Przyczyny zapalenia gardła
Wśród głównych przyczyn wywołujących zapalenie gardła i krtani wymienić możemy zasadniczo trzy grupy czynników: wirusy, bakterie oraz drażniące czynniki mechaniczne.
– Za większość przypadków zapalenia błony śluzowej nosa, gardła, krtani, tchawicy i oskrzeli odpowiedzialne są wirusy. U dorosłych nawet 90-95% infekcji dróg oddechowych, w tym ostrego zapalenia gardła i migdałków, stanowią zakażenia wirusowe (choroby przeziębieniowe), a tylko 5-10% bakteryjne. U dzieci jest podobnie – 70-85% przyczyn ostrego zapalenia gardła i migdałków u dzieci powyżej 3. roku życia to infekcje wirusowe, a bakterie odpowiedzialne są jedynie za 15-30% zakażeń, najczęściej paciorkowcowych – mówi lek. med. Agnieszka Motyl, koordynator ds. jakości i standardów medycznych, specjalista medycyny rodzinnej i epidemiolog z Centrum Medicover.
Wielu rodziców martwi się częstotliwością zachorowań dzieci w okresie zimowym. Według specjalistów, niekoniecznie musi to oznaczać obniżoną odporność maluchów.
– Infekcje dróg oddechowych są szczególnie częste u małych dzieci, lecz uważa się, że powtarzające się 6-8-krotnie incydenty łagodnych zakażeń w ciągu roku mieszczą się w granicach normy. Nawroty występują zdecydowanie częściej u dzieci korzystających z opieki w żłobkach i przedszkolach – podkreśla lek. med. Agnieszka Motyl.
RTG trzeciego migdała u dzieci
Objawy zapalenia gardła
Każdy z nas przynajmniej raz doświadczył typowych objawów, związanych z zapaleniem gardła. Ból, podrażnienie lub drapanie w okolicy przełyku oraz obrzęk i zaczerwienienie błony śluzowej gardła to jasne sygnały, że mamy do czynienia z chorobą górnych dróg oddechowych. Wspomnianym symptomom mogą również towarzyszyć: katar, kaszel, gorączka i powiększone węzły chłonne.
Leczenie zapalenie gardła
Powszechność występowania tych schorzeń sprawia, że wiele osób podejmuje leczenie na własną rękę, tym bardziej że w aptekach nie brakuje silnie promowanych lekarstw, wydawanych bez recepty. Warto jednak wiedzieć, kiedy należy rozważyć wizytę u specjalisty:
– Konsultacja lekarska jest wskazana, jeżeli początek choroby jest nagły, z silnym bólem gardła i utrudnionym połykaniem, powiększonymi i bolesnymi węzłami chłonnymi okolicy szyi, zaś na migdałkach pojawią się ropne naloty, a także gdy wystąpi gorączka powyżej 38,5 st. C, wysypka skórna lub objawy utrzymują się powyżej 5-7 dni – tłumaczy lek. med. Agnieszka Motyl.
Zapalenie gardła - z antybiotykiem czy bez?
Wizyta u lekarza rodzinnego jest wskazana także ze względu na dobranie odpowiedniego sposobu leczenia infekcji. W dużej mierze zależy on bowiem od proweniencji choroby, którą lekarz łatwo rozpozna.
– W przypadku infekcji wirusowych, a więc w zdecydowanej większości przypadków zapaleń gardła, wystarcza doustne przyjmowanie leków o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym (np. ibuprofen) oraz stosowanie preparatów działających miejscowo, w postaci tabletek do ssania czy sprayów do gardła – mówi lek. med. Agnieszka Motyl.
Natomiast przy leczeniu zapalenia gardła i migdałków o etiologii paciorkowcowej wskazane jest podanie antybiotyku.
– Lekiem z wyboru jest w tym przypadku penicylina, podawana doustnie. W sytuacji nadwrażliwości na lek lub nieskuteczności terapii stosuje się antybiotyki z innych grup (cefalosporyny, makrolidy) – dodaje lekarka.
Badanie na obecność bakterii: posiew wymazu z gardła.
Niedoleczone zapalenie gardła - powikłania
Liczne obowiązki sprawiają, że wiele osób nie podejmuje właściwego leczenia infekcji dróg oddechowych. Tymczasem, jeśli choroba jest wywołana zakażeniem paciorkowcowym, nieleczona, może prowadzić do ropnych powikłań, takich jak: ropnie migdałkowe, ostre zapalenie ucha środkowego, ostre zapalenia jamy nosa i zatok przynosowych.
– Zdarzają się, choć, dzięki skutecznej antybiotykoterapii, rzadziej, powikłania obejmujące stawy, serce, nerki (gorączka reumatyczna i ostre kłębuszkowe zapalenie nerek), związane z poinfekcyjnymi zaburzeniami autoimmunologicznymi – przestrzega lek. med. Agnieszka Motyl.
W przypadku zakażenia wirusowego powikłania występują rzadziej, zaś objawy zaczynają ustępować samoistnie po 3–4 dniach i u większości chorych znikają w ciągu tygodnia.
Zadbaj o odporność
Kto jest szczególnie narażony na ciężki przebieg infekcji?
– Czynniki, sprzyjające rozwojowi zapalenia gardła, to na pewno zaburzenia odporności, kontakt z chorym na infekcyjne zapalenie gardła lub bezobjawowym nosicielem bakterii. Infekcjom sprzyja też wiek – najbardziej narażone na nie są dzieci w wieku 5–15 lat przy zakażeniach paciorkowcem oraz dzieci i młodzi dorośli przy zakażeniach wirusem EBV (Epstein-Barr) – wymienia lek. med. Agnieszka Motyl.
Wspieranie odporności to zadanie długoterminowe. Aby być wolnym od infekcji, nie wystarczy regularnie łykać suplementy diety. Liczy się przede wszystkim odpowiedni styl życia: dobrze zbilansowana dieta, bogata we wszystkie niezbędne dla organizmu składniki odżywcze (węglowodany, białka oraz tłuszcze), a także ruch (najlepiej większość dni w tygodniu), odpowiedni ubiór (dostosowany do warunków klimatycznych) oraz unikanie kontaktu z chorymi i częste mycie rąk (większość infekcji przenoszona jest drogą kropelkową, w wyniku bezpośredniej styczności z chorym lub z zakażonymi przedmiotami).
Świadomość mechanizmów oraz przebiegu chorób górnych dróg oddechowych, a także wiedza o tym, jak we własnym zakresie wzmacniać odporność sprawiają, że mamy większe szanse, by okres jesienno-zimowy przejść bez żadnej infekcji.
Jak wspierać odporność organizmu |
To, jak się odżywiamy, ma bezpośredni wpływ na odporność naszego organizmu. Pięć zbilansowanych posiłków dziennie, codzienna porcja warzyw i owoców, a także duża ilość płynów gwarantuje nie tylko dobre samopoczucie, ale i brak infekcji.
Regularny wysiłek fizyczny, wizyty na basenie i w saunie sprawiają, że organizm się hartuje, i dzięki temu jesteśmy bardziej odporni na przeziębienie czy grypę. Najlepszą, bo naturalną, „szczepionką” jest wytworzenie wewnętrznej odporności na zmiany temperatur, jakim jesteśmy poddawani w okresie zimowym.
Unikanie zagrożeń w postaci wirusów ze strony otoczenia to podstawa zachowania dobrego zdrowia w okresie zwiększonej zachorowalności. Utrzymywanie min. 1-metrowego dystansu wobec chorych, unikanie tłocznych miejsc czy niedotykanie twarzy i ust w miejscach publicznych to podstawowe zasady, pozwalające zminimalizować ryzyko wystąpienia zachorowania.
Choć wirusów w otoczeniu jest bardzo wiele, warto pamiętać, że łatwo jest się ich pozbyć np. za pomocą ciepłej wody i mydła. W okresie zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób górnych dróg oddechowych warto częściej i dłużej niż zwykle myć ręce (15–30 sek.), a także regularnie wietrzyć pomieszczenia, w których przebywamy.
Nasza kondycja psychiczna ma wpływ na zdrowie fizyczne. Warto dbać o wlaściwe proporcje między życiem prywatnym a zawodowym, wysypiać się, ubierać odpowiednio do pogody i nie przepracowywać. Znalezienie w ciągu każdego dnia chwili na relaks sprawi, że zastosowanie będzie mieć zasada „w zdrowym ciele zdrowy duch”!
Jeśli nie jesteśmy w stanie zapewnić organizmowi wszystkich niezbędnych wartości odżywczych i minerałów (choćby z powodu diety uboższej, niż w okresie letnim, w warzywa i owoce), warto sięgnąć po suplementy, które pozwolą nam bezchorobowo przetrwać sezon grypowy. |
Kiedy do lekarza z zapaleniem gardła?
Zgłoś się do lekarza z zapaleniem gardła, jeżeli stwierdzisz: |
|
Dowiedz się wiecej:
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. |