowiednie leczenie, jednak nie przyjmować leków hamujących perystaltykę.

Po zażyciu cefuroksymu zdarzały się ciężkie reakcje uczuleniowe, w pojedynczych przypadkach prowadzące do śmierci. Jeżeli dojdzie do pojawienia się objawów ciężkiej reakcji nadwrażliwości, należy niezwłocznie odstawić lek i uzyskać pomoc medyczną.

Należy zachować szczególną ostrożność u osób, u których w przeszłości pojawiła się reakcja alergiczna na antybiotyki β-laktamowe lub penicyliny. U tych pacjentów istnieje ryzyko wrażliwości krzyżowej.

Podczas leczenia boreliozy cefuroksymem często pojawia się skutek uboczny w postaci odczynu Jarischa-Herxheimera, który najczęściej ustępuje samoistnie.

Interakcje z innymi lekami

Zinnat ze względu na zawartość aksetylu cefuroksymu może obniżać wchłanianie estrogenów i zmniejszać skuteczność doustnych złożonych preparatów antykoncepcyjnych.

Środki farmakologiczne obniżające kwasowość soku żołądkowego mogą powodować spadek biodostępności aksetylu cefuroksymu w porównaniu z biodostępnością na czczo. Z tego względu mogą znosić efekt zwiększonego wchłaniania preparatu po posiłku.

Przyjmowanie probenecydu w trakcie terapii Zinnatem istotnie zwiększa jego stężenie maksymalne i dostępność biologiczną oraz okres półtrwania cefuroksymu w fazie eliminacji.

Zażywanie leku łącznie z doustnymi preparatami przeciwzakrzepowymi może zwiększać wartości INR.

Dystrybucja na terenie Polski: GSK Commercial Sp. z o.o.