Zmiany na skórze - które zmiany skórne świadczą o chorobie?

Co to jest znamię barwnikowe?

U większości ludzi występują znamiona barwnikowe, czyli symetryczne, płaskie lub nieco uniesione plamki o regularnych rysach i jednolitym kolorze. Przeciętny Polak ma około 15–25 znamion barwnikowych. Ich ilość jest uwarunkowana genetycznie i u osób o jasnej karnacji jest zazwyczaj większa.

U dzieci znamiona mają tendencję do stopniowego powiększania się wraz ze wzrostem. U osób dorosłych, powyżej 35. roku życia, ilość znamion nie powinna się jednak zwiększać ani zmieniać kształtu.

Każda nowa oraz powiększająca się zmiana powinna być poddana obserwacji dermatologicznej, ze względu na ryzyko powstania nowotworu skóry.

Zmiany barwnikowe a czerniak

Niektóre zmiany barwnikowe mogą z upływem czasu podlegać uzłośliwieniu i przekształcać się w zmiany o charakterze nowotworowym. W takim przypadku dochodzi do rozwoju czerniaka. Nowotwór ten może spowodować przerzuty do narządów wewnętrznych i jest jedną z najbardziej złośliwych zmian onkologicznych.

Dotychczas czerniak był nowotworem charakterystycznym dla ludzi starszych, po 60. roku życia. W ciągu ostatnich dwudziestu lat zapadalność na ten nowotwór zwiększyła się w Polsce o 300% i jest związana ze zmianą stylu życia i modą na opalanie. Dotyczy więc także osób młodych, 20–30-letnich.

Co roku w Polsce zgłaszanych jest ok. 2500–3000 przypadków czerniaka. Dlatego tak ważne jest wczesne jego wykrywanie. Ma ono bowiem znaczenie dla zmniejszenia ryzyka zgonu z powodu tego nowotworu.

Jak wykrywać zmiany na skórze?

Wykrywanie zmian złośliwych skóry w jak najwcześniejszym stadium jest możliwe dzięki samokontroli oraz nadzorowi dermotoskopowemu lub wideodermatoskopowemu.

Badanie dermatoskopowe pozwala na obserwację struktury i koloru naskórka oraz górnych warstw skóry, wykorzystując 10–20-krotne powiększenia.

W monitorowaniu „szarej strefy” pomocna jest wideodermatoskopia. Jest to bezbolesne badanie, które umożliwia zapisanie obrazu w formie cyfrowej, archiwizowanie go i porównywanie zmian zachodzących w czasie. Czas trwania badania to ok. 15–20 min.

Stosowanie zaawansowanych metod diagnostycznych, takich jak wideodermatoskopia, przyczynia się nie tylko do wcześniejszego wykrywania i usuwania zmian złośliwych, ale pozwala również z większą precyzją potwierdzić łagodny charakter zmian i brak konieczności ich usuwania, co wiąże się z uniknięciem niewielkiego, ale jednak nieprzyjemnego zabiegu chirurgicznego i stresu.

Zmiany na skórze a medycyna estetyczna

Medycyna estetyczna ma tę niezwykłą moc, że bez pomocy skalpela leczy kompleksy i dodaje pewności siebie, poprawia samopoczucie, a tym samym wpływa na jakość życia. Nie powinno więc dziwić, że zainteresowanie tą gałęzią medycyny z roku na rok coraz bardziej rośnie.

Medycyna estetyczna jest jedną z najmłodszych dziedzin medycyny. Za jej ojca uważa się francuskiego endokrynologa Jeana Jacquesa Legranda, który jako pierwszy, w 1973 roku, w Paryżu założył Francuskie Towarzystwo Medycyny Estetycznej.

Do Polski ta gałąź medycyny dotarła dopiero w latach 90. W 1994 roku przy Polskim Towarzystwie Lekarskim powstała Sekcja Medycyny Estetycznej, a osiem lat później ruszyła pierwsza dwuletnia podyplomowa Szkoła Medycyny Estetycznej Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, kształcąca lekarzy tej specjalizacji.

Leczenie zmian na skórze

Zainteresowanie medycyną estetyczną z każdym rokiem rośnie. Ta gałąź medycyny skupia się bowiem na wydobywaniu naturalnego piękna, nie na sztucznym poprawianiu urody. Ma tę niezwykłą moc, że bez udziału skalpela leczy kompleksy, poprawia samopoczucie pacjentów i zatrzymuje czas.

W gabinetach medycyny estetycznej wykonywane są zabiegi, mające na celu spowolnienie procesów starzenia, pielęgnację skóry zdrowej poprzez nadawanie jej jędrności, objętości, elastyczności, likwidację zmarszczek.

Rola medycyny estetycznej

• diagnozuje i leczy skórę chorą,
• walczy z trądzikiem, przebarwieniami, bliznami, rumieniem,
• zamyka naczynka.

– Medycyna estetyczna to przede wszystkim medycyna, a więc na pewno polega na terapii, ale oczywiście wykonywane są tutaj także zabiegi, mające na celu korygowanie defektów urody, które są dla pacjenta poważnym problemem i wyzwaniem dnia codziennego. Medycyna estetyczna jest w stanie poprawić komfort życia i dodać pewności siebie – mówi lek. med. Marta Pelc, specjalista medycyny estetycznej Medicover.

Zmiany na skórze twarzy

W gabinetach medycyny estetycznej wykonywane są  zabiegi o zróżnicowanym poziomie inwazyjności, z wykorzystaniem różnych preparatów. Do najpopularniejszych należą zabiegi na twarz.

Zabiegi medycyny estetycznej na twarz to:

• peelingi,
• mezoterapia,
• mikrodermabrazja.

Mezoterapia jest jednym ze skuteczniejszych sposobów opóźniających proces starzenia się twarzy, szyi i dekoltu. Polega na dostarczeniu bezpośrednio do skóry substancji leczniczych, regenerujących lub odżywczych.

Mezoterapia działa lepiej od najdroższego i najbardziej zaawansowanego technologicznie kremu, bo dostarcza substancje aktywne bezpośrednio do skóry właściwej, a więc na głębokość 4-6 mm. Dzięki mezoterapii skóra wygląda młodziej, jest lepiej nawilżona i bardziej jędrna.

Innym popularnym zabiegiem na twarz, wykonywanym w gabinetach medycyny estetycznej, jest mikrodermabrazja, czyli mechaniczny peeling. Polega na ścieraniu naskórka lub skóry właściwej. Wykonuje się go przy pomocy kryształów korundu lub specjalną głowicą diamentową.

Mikrodermabrazja polecana jest szczególnie osobom, które chcą się uporać z:

• trądzikiem,
• bliznami potrądzikowymi,
• zaskórnikami,
• przebarwieniami,
• skazami,
• niedoborem kolagenu,
• oznakami zmęczenia,płytkimi zmarszczkami.

Po zabiegu skóra staje się świeższa, młodsza i bardziej elastyczna.

Zabiegi na zmiany skórne twarzy

Bardzo popularnymi zabiegami, wykonywanymi w gabinetach medycyny estetycznej, są te przy użyciu toksyny botulinowej i kwasu hialuronowego.

Toksyna botulinowa, popularnie zwana jadem kiełbasianym, służy do terapii zmarszczek mimicznych. Wstrzykuje się ją przy użyciu jednorazowej strzykawki, zaopatrzonej w bardzo cienką igłę. Zabieg trwa krótko, zazwyczaj nie dłużej niż 15-20 minut.

Toksyna botulinowa zaczyna działać już po dwóch, trzech dniach od momentu wstrzyknięcia. Pełny efekt widoczny jest po około tygodniu i utrzymuje się średnio przez pół roku. W jego efekcie zmarszczki zostają całkowicie lub częściowo wygładzone, bez wpływu na ogólną mimikę twarzy.

W przypadku zmarszczek statycznych, pojawiających się z wiekiem, zwykle stosowany jest kwas hialuronowy. To substancja występująca w naszym organizmie, jesteśmy do niej przyzwyczajeni, a więc rzadko zdarzają się reakcje odrzuceniowe.

Kwas hialuronowy używany jest do:

• wypełniania bruzd i zmarszczek,
• modelowania twarzy, nosa, ust, linii żuchwy,
• podniesienia linii brwi,
• niwelowania cieni pod oczami.

Efekt zabiegu, wykonanego przy użyciu kwasu hialuronowego, utrzymuje się nawet dwa lata.

Konsultacja lekarska zmian skórnych

Każdy zabieg wykonywany w gabinetach medycyny estetycznej powinien być poprzedzony konsultacją lekarską, chociażby z tego powodu, że nie wszystkie zabiegi mogą być wykonywane o każdej porze roku.

– W okresie dużego nasłonecznienia, czyli wiosną, latem aż do wczesnej jesieni, nie powinno wykonywać się zabiegów fotouczulających: peelingów mechanicznych, enzymatycznych, zabiegów przy użyciu lasera. Ekspozycja na słońce po wykonaniu tych zabiegów może spowodować różnego rodzaju komplikacje. W okresie dużego nasłonecznienia można natomiast zdecydować się na zabiegi z zastosowaniem toksyny botulinowej, kwasu hialuronowego czy też innych produktów, które możemy podawać metodą mezoterapii czy wtłaczania. W tym okresie można także wykonywać całą gamę zabiegów z zakresu fizjoterapii, które nie są fotouczulające – mówi lek. med. Marta Pelc.

Powikłania po zabiegu medycyny estetycznej

Konsultacja lekarska jest ważna także z innego powodu. Zabiegi medycyny estetycznej są obarczone dużym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych, szczególnie wystąpienia reakcji alergicznych. W większości przypadków można ich uniknąć, dzięki dobrze przeprowadzonemu wywiadowi lekarskiemu.

– Podczas konsultacji lekarz ustala, jakie są oczekiwania pacjenta. Przeprowadza także wywiad lekarski, czyli kwalifikacje do zabiegu. Sprawdza, czy zabieg może być wykonany w obecnym stanie zdrowia pacjenta, szacuje, jakie mogą być efekty danych zabiegów i czy są w ogóle realne do osiągnięcia. W wywiadzie pyta także o to, jakie pacjent przyjmuje leki. Jest cała lista wykluczeń, które mogą dyskwalifikować pacjenta do wykonywania konkretnych zabiegów – mówi lek. med. Marta Pelc.

Gdzie się udać ze zmianami skórnymi? 

Bardzo ważne jest więc, by przed zdecydowaniem się na konkretny zabieg najpierw zapoznać się z kadrą, pracującą w danym gabinecie medycyny estetycznej. Powinniśmy mieć pewność, że gabinet medycyny estetycznej, do którego się wybieramy, jest nadzorowany przez lekarza, który przeprowadzi fachową kwalifikację do zabiegu.

Czasami techniki zabiegów są relatywnie proste do wykonania. Z równym powodzeniem może je wykonać kosmetolog, jak i lekarz. Różnica polega na tym, że jeśli dojdzie do powikłań, a to może się zdarzyć w przypadku każdego zabiegu, lekarz może zastosować adekwatne środki zaradcze: zaproponować preparat leczniczy, wypisać lek na receptę.

– Każdy zabieg z zakresu medycyny estetycznej jest obarczony pewnym ryzykiem powstania powikłań, które często nie wynikają z techniki wykonania zabiegu, ale z reakcji organizmu czy z okoliczności, które mają wpływ na przebieg zabiegu, jak i rekonwalescencji pozabiegowej. Lekarz może zastosować coś więcej niż kosmetolog – odpowiednią opiekę medyczną albo terapię. Trzeba też pamiętać, że do bardzo wielu zabiegów medycyny estetycznej są bardzo konkretne przeciwwskazania lekarskie, które trzeba umieć zdefiniować, rozpoznać i trzeba wiedzieć, o co pytać pacjenta, żeby zakwalifikować go bądź do zabiegu bądź nie. Jeśli pacjent trafia do lekarza, to ma ten komfort, że zostanie prawidłowo zakwalifikowany do zabiegu, zgodnie ze sztuką lekarską, i że jeśli wystąpią powikłania, a mogą wystąpić zawsze, to będzie miał wdrożone celowe leczenie, a więc efekty zabiegu będą lepsze – mówi lek. med. Marta Pelc.

Warto też pamiętać, że kosmetolog nie posiada uprawnień do wykonywania wszystkich zabiegów. Preparaty takie jak kwas hialuronowy czy toksyna botulinowa, ze względu na możliwe niepożądane skutki uboczne, powinny być stosowane i podawane tylko przez lekarzy zajmujących się medycyną estetyczną.

Dowiedz się więcej: 

Jak odróżnić pieprzyk od czerniaka? Rozpoznaj niebezpieczne znamiona