Zwężenia w tętnicach unaczyniających nasze serce - tzw. tętnicach wieńcowych, prowadzą do ograniczenia przepływu krwi i niedokrwienia mięśnia serca. Przyczyną zwężeń są tzw. blaszki miażdżycowe, które odkładają się w ścianach naczyń, złożone głównie z tłuszczy. Na tworzenie się złogów w dużej mierze wpływ mają choroby takie jak otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca i nieprawidłowy cholesterol. Skutki zwężonych tętnic pacjent może odczuwać jako ból w klatce piersiowej (pieczenie, dławienie, ucisk za mostkiem). Jednym z objawów jest także szybkie męczenie się chorego. Warto zwracać uwagę na te objawy, ponieważ zupełne zatkanie tętnicy prowadzi do zawału serca, który jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia.

Kwalifikacja do zabiegu

Do operacyjnego leczenia choroby wieńcowej kwalifikuje się chorych z objawową lub
bezobjawową chorobą wieńcową z potwierdzonymi w koronarografii zwężeniami w tętnicach
wieńcowych. Na podstawie koronarografii lekarze oceniają obwody tętnic wieńcowych i możliwość wykonania skutecznych pomostów.

Według wytycznych europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Europejskiego
Towarzystwa Kardio- Torakochirurgów wskazaniem do leczenia operacyjnego choroby wieńcowej są:

  • zwężenie pnia lewej tętnicy wieńcowej,
  • choroba trzech tętnic,
  • choroba dwóch i jednej tętnicy, jeśli zmiana zawężająca obejmuje początkowy odcinek gałęzi przedniej zstępującej.

W tych sytuacjach leczeniem z wyboru jest wszczepienie bajpasów, czyli pomostowanie tętnic wieńcowych, dzięki którym krew omija zatkaną przez blaszkę miażdżycową część tętnicy wieńcowej, swobodnie trafiając do serca.

Przygotowanie do operacji

  • z wyjątkiem sytuacji ratujących życie, na 6 tygodni przez operacją należy wykonać szczepienie przeciwko WZW B (żółtaczka zakaźna),
    konieczne jest oznaczenie grupy krwi
  • należy wykonać podstawowe badania: morfologię krwi, badanie ogólne moczu, RTG klatki piersiowej,
  • wskazane jest odstawienie wybranych leków przeciwkrzepliwych – po konsultacji z lekarzem,
  • pacjent rozpoczyna hospitalizację dzień przed zabiegiem, ponieważ całe przygotowanie odbywa się już w Oddziale.

Rekomendujemy oddanie krwi przez członka rodziny pacjenta w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przy ulicy Saskiej w Warszawie. Oddający krew nie musi posiadać tej samej grupy co pacjent. Należy podać dane pacjenta dla którego oddawana jest krew.

Operacja

Do właściwego przeprowadzenia operacji bajpassów niezbędne jest wykorzystanie naczyń własnych
chorego. Najczęściej tętnic/y piersiowej/ych wewnętrznej/ych oraz żyły odpiszczelowej lub tętnicy
promieniowej. Naczynia te pobiera się w trakcie zabiegu. Operację przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym z mini dostępem między żebrami lub przez przecięcie mostka. Może zostać wykonana na dwa sposoby – na bijącym sercu lub z wykorzystaniem krążenia pozaustrojowego (sztucznego płuco-serca), czyli przez podłączenie do zewnętrznej aparatury.

Rodzaje wykonywanych operacji:

  • operacja z zastosowaniem sztucznego płuco-serca ale na bijącym sercu – dzięki zastosowaniu specjalnych stabilizatorów chirurg uzyskuję wygodną pozycję serca, która umożliwia wszczepienie by-passów (bajpasów),
  • operacja z zastosowaniem sztucznego płuco-serca z zatrzymaniem serca – krew przepływa poprzez specjalne kaniule do pompy, która ją natlenia i wraca do chorego, w tym czasie chirurg przeprowadza pomostowanie, a następnie czynność serca zostaje przywrócona pacjentowi,
  • operacja z zastosowaniem wspomagania krążenia bez konieczności zatrzymania serca - chirurg wszczepia pomosty aortalno-wieńcowe, wykonując połączenia omijające zwężenia w tętnicach wieńcowych, co zapewnia zwiększony dopływ krwi do serca,
  • MIDCAB - w przypadku wykonania jednego pomostu możliwe jest wykonanie operacji metodą małoinwazyjną (MIDCAB). Wykonuje się wtedy najczęściej jeden pomost tętniczy, wszczepiając tętnicę piersiową wewnętrzną do gałęzi przedniej zstępującej.  Do właściwego przeprowadzenia operacji niezbędne jest wykorzystanie naczyń własnych chorego -najczęściej tętnicy piersiowej wewnętrznej, pobieranych w trakcie operacji. Taką operację można wykonać z zastosowaniem lub bez zastosowania krążenia pozaustrojowego. Zarówno podczas operacji bez zastosowania krążenia pozaustrojowego jak i z zastosowaniem krążenia pozaustrojowego serce cały czas bije. Krążenie pozaustrojowe wykorzystuje się jako wspomaganie krążenia własnego pacjenta. Do podłączenia krążenia pozaustrojowego wykorzystuje się naczynia udowe, a wygodna dla chirurga pozycja serca jest uzyskiwana z wykorzystaniem specjalnych stabilizatorów.

Postępowanie po zabiegu

Po operacji pacjent zostaje przeniesiony na oddział pooperacyjny (Intensywnej Terapii), gdzie pozostaje średnio 1 lub 2 doby. Następnie zostaje przeniesiony do Oddziału Kardiochirurgii na kilka kolejnych dni w zależności od stanu zdrowia. W tym Pacjent jest monitorowany i wprowadzane są także pierwsze elementy rehabilitacji. Powrót do pełni sił trwa zazwyczaj kilka, ale czasem nawet kilkanaście tygodni. Zaleca się stosowanie lekkostrawnej, zbilansowanej diety, unikanie używek, ograniczenie stresu. Niezwykle ważna jest umiarkowana, dostosowana do możliwości Pacjenta aczkolwiek regularna aktywność fizyczna. Po zabiegu pacjent może zostać skierowany na rehabilitację kardiologiczną do ośrodków NFZ.

Zalecenia dla chorego po operacji kardiochirurgicznej

Skontaktuj się z nami i dowiedz się więcej.
Infolinia dla pacjentów NFZ: 500 900 543
Rejestracja dla pacjentów komercyjnych:  500 900 900  |  Napisz do nas >>

Oddział Kardiochirurgii
Szpital Medicover
Aleja Rzeczypospolitej 5
02-972 Warszawa  

Szpital Medicover