Masochizm seksualny – objawy, przyczyny i pomoc w leczeniu zaburzenia

Tendencje do autodestrukcyjnych zachowań i myśli są w mniejszym bądź większym stopniu obecne w każdym człowieku, co potencjalnie może uczynić z nas samych naszych własnych największych wrogów. O seksualnym masochizmie mówimy wówczas, gdy poniżanie oraz ból fizyczny bądź psychiczny są źródłem podniecenia. Czym jest masochizm, jak się objawia i gdzie szukać pomocy w razie, gdy fantazje i zachowania masochistyczne zaczynają przysparzać cierpienia. 
Osobowość masochistyczna może odczuwać satysfakcję seksualną przez specyficzny bodziec, jak np. fizyczny ból

Czym jest seksualny masochizm? 

Określenie „masochizm” wywodzi się od nazwiska austriackiego pisarza Leopolda von Sachera-Masocha. Zaczęło funkcjonować w dyskursie medycznym pod koniec XIX wieku za sprawą psychiatry Richarda von Krafft-Ebinga. Niedługo później zjawisko to trafiło pod lupę psychoanalityków, m.in. Zygmunta Freuda.

Seksualny masochizm odnosi się do częstych fantazji o byciu bitym, poniżanym, upokarzanym, które są niezbędne do osiągnięcia orgazmu. Diagnoza zaburzenia postawiona zostaje wówczas, gdy fantazje te są przyczyną silnego dystresu i utrudniają funkcjonowanie w codziennym życiu. Termin ten został co prawda całkowicie usunięty z klasyfikacji ICD-11, jednak nadal figuruje w klasyfikacji DSM-5 jako zaburzenie preferencji seksualnych.

Jak objawia się masochizm seksualny? 

Zachowania masochistyczne w trakcie stosunku seksualnego mogą przybierać różne formy. Zaliczają się do nich związane z bólem i upokorzeniem m.in. wiązanie, bicie, podduszanie czy zadawanie ran. Aktywności te wraz z upływem czasu mogą przybierać na intensywności, a tym samym stanowić coraz większe zagrożenie dla praktykujących je osób. Co więcej, upokarzanie może mieć nie tylko wymiar fizyczny, ale i psychiczny oraz emocjonalny.

Nawiązując do definicji z klasyfikacji DSM-5, potrzeby i fantazje o zabarwieniu masochistycznym muszą utrzymywać się minimum sześć miesięcy, aby doszło do postawienia diagnozy. Dodatkowo kluczowym elementem w procesie stawiania takowego rozpoznania są znaczące trudności w funkcjonowaniu na wielu płaszczyznach codziennego życia wynikające ze skłonności masochistycznych. 

Osoby zmagające się z wspomnianym zaburzeniem mogą doznawać silnego lęku, borykać się z poczuciem winy, wstydu oraz obsesyjnych myśli w związku z angażowaniem się w masochistyczne zachowania.

Asfiksjofilia (podduszanie)

Szczególnym przykładem seksualnego masochizmu jest tzw. asfiksjofilia, która polega na doświadczaniu przyjemności seksualnej poprzez ograniczanie dostępu powietrza poprzez podwieszanie czy użycie plastikowego worka. Niektórzy angażują się w takie zachowania z partnerem, inni zaś robią to samodzielnie, co jest bardzo niebezpieczne - może skutkować śmiercią w wyniku uduszenia.


Powiązane tematy: 


Przyczyny masochizmu

Nie istnieje jedna ogólnie przyjęta teoria, która tłumaczyłaby genezę masochizmu. Niemniej, jest kilka koncepcji niosących cząstkowe odpowiedzi.

Jedna z nich sugeruje, iż parafilie są wynikiem tłumienia w sobie fantazji seksualnych, które powszechnie uchodzą za niestosowne – z czasem przybierają one na sile, a ukierunkowane na siebie agresywne zachowania mają łagodzić wewnętrzne napięcie psychiczne masochisty i niejako oczyścić z poczucia winy.

Następna mówi o tym, że zachowania sadomasochistyczne są pewną formą mentalnej ucieczki i pozwalają praktykującym je osobom osiągać stan medytacyjny.

Inna teoria tłumaczy, iż zaburzenia preferencji seksualnych pojawiają się na kanwie wykorzystywania seksualnego w dzieciństwie – osoba musiała doświadczyć w życiu niezwykle traumatycznych sytuacji, które spowodowały, że czułe zbliżenie i dotyk są absolutnie niewystarczające do osiągnięcia przyjemności ze współżycia.  

Przyczyny masochizmu nie są do końca poznane. Masochista, aby osiągnąć podnienie i satysfakcję seksualną, potrzebuje bodźców, które nie zawsze są akceptowane przez partnera.

Masochizm - leczenie. Gdzie szukać pomocy? 

Tak jak w przypadku innych parafilii (np. froteryzm, fetysz czy ekshibicjonizm), masochizm seksualny poddaje się leczeniu psychoterapeutycznemu (u terapeuty psychologa) oraz niekiedy farmakologicznemu. 

Celem psychoterapii jest odkrycie przyczyn dystresu i przepracowanie ich, aby pacjent w zdrowy sposób mógł realizować swoje potrzeby, często nie tylko te dotyczące sfery seksualnej. Psychoterapeuta pomaga znaleźć sposób na korekcję przekonań, które doprowadzają do pojawiania się myśli o poddawaniu się przemocy oraz robieniu sobie krzywdy. 

Leczenie masochizmu, podobnie jak inne zaburzenia seksualne, wymaga konsultacji z psychoterapeutą. Jest to szczególnie ważne, gdy nawracające zachowania seksualne powodują stres, prowadzą do kłótni z partnerem czy powodują brak zaufania.


Źródła: 

Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition

Frédérike Labrecque , Audrey Potz , Émilie Larouche & Christian C. Joyal

(2020): What Is So Appealing About Being Spanked, Flogged, Dominated, or Restrained? Answers from Practitioners of Sexual Masochism/Submission, The Journal of Sex Research 

psychologytoday.com/us/conditions/sexual-masochism-disorder

psychologytoday.com/us/blog/the-me-in-we/202103/understanding-the-pleasure-pain

ICD-11 vs. ICD-10 – przegląd aktualizacji i nowości wprowadzonych w najnowszej wersji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób WHO

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 16.02.2023
Data ostatniej aktualizacji 16.02.2023