Koronawirus (COVID-19) a maseczki ochronne – czym się różnią?

Centrum ds. Prewencji i Kontroli Chorób (CDC) oraz Ministerstwo Zdrowia zalecili zakrywanie ust i nosa przez wszystkich – nie tylko podejrzanych o zakażenie. Jaką maseczkę wybrać i czym się od siebie różnią?
Koronawirus COVID-19) jakie są rodzaje maseczek ochronnych?

Rodzaje maseczek ochronnych

Maski ochronne dzieli się ze względu na stopień właściwości filtrujących i kształt.

W celach ochrony dróg oddechowych są stosowane: maseczka chirurgiczna, N95 oraz FFP1, FFP2 i FFP3. 

Półmaski FFP1, FFP2 i FFP3 to europejskie odpowiedniki amerykańskich masek N95. 

Diagnostyka SARS-CoV-2
Testy antygenowe i przesiewowe

KUP ONLINE

Maseczki ochronne i ich rodzaje

Maseczka chirurgiczna

Maseczka N95¹

Półmaski FFP1, FFP2 lub FFP3

Dla osób z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2 lub rozpoznanym COVID-19 oraz dla personelu medycznego z wyjątkiem sytuacji kontaktu z pacjentem zakażonym lub z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2.

Personel medyczny mający mający kontakt z pacjentami zakażonymi lub z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2, zwłaszcza wykonujący procedury związane z powstawaniem aerozoli, powinien stosować półmaski klasy FFP2 i FFP3. . W przypadku ich braku stosuje się inne maski, które zapewniają najwyższy możliwy stopień zabezpieczenia.

Na rynku amerykańskim, personel medyczny powinien stosować maseczkę N95 (CDC).

  • Tworzy barierę fizyczną między ustami i nosem osoby noszącej maseczkę a cząstkami zakaźnymi ze środowiska.
  • Ogranicza wydostawanie się cząstek zakaźnych na zewnątrz, tym samym skażenie środowiska oraz zakażenie innych osób.
  • Cząstki szkodliwych aerozoli zostają na wewnętrznej powierzchni maseczki.
  • Ogranicza przedostawanie się cząstek zakaźnych do wewnątrz, tym samym zakażenia osoby noszącej maseczkę.
  • Stanowią bardzo skuteczną ochronę przed drobnoustrojami wchłanianymi drogą inhalacyjną (przed osadzeniem się na błonach śluzowych materiału zakaźnego).
  • Chroni osoby trzecie przed transmisją zakażeń od osoby noszącej maseczkę.
  • Chroni przed cząstkami przenoszonymi drogą kropelkową (tylko dużymi cząstkami).
  • Chronią noszącego przed wniknięciem do jamy ustnej i nosa małych i dużych cząstek (tylko nierozpuszczalnych w tłuszczu).
  • Luźno przylega do twarzy. Może być nieszczelna przy krawędziach maseczki.
  • Nie chroni w pełni osoby noszącej maseczkę przed drobnoustrojami, zmniejsza tylko przedostawanie się cząstek zakaźnych, zarówno na zewnątrz, jak i do wewnątrz.
  • Ściśle przylegają do twarzy. Przy odpowiednim dopasowaniu minimalne nieszczelności mogą pojawić się jedynie przy krawędziach maseczki, podczas oddychania.
  • Nie chroni w pełni osoby noszącej maseczkę przed drobnoustrojami, zmniejsza tylko przedostawanie się cząstek zakaźnych, zarówno na zewnątrz, jak i do wewnątrz.
  • Maseczka N95 nie przepuszcza co najmniej 95 proc. cząstek szkodliwych aerozoli (w tym małych i dużych).
  • Maseczki FFP1, FFP2 i FFP3, w zależności od rodzaju, nie przepuszczają odpowiednio: 80, 94 lub 99 proc. cząstek szkodliwych aerozoli (o rozmiarze od 300 nm).
  • Jednorazowego użytku – po użyciu maseczkę należy wyrzucić.
  • Powinna być wyrzucona: po kontakcie z pacjentem, po uszkodzeniu lub deformacji maseczki, gdy maseczka nie stanowi już skutecznej ochrony, gdy stanie się ona wilgotna, brudna lub zanieczyszczoną krwią, wydzielinami z dróg oddechowych bądź innymi pochodzącymi od pacjenta.

¹ Nie są przeznaczone dla dzieci i osób z zarostem na twarzy, ponieważ mogą nie zapewniać im pełnej ochrony. Maseczka powinna być noszona wyłączne przez jedną osobę.

Opracowanie własne na podstawie:  https://www.cdc.gov/niosh/npptl/pdfs/UnderstandDifferenceInfographic-508.pdf;

https://www.mp.pl/covid19/covid19-kompendium/232513,co-decyduje-o-doborze-rodzaju-maski-medycznej-i-czy-maski-medyczne-mozna-dezynfekowac (dostęp: 09.04.2020 r.).

Półmaski filtrujące FFP1, FFP2 i FFP3

Różnią się one między sobą efektywnością filtracji cząstek szkodliwych wnikających do dróg oddechowych w postaci aerozolu. 

  • Cyfry oznaczają pierwszą, drugą i trzecią klasę ochronną, która świadczy o skuteczności filtrów masek ochronnych.
  • Najwyższą skuteczność w zatrzymywaniu cząstek szkodliwych aerozoli ma półmaska FFP3.
  • Półmaski pochłaniają cząsteczki z powietrza albo filtrują powietrze od gazów, bakterii, wirusów, pyłów. Są wykonane z materiału filtrującego, zakrywają nos i usta, czasami są wyposażone w zawór wydechowy. Takie maski oddechowe zapewniają ochronę tylko przez ograniczony czas.

Podział półmasek filtrujących FFP1, FFP2 i FFP3

Typ maski
Skuteczność w zatrzymywaniu cząstek o wymiarach od 300 nm
Poziom penetracji przez cząstki szkodliwe przenoszone drogą kropelkową
FFP180 proc.20 proc.
FFP294 proc.6 proc.
FFP399 proc.1 proc.

² Opracowanie własne na podstawie: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy 1950-2020. Komunikat nr 1 w sprawie badania i oceny zgodności środków ochrony dróg oddechowych, odzieży ochronnej oraz środków ochrony oczu i twarzy w kontekście działań prewencyjnych związanych z pandemią COVID-19 (19 marca 2020 r.).

Maseczka ochronna czy wszyscy powinni ją nosić?

Według CDC, a także Ministerstwa Zdrowia, każda osoba opuszczająca swoje miejsce pobytu powinna zakładać okrycie twarzy, by spowolnić rozprzestrzenianie się wirusa w społeczeństwie.

Niedawno opublikowane badania wskazują, że znacząca liczba osób może nie wykazywać objawów choroby, a zakażać inne osoby. Zarówno CDC, jak i niedługo potem Ministerstwo Zdrowia zaleciło okrywanie nosa i ust, po wyjściu z domu.

Sama maseczka nie zapewnia całkowitej ochrony przed zakażeniem. Noszenie jej nie zwalnia ze stosowania innych środków zapobiegawczych, takich jak mycie rąk czy zachowanie 2-metrowej odległości od drugiej osoby.

Maski chirurgiczne czy N95 lub półmaski filtracyjne są przeznaczone wyłącznie na użytek personelu medycznego, który jest szczególnie narażony na ryzyko zakażenia SARS-CoV-2.

Nadmierne i niekoniecznie potrzebne noszenie masek przez ogół społeczeństwa może generować problemy z zaopatrzeniem i doprowadzić do braku podstawowego środka ochrony dla personelu medycznego.

Co więcej, może wiązać się z fałszywym uczuciem bezpieczeństwa – maseczka nie chroni w pełni przed wirusem SARS-CoV-2, ale właściwie używana oraz w połączeniu z higieną rąk i zachowywaniem dystansu fizycznego, obniża ryzyko zakażenia.

Przeczytaj także

O tym, czy warto i w jakich sytuacjach należy nosić maseczkę ochronną znajdziesz w  artykuleKoronawirus (COVID-19) - maseczki ochronne nosić czy nie nosić?

 

Kluczowe jest prawidłowe zakładanie maseczek. 

Sprawdź, jak je zakładać. Pobierz i wydrukuj i instrukcję z naszego artykułu:

Koronawirus (COVID-19) - maseczki ochronne nosić czy nie nosić?

Maseczki ochronne obowiązek noszenia

Zakrywanie ust i nosa w miejscach publicznych
Obowiązuje od 7 sierpnia do odwołania

 

Usta i nos można zakrywać wyłącznie maseczką

  • Usta i nos należy zakrywać podczas przebywania:
    - w środkach publicznego transportu zbiorowego (np. autobusie, tramwaju, pociągu), którym poruszają się osoby niezamieszkujące, wspólnie lub nieprowadzące wspólnego gospodarstwa domowego;
    - w samolotach i innych statkach powietrznych;
    - w miejscach ogólnodostępnych, tj. na drogach i placach, na terenie cmentarzy, parków, zieleńców, promenad, bulwarów, ogrodów botanicznych, ogrodów zabytkowych, plaż, miejsc postoju pojazdów, parkingów leśnych ‒ chyba że zostanie zachowana odległość co najmniej 1,5 m od przebywających w tych miejscach osób;
    - w zakładach pracy oraz budynkach użyteczności publicznej (w tym administracji publicznej, gastronomii, oświaty, kultu religijnego, usług pocztowych, publicznego transportu zbiorowego),
    - w sklepach i na targowiskach oraz punktach usługowych,
    - na terenie nieruchomości wspólnej (czyli gruntu lub części budynku i urządzenia, który nie służy wyłącznie do użytku właścicielowi lokalu), np. w przypadku lokalu wynajmowanego przez kilka osób ‒ chyba że zostanie zachowana odległość co najmniej 1,5 m od przebywających w tych miejscach osób.

Maseczki ochronne kogo nie dotyczy obowiązek noszenia

Obowiązek zakrywania ust i nosa NIE DOTYCZY:

  • osób poruszających się pojazdem samochodowym, którym przemieszcza się 1 osoba lub 1 osoba z dzieckiem bądź osoby zamieszkujące, lub gospodarujące wspólnie;
  • dzieci do ukończenia 5. roku życia;
  • osoby niemogącej zakrywać ust i nosa z powodu całościowych zaburzeń rozwoju, zaburzeń psychicznych, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim, oraz z powodu trudności w samodzielnym zakryciu lub odkryciu ust czy nosa;
  • osoby wykonującej czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach), z wyjątkiem osób zajmujących się bezpośrednią obsługą klientów;
  • osoby kierującej środkami publicznego transportu zbiorowego, np. tramwajem, autobusem, pociągiem,
  • osoby duchownej podczas sprawowania czynności lub obrzędów religijnych,
  • żołnierzy Sił Zbrojnych RP i wojsk sojuszniczych oraz funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego wykonującego zadania służbowe;
  • osoby, której miejscem stałego lub czasowego pobytu są budynki użyteczności publicznej przeznaczone na potrzeby wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej, lub socjalnej, chyba że zarządzający takim budynkiem postanowi inaczej;
  • sędziego, trenera oraz osoby uprawiającej sport;
  • osoby przebywającej na terenie lasu;
  • jazdy konnej;
  • personelu lotniczego przebywającego w kabinie pilota;
  • osób zawierających małżeństwo przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo przed duchownym.

Należy odkryć usta i nos na żądanie:

  • osób uprawnionych do legitymowania innych osób w celu ustalenia ich tożsamości;
  • osób, które weryfikują tożsamość danej osoby, w związku ze świadczeniem określonych usług lub czynności zawodowych.

Odkrycie ust i nosa jest możliwe w przypadku:

  • umożliwienia komunikowania się z osobą głuchą lub głuchoniemą;
  • spożywania posiłków lub napojów w lokalu, ogródku gastronomicznym, wydzielonej strefie gastronomicznej;
  • spożywania posiłków lub napojów po zajęciu miejsca siedzącego w pociągu objętym obowiązkową rezerwacją miejsc, w tym posiłków i napojów wydawanych na pokładzie pociągu.

Maseczka ochronna instrukcja zakładania

Koronawirus SARS-CoV-2 a technika zakładania maseczek ochronnych.

Zobacz WIDEO jak prawidłowo zakładać i zdejmować maseczkę ochronną

 

Koronawirus (COVID-19) przeczytaj

Koronawirus SARS-CoV-2 - nowe zasady bezpieczeństwa w związku z pandemią 

Koronawirus (SARS-CoV-2) a rękawiczki - instrukcja

Koronawirus (COVID-19) – czy w dobie pandemii żywność jest bezpieczna?

Referencje:

  1. https://www.fda.gov/medical-devices/personal-protective-equipment-infection-control/n95-respirators-and-surgical-masks-face-masks (dostęp: 09.04.2020 r.)
  2. World Health Organization (2020). Advice on the use of masks in the community, during home care, and in health care settings in the context of COVID-19: interim guidance, 19 March 2020, https://apps.who.int/iris/handle/10665/331493.
  3. https://www.gov.pl/web/koronawirus/zasady-na-dluzej (dostęp: 09.04.2020 r.)
  4. https://www.cdc.gov/niosh/npptl/pdfs/UnderstandDifferenceInfographic-508.pdf (dostęp: 09.04.2020 r.)
  5. https://www.mp.pl/covid19/covid19-kompendium/232513,co-decyduje-o-doborze-rodzaju-maski-medycznej-i-czy-maski-medyczne-mozna-dezynfekowac (dostęp: 09.04.2020 r.)
  6. Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy 1950-2020. Komunikat nr 1 w sprawie badania i oceny zgodności środków ochrony dróg oddechowych, odzieży ochronnej oraz środków ochrony oczu i twarzy w kontekście działań prewencyjnych związanych z pandemią COVID-19 (19 marca 2020 r.).
SARS-CoV-2 jest nowym koronawirusem, którego dopiero poznajemy, dlatego codziennie pojawiają się nowe doniesienia naukowców, klinicystów i instytucji państwowych. Dokładamy wszelkich starań, by monitorować te informacje i aktualizować możliwie sprawnie zamieszczane treści.

 

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 10.04.2020
Data ostatniej aktualizacji 17.02.2022