Szkarlatyna u dzieci i dorosłych
Objawy szkarlatyny
- wysoką gorączką,
- bólami głowy,
- bólami brzucha
- bólami gardła,
- nudnościami i wymioty.
- pojawia się wysypka, której nasilenie zależy od wrażliwości organizmu na toksyny wytwarzane przez Streptococcus pyogenes.
Wysypka
Rumień
Złuszczanie naskórka
Wygląd gardła
Zabarwienie śluzówki gardła staje się intensywnie czerwone – szkarłatne. Stąd właśnie bierze się nazwa choroby – szkarlatyna. Migdałki mogą być obrzęknięte, czasami z wysiękiem, a węzły chłonne szyjne powiększone.
Język
Lecznie szkarlatyny
Celem leczenia jest:
- powstrzymanie wytwarzania toksyn,
- usunięcie bakterii z organizmu,
- zminimalizowanie ryzyka powikłań,
- zmniejszenie zakaźności,
- skrócenie czasu trwania objawów.
Zarażenie szkarlatyną

Przyczyny szkarlatyny
Rozpoznanie szkarlatyny
Lekarz po przeprowadzeniu wywiadu i zbadaniu pacjenta może podjąć decyzję o wykonaniu badań laboratoryjnych, głównie mikrobiologicznych.
O zakażeniu świadczy wyhodowanie paciorkowców typu A w posiewie wymazu z gardła. Szybkie testy lateksowe również potwierdzają infekcję i są najczęściej stosowanymi badaniami przy wykrywaniu ostrych zakażeń paciorkowcem typu A. Nie mają jednak zastosowania w przypadku nosicielstwa.
W badaniach laboratoryjnych krwi często występuje leukocytoza, czyli podwyższona liczba leukocytów w morfologii krwi obwodowej. Białko C-reaktywne (CRP) oraz odczyn Biernackiego (OB) są podwyższone, zwłaszcza w kolejnych dniach choroby.
Do potwierdzenia zachorowania (ale nie w ostrej fazie choroby), głównie w przypadku powikłań paciorkowcowych, przydatnym parametrem może okazać się oznaczenie miana antystreptolizyny O (ASO).
- choroba Kawasaki,
- zakażenia wywołane gronkowcami,
- reakcje alergiczne spowodowane przyjmowanymi lekami,
- odra,
- różyczka,
- zespół wstrząsu toksycznego,
- wysypkowa postać jersiniozy,
- kiła,
- ostra choroba retrowirusowa (pierwsza faza zakażenia wirusem HIV).
Rokowanie i powikłania szkarlatyny
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie węzłów chłonnych,
- kłębuszkowe zapalenie nerek,
- zapalenie stawów,
- gorączka reumatyczna.
Po przechorowaniu powstają swoiste przeciwciała, co zapobiega wystąpieniu wysypki będącej skutkiem działania toksyny erytrogennej. Należy jednak pamiętać, że są trzy typy toksyny, można więc zachorować powtórnie na płonicę.
Szkarlatyna w ciąży
Szkarlatyna zapobieganie
- częste mycie rąk,
- niekorzystanie z przedmiotów osobistego użytku należących do chorego,
- zachowanie szczególnej ostrożności przez osoby mające kontakt z żywnością (niedopuszczenie do skażenia żywności, w szczególności jaj, mleka i przetworów mlecznych).
Przeczytaj także:
Bostonka - objawy, przebieg, leczenie choroby bostońskiej u dzieci i dorosłych
Źródła
"Szkarlatyna (Płonica)" E. Duszczyk; Medycyna Praktyczna - Pediatria
"Szkarlatyna. Jak ją rozpoznać i jak leczyć" Adamed
"Płonica" L. Szenborn; Pediatria po Dyplomie
"Klasyfikacja i charakterystyka diet" E. Kolarzyk, D. Lang – Młynarska, T. Krzeszowska – Rosiek, A. Skop – Lewandowska; Zakład Higieny i Dietetyki, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Kraków
"Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka" A. Baumann – Popczyk, M.Sadkowska - Todys, A. Zieliński; α - medica Press; 2014 r.
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. |