Przed każdym wyjazdem wakacyjnym zarówno sobie, jak i bliskim życzymy zazwyczaj dużo słońca. Jednak jego nadmiar może być przyczyną chorób oczu. Jak słońce szkodzi na oczy oraz jak chronić wzrok?

Ochrona oczu przed słońcem to konieczność.

Spis treści:

1. Promieniowanie UVA i UVB a oczy

2. Filtr w okularach przeciwsłonecznych

3. Okulary fotochromowe

Prowadząc samochód, zwiedzając czy odpoczywając na plaży, dla własnej wygody zakładamy okulary przeciwsłoneczne. Jednak chronić oczy przed słońcem powinniśmy nie tylko ze względu na komfort, ale i zdrowie.

Promieniowanie UVA i UVB a oczy

Promieniowanie UV, czyli ultrafioletowe, jest niewidoczne dla ludzkich oczu. Emituje je między innymi słońce. Ze względu na długość fali i stopień zagrożenia dla naszego zdrowia rozróżniamy trzy rodzaje promieni UV, oznaczonych literami A, B, C.

– Spośród trzech zakresów promieniowania ultrafioletowego największe znaczenie dla ludzkiego wzroku ma UV-A – wyjaśnia optometrysta Krzysztof Kluza. – Nie jest ono blokowane przez powłokę ozonową i przy długotrwałej ekspozycji powoduje uszkodzenia włókien kolagenowych, z których są zbudowane między innymi rogówka i soczewka.

Pochłanianie promieniowania UV przez soczewkę oka powoduje przyspieszony rozwój zaćmy, prowadzącej do stopniowej utraty widzenia i konieczności operacyjnego usunięcia zmętniałej tkanki. Zaćma to, niestety, niejedyna choroba oczu, która może być spowodowana oddziaływaniem promieni słonecznych.

– Promieniowanie UV, docierające do dna oka, może powodować uszkodzenia niezwykle wrażliwej tkanki nerwowej – siatkówki, zwłaszcza w obrębie plamki, czyli miejsca decydującego o widzeniu najdrobniejszych szczegółów – mówi Krzysztof Kluza. – Warto też zdawać sobie sprawę, że wysuszanie oka przez wiatr, połączone z ekspozycją na UV (np. podczas rejsu żaglówką), może doprowadzić do podrażnienia czy wręcz oparzenia słonecznego rogówki.

Im słońce znajduje się wyżej, tym większa jest ekspozycja na promieniowanie UV. Ta zasada dotyczy jednak skóry, a nie oczu. Jak pokazały badania, paradoksalnie, w południe zagrożenie dla oczu ze strony promieniowania UV jest mniejsze, a najwyższe – przed i po południu. Dlaczego? Wynika to z faktu, że gdy słońce jest niżej, znajduje się bliżej linii naszych oczu, co sprawia, że trafia do nich więcej promieni. Jest to, rzecz jasna, jeden z czynników, które mają wpływ na stopień zagrożenia dla naszych oczu.

Filtr w okularach przeciwsłonecznych

Wiele osób wyraża przekonanie, że im ciemniejsze szkła, tym lepsza ochrona. Niestety bardzo często nie jest to prawda. Co więcej, w niektórych przypadkach to właśnie ciemne okulary mogą spowodować więcej szkody niż pożytku.

Wszystko zasadza się na ochronie przed promieniami UV. Jeśli przeciwsłoneczne, ciemne okulary nie mają żadnego filtra albo posiadają jedynie filtr UVB, to niejako „oszukują” nasze źrenice, które, rozszerzając się, wpuszczają więcej promieni UV. W związku z tym warto zainwestować w okulary wyposażone w soczewki z filtrem.

– W zupełności wystarczy filtr o oznaczeniu UV-400 – informuje Krzysztof Kluza.

– Liczba oznacza zakres powstrzymywanego przez okulary promieniowania. W tym przypadku okulary skutecznie ochronią nas przed promieniowaniem o długości fali do 400 nm, czyli zarówno przed UVA, jak i B oraz C. Warto wybierać okulary, które chronią nasze oczy również z boku. Wiele oprawek dostępnych na rynku, mimo że posiada szkła o wysokim filtrze UV, skutecznie wyłapuje promienie tylko od frontu, natomiast z boku nasze oczy nie są chronione - mówi.

Okulary fotochromowe

Jakie inne okulary (oprócz tych przeciwsłonecznych) możemy wybrać? – Popularne są okulary fotochromowe, które samoczynnie przyciemniają się pod wpływem promieniowania UV i rozjaśniają się w pomieszczeniach – informuje Krzysztof Kluza.

– Niestety rozjaśniają się one również w samochodach (szyby pochłaniają UV), stąd kierowcom polecam szczególnie okulary polaryzacyjne, likwidujące odblaski od szyb i karoserii samochodów, śniegu i lodu oraz wody. Osoby korzystające z soczewek kontaktowych powinny wybierać okulary, które posiadają wbudowany w strukturę włókien filtr UV.

Warto pamiętać również o tym, że skutki działania promieniowania UV kumulują się w trakcie naszego życia, stąd duże znaczenie ma ochrona oczu już od dziecka.

Autor: Michał Durbas

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania.