Milurit

Milurit co to jest?

Milurit to lek stosowany w leczeniu hiperurykemii, czyli zbyt wysokiego stężenia kwasu moczowego we krwi. Prepara dostępny jest na receptę, a w określonych przypadkach podlega refundacji. Dostępne w aptekach dawki Milurit to:

• 100 mg (opakowanie zawierające 50 tabletek);
• 200 mg (opakowanie zawierające 30 tabletek);
• 300 mg (opakowanie zawierające 30 tabletek).

Substancją czynną preparatu jest allopurynol - inhibitor oksydazy ksantynowej. Allopurynol wraz ze swoim głównym metabolitem, oksypurynolem, powoduje obniżenie stężenia kwasu moczowego w osoczu oraz w moczu pacjenta. Mechanizm działania leku polega na zatrzymaniu aktywności oksydazy ksantynowej, która jest enzymem niezbędnym dla przyspieszenia utleniania hipoksantyny do ksantyny, a następnie ksantyny do kwasu moczowego.

Zaletą zastosowanej w preparacie substancji czynnej jest fakt, że szybko ulega wchłonięciu z górnego odcinka układu pokarmowego, a stężenie maksymalne osiągane jest po 1,5 godziny od przyjęcia dawki, po czym dość szybko spada. Producent zaznacza, że po upływie ok. 6 godzin lek jest już trudny do wykrycia w organizmie pacjenta. Inaczej wygląda kwestia dotycząca jego metabolitu - oksypurynolu, który w osoczu osiąga maksymalne stężenie po upływie dopiero od 3 do 5 godzin, utrzymując się w dłuższym czasie.

Pełny skład preparatu

1 tabletka Milurit 100 mg zawiera 100 mg allopurynolu.
Substancje pomocnicze to: laktoza jednowodna, skrobia ziemniaczana, powidon K-25, talk, magnezu stearynian, karboksymetyloskrobia sodowa (typ A).

1 tabletka Milurit 200 mg zawiera 200 mg allopurynolu.
Substancje pomocnicze to: celuloza mikrokrystaliczna, karboksymetyloskrobia sodowa (typ A), żelatyna, krzemionka koloidalna bezwodna, magnezu stearynian.

1 tabletka Milurit 300 mg zawiera 300 mg allopurynolu.
Substancje pomocnicze to: celuloza mikrokrystaliczna, karboksymetyloskrobia sodowa (typ A), żelatyna, krzemionka koloidalna bezwodna, magnezu stearynian.

Wskazania do stosowania

Stosowanie leku Milurit zalecane jest u pacjentów, u których konieczne jest rozpoczęcie terapii hiperurykemii, gdy nie ma możliwości kontroli stanu pacjenta odpowiednio dopasowaną dietą. Lek może być podawany również w przypadku wystąpienia hiperurykemii wtórnej, bez względu na przyczynę jej wystąpienia. Przez pacjentów Milurit postrzegany jest jako lek na dnę moczanową, ponieważ w jej przebiegu bardzo często dochodzi do wystąpienia hiperurykemii. Zastosowanie leku jest jednak szersze, gdyż dedykowany jest również pacjentom z występującą nefropatią moczanową, która towarzyszyć może leczeniu chorób nowotworowych.

Preparat podawany jest także w przypadkach:

• gdy konieczne jest rozpuszczenie złogów oraz w zapobieganiu powstawaniu kamieni moczanowych,
• leczenia nawracającej kamicy nerkowej, w przebiegu której występują kamienie nerkowe o mieszanym składzie (wapniowo-fosforanowym) i hiperurykemia, jeżeli dieta oraz zwiększona ilość przyjmowanych płynów okazały się nieskuteczne,
• leczenia chorób nowotworowych,
• leczenia tzw. zespołów mieloproliferacyjnych, w których występuje szybki obrót komórkowy, a także zwiększone stężenie moczanów, bez względu na fakt, czy występują samoistnie, czy też zostały wywołane na skutek leczenia cytotoksycznego,
• stwierdzenia zaburzeń w zakresie produkcji i wydzielania niektórych enzymów, odpowiadających za nadprodukcję moczanów, np. fosforybozylotransferazy hipoksantynowo-guaninowej, syntetazy fosforybozylopirofosforanowej, glukozo-6-fosfatazy, amidotransferazy fosforybozylopirofosforanowej oraz fosforybozylotransferazy adeninowej.

Kiedy nie stosować tego leku

Milurit, tak jak wiele innych leków, nie może być podawany wszystkim pacjentom. W przypadku preparatu przeciwwskazaniem do rozpoczęcia lub kontynuowania terapii jest alergia bądź nadwrażliwość na którykolwiek ze składników preparatu.

Dawkowanie preparatu

Sposób dawkowania leku uzależniony jest od indywidualnej sytuacji pacjenta. Lekarz bierze pod uwagę zarówno wiek chorego, jak również przyczynę, dla której lek ma zostać wdrożony do terapii. Preparat należy przyjmować doustnie, najlepiej po posiłkach. Dzięki temu jest lepiej tolerowany przez pacjentów.

Dawkowanie Milurit u pacjentów dorosłych zaleca się rozpocząć od możliwie najmniejszych dawek, a następnie stopniowo zwiększać je. Taki schemat pozwala na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia działań niepożądanych. Zaznacza się, że zwiększanie dawki powinno następować wówczas, gdy pierwotnie ustalona nie przynosi oczekiwanego efektu w zakresie obniżenia stężenia moczanów w surowicy. Początkowa dawka leku wynosi zazwyczaj 100 mg w jednorazowej, dobowej dawce.

Modyfikacji planu leczenia należy dokonać u pacjentów, u których występuje niewydolność nerek. W ich przypadku konieczne jest wdrażanie terapii szczególnie ostrożnie, rozpoczynając od jednorazowej dawki 100-200 mg w stanach lekkich, 300-600 mg u pacjentów w stanie umiarkowanym, a w przypadku ciężkiego stanu dopuszcza się możliwość stosowania nawet od 700 do 900 mg.

Dawkowanie Milurit u dzieci oraz młodzieży w wieku poniżej 15 lat należy obliczyć w oparciu o masę ciała pacjenta. Przyjmuje się, że dobowo powinna ona wynosić od 10 do 20 mg na każdy kilogram masy ciała chorego. Obliczoną ilość należy podawać w 3 dawkach podzielonych. Maksymalna dawka dobowa w przypadku dzieci jest ustalona na poziomie 400 mg. Na uwagę zasługuje fakt, że w przypadku młodszych pacjentów stosowanie leku jest zazwyczaj ograniczone do konkretnych przypadków chorób, w tym: choroby nowotworowej (głównie białaczki) oraz niektórych zaburzeń enzymatycznych.

Możliwe skutki uboczne

Badania kliniczne dowodzą, że Milurit może powodować wystąpienie skutków ubocznych. Należy pamiętać, że nie są one obligatoryjne i dotyczą wyłącznie niektórych pacjentów. Niemniej jednak ich pojawienie się należy zgłosić lekarzowi prowadzącemu, który podejmie decyzję dotyczącą dalszego postępowania.

Wśród najczęściej zgłaszanych objawów niepożądanych wymieniono:

• reakcje skórne objawiające się wysypką,
• podwyższenie stężenia TSH w surowicy krwi.

Należy podkreślić, że u pacjentów, u których zaobserwowano zwiększone miano TSH w badaniu, nie występowały zmiany w zakresie wartości wolnej T4. Samo podniesienie stężenia hormonu tyreotropowego nie wskazywało na to, by u pacjenta doszło do subklinicznej postaci niedoczynności tarczycy.

Wśród rzadziej obserwowanych objawów pacjenci zgłaszali pojawianie się:

• nudności,
• wymiotów,
• biegunki,
• reakcji nadwrażliwości,

a w badaniach klinicznych odnotowano nieprawidłowości w zakresie testów czynności wątroby.

Działania niepożądane po zastosowaniu preparatu Milurit mogą przybierać także inne formy. Mimo, iż występują zdecydowanie rzadziej, to ich intensywność i nasilenie może być różne. Opisano przypadki, w których na skutek leczenia preparatem Milurit występowały poniższe skutki uboczne:

• zapalenie wątroby, w tym także martwica wątroby oraz ziarniniakowe zapalenie wątroby,
• zespół Stevensa- Johnsona,
• toksyczne martwicze oddzielania naskórka,
• kamica moczowa,
• czyraczność,
• zaburzenia w zakresie badań klinicznych, jak agranulocytoza, niedokrwistość aplastyczna oraz trombocytopenia (głównie u tych pacjentów, u których stwierdzono zaburzenia czynności nerek, wątroby), a także granulocytoza, leukocytoza, leukopenia, eozynofilia, aplazja wybiórcza czerwonokrwinkowa,
• angioimmunoblastyczny chłoniak z komórek T,
• cukrzyca,
• hiperlipidemia,
• śpiączka,
• depresja,
• porażenie,
• neuropatia,
• wzmożona senność,
• ataksja,
• parestezje,
• bóle głowy i zawroty głowy,
• zaburzenia smaku,
• dolegliwości ze strony oczu: zaburzenia widzenia, zaćma, zmiany w obrębie plamki żółtej,
• dławica piersiowa,
• zaburzenia rytmu serca - bradykardia,
• nadciśnienie tętnicze,
• ze strony układu pokarmowego: krwawe wymioty o charakterze nawracającym, biegunki tłuszczowe, zaburzenia w rytmie wypróżnień, bóle brzucha
• stany zapalne błony śluzowej, w obrębie jamy ustnej,
• obrzęk naczynioruchowy,
• łysienie lub odbarwienie włosów,
• rumień,
• bóle mięśni,
• krwiomocz,
• mocznica,
• u mężczyzn problemy z płodnością oraz erekcją, a także ginekomastia,
• ogólne osłabienie i złe samopoczucie, przebiegające często z gorączką.

Podczas terapii lekiem pacjenci skarżyli się również na występowanie działań niepożądanych dotyczących skóry. Co ważne, reakcje nadwrażliwości w postaci wysypki mogą pojawić się nie tylko w początkowym etapie leczenia, dlatego wszelkie zmiany, jak swędzenie czy wysypka powinny wzbudzić czujność pacjenta, a ich wystąpienie należy zgłosić lekarzowi prowadzącemu. Charakter zmian skórnych może przejawiać się bardzo różnorodnie, w zależności od indywidualnych predyspozycji pacjenta. Obserwowano zmiany, którym towarzyszył uporczywy świąd, o charakterze grudkowo-plamistym lub łuskowatym. Odnotowano przypadki wystąpienia zespołu Stevensa-Johnsona oraz martwiczego oddzielania naskórka, jednak tak ciężkie reakcje nadwrażliwości obserwowane były zazwyczaj w początkowej fazie leczenia. Jeżeli dojdzie do takich powikłań, lek należy natychmiast odstawić. W późniejszym okresie najczęściej pojawiały się skórne reakcje o charakterze łagodnym, co także wymaga odstawienia leku, jednak w tym wypadku przerwanie terapii najczęściej jest czasowe. Gdy objawy ustąpią, można ponownie rozpocząć przyjmowanie leku. Należy pamiętać, że w takiej sytuacji zazwyczaj zaleca się zmniejszenie dawki początkowej, aby móc obserwować reakcję pacjenta. Gdy po ponownym włączeniu leczenia reakcje nadwrażliwości w obrębie skóry wystąpią ponownie, wówczas preparat Milurit należy odstawić na stałe, aby nie dopuścić do pogorszenia stanu pacjenta i zapobiec wystąpieniu ewentualnych ciężkich reakcji nadwrażliwości.

Analiza przypadków zgłaszanych nadwrażliwości na lek zaobserwowana została także w kontekście występowania stanów zapalnych naczyń i odczynach tkankowych. W takim przypadku opisano bardzo różnorodne objawy, w tym także powiększenie śledziony i wątroby, stan zapalny wątroby czy zespół znikających przewodów żółciowych, w którym dochodzi do zniszczenia oraz zaniku wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych. Działania niepożądane w obrębie narządów dotyczyły także:

• nerek, wywołując zaburzenia czynności,
• wątroby,
• płuc,
• trzustki,
• okrężnicy,
• serca.

Silna reakcja, objawiająca się wstrząsem anafilaktycznym, odnotowywana była niezwykle rzadko.

Środki ostrożności

Stosowanie leku Milurit w wybranych przypadkach wymaga szczególnego dostosowania modelu leczenia. U pacjentów w podeszłym wieku preparat należy podawać w najmniejszej skutecznej dawce, która pozwoli na efektywne zmniejszenie stężenia moczanów. Również jeżeli podczas wywiadu stwierdzono u pacjenta występowanie zaburzeń czynności wątroby, konieczne jest zmniejszenie dawki preparatu Milurit.

Dużą uwagę należy zwrócić na chorych z problemami dotyczącymi nerek. W ich przypadku dostosowanie leczenia zależy od stopnia nasilenia występujących zaburzeń. W takim przypadku lekarz dokonuje analizy badań krwi w zakresie klirensu kreatyniny. Wówczas, jeżeli wynik jest:

• wyższy niż 20 ml/min, stosuje się dawkę standardową,
• zawarty w przedziale od 10 do 20 ml/min, to dawka leku ustalana jest na poziomie 100-200 mg/dobę,
• mniejszy niż 10 ml/min, Milurit podawany jest w dawce 100 mg/dobę lub wydłużane są odstępy czasu pomiędzy poszczególnymi dawkami.

U pacjentów z niewydolnością nerek konieczne może okazać się jeszcze bardziej restrykcyjne zmniejszenie dawki, stosując nawet mniej niż 100 mg leku na dobę. Alternatywą jest wydłużenie odstępu między dawkami do czasu dłuższego niż 24 godziny. W razie możliwości monitorowania w osoczu pacjenta stężenia oksypurynolu, dawka allopurynolu powinna być taka, by stężenie oksypurynolu nie przekraczało 100 µmol/l. 

Indywidualnego rozpatrzenia sytuacji wymagają pacjenci, u których wykonywane są dializy. Wtedy dawka leku ustalana jest w zależności od częstotliwości ich wykonywanych i wynosi 300-400 mg leku przyjmowanych od razu po każdej dializie, bez dodatkowych dawek między dializami.  

Szczególną opieką należy otoczyć pacjentów, u których w przebiegu choroby dochodzi do intensywnego obrotu moczanowego. W takich przypadkach zaleca się dostosowanie całego schematu terapii pacjenta do indywidualnych potrzeb. Najczęściej leczenie rozpoczyna się od wdrożenia allopurynolu jeszcze przed zastosowaniem leczenia cytotoksycznego. Takie postępowanie ma na celu wyrównanie poziomu moczanów, bez względu na to, czy objawia się ono hiperurykemią czy hiperurykozurią. Jedną z kluczowych kwestii jest dbanie o odpowiednie nawodnienie chorego, aby można było utrzymać odpowiedni poziom diurezy, zapewniając jednocześnie dobre warunki dla alkalizacji moczu. Takie działanie pozwala bowiem na zwiększenie rozpuszczalności zarówno moczanów, jak i kwasu moczanowego. Stosując lek konieczne jest podawanie dawek w zakresie dolnej granicy wskazanego w ulotce dawkowania.

Stosowanie preparatu Milurit wymaga regularnego monitorowania stanu pacjenta. Odbywa się ono w określonych odstępach czasu i polega na wykonywaniu badań, które pozwalają określić stężenie moczanów w surowicy krwi oraz moczanów i kwasu moczowego w moczu. Na podstawie badań lekarz uzyskuje możliwość weryfikacji ustalonego dawkowania i dopasowania porcji leku do aktualnego stanu pacjenta. Ocena wyników badań pozwala lekarzowi określić także, jak długo brać Milurit.

U pacjentów, u których zachodzi konieczność rozpoczęcia leczenia preparatem Milurit, należy w pierwszej kolejności przeprowadzić szczegółowy wywiad chorobowy, podczas którego uwagę zwrócić trzeba nie tylko na choroby nerek czy wątroby, ale również stosowane przez pacjenta leki. Substancja czynna zawarta w preparacie nie powinna być łączona z 6-merkaptopuryną i azatiopryną, ponieważ może doprowadzić do wydłużenia czasu działania tych leków. Jeżeli stan pacjenta sprawia, że konieczne jest połączenie wymienionych substancji, wówczas należy obniżyć przyjmowanie 6-merkaptopuryny lub azatiopryny do 25% przepisanej dawki, aby nie dopuścić do osiągnięcia toksycznego poziomu stężenia substancji w surowicy krwi.

Allopurynol zawarty w Milurit wchodzi także w interakcję z widarabiną, wydłużając jej działanie. Łączenie tych dwóch substancji wymaga zatem dokładnej i bacznej obserwacji pacjenta, aby ewentualne toksyczne działanie leków zostało jak najszybciej zauważone i zneutralizowane.

Oksypurynol, główny metabolit leku o działaniu terapeutycznym, wydalany jest przez nerki podobnie do moczanów. Dlatego też należy zachować ostrożność przy łączeniu preparatu Milurit z lekami działającymi na zwiększanie wydalania moczanów i kwasu moczowego, wśród których wskazuje się m.in. probenecyd czy salicylany. Ich przyjęcie w dużych dawkach może nasilić wydalanie oksypurynolu. W takim przypadku zachodzi ryzyko zmniejszania skuteczności leku Milurit. W badaniach klinicznych nie odnotowano zasady, która powodowałaby wzrost takiego ryzyka, dlatego w ulotce wskazuje się, że ocenę interakcji należy rozpatrywać w wymiarze indywidualnym.

Połączenie allopurynolu oraz chlorpropamidu stosowanego w leczeniu zaburzeń nerek niesie ryzyko wydłużenia działania hipoglikemizującego.

Należy monitorować stan pacjentów przyjmujących leki przeciwzakrzepowe, ponieważ zdarzały się przypadki zwiększenia ich działania przeciwzakrzepowego w połączeniu z allopurynolem. 

Przyjmowanie preparatu Milurit podczas terapii ampicyliną bądź amoksycyliną wpływało znacząco na wzrost ryzyka występowania wysypek skórnych. Jeżeli u pacjentów leczonych lekiem na bazie allopurynolu zachodzi konieczności podania antybiotyku, warto rozważyć zastosowanie innych niż amoksycylina lub ampicylina leków.

W kontekście działań niepożądanych występujących w obrębie składu krwi wykazano zależność zwiększenia nieprawidłowości wtedy, gdy Milurit podawany był w tym samym czasie, co leki z grupy cytostatyków, jak cyklofosfamid, doksorubicyna, prokarbazyna, bleomycyna czy halogenki alkilowe. Gdy leki podawane są łącznie, wówczas należy zwrócić szczególną uwagę na regularną kontrolę morfologii krwi.

Łączenie preparatu Milurit z cyklofosfamidem lub innymi lekami z grupy cytotoksycznych może wywoływać zwiększenie hamowania czynności szpiku kostnego. Ryzyko dotyczy głównie pacjentów, którzy leczeni są ze względu na rozwijającą się chorobę nowotworową, z wyjątkiem białaczki.

U pacjentów, którzy przyjmują równocześnie wodorotlenek glinu, obserwowano niekiedy obniżone działanie leku Milurit. Aby wyeliminować niekorzystne interakcje i zoptymalizować wchłanianie obu preparatów należy zadbać, aby pomiędzy dawkami preparatów zachować minimum 3 godziny odstępu.

Allopurynol może także wpływać na wzrost stężenia cyklosporyny w osoczu. Stosowanie tych leków równocześnie daje ryzyko zwiększenia toksyczności cyklosporyny. 

W sposób szczególny należy zwrócić uwagę na pacjentów zakażonych wirusem HIV, którym podaje się dydanozynę. W takich przypadkach obserwowano znaczne zwiększenie stężenia dydanozyny, dlatego też łączenie obu preparatów nie jest zalecane. Jeżeli konieczne jest wdrożenie leczenia dwoma preparatami, należy bardzo dokładnie monitorować stan pacjenta, a jeśli to niezbędne - lekarz podejmuje decyzję o zmniejszeniu dawkowania tak, aby poziom leku pozostawał bezpieczny dla pacjenta.

Lekarza należy poinformować również o fakcie przyjmowania tzw. inhibitorów ACE, gdyż ich połączenie z allopurynolem może zwiększać ryzyko wystąpienia leukopenii. Obserwowano również wzrost reakcji nadwrażliwości.

Ostrożność należy zachować także przy łączeniu leku Milurit, zwłaszcza u pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek, z kaptoprylem, gdyż może wpływać na wzrost ryzyka reakcji skórnych, oraz z lekami moczopędnymi, ponieważ rośnie ryzyko reakcji nadwrażliwości. Zaobserwowano także wzrost stężenia oksypurynolu i moczanów w surowicy w połączeniu allopurynolu i foremidemu.

Interakcje z alkoholem

Łączenie leków z alkoholem w niektórych przypadkach może wywoływać interakcje, również o bardzo silnym przebiegu. W ulotce Milurit nie umieszczono informacji dotyczących bezpieczeństwa lub ryzyka spożywania alkoholu podczas przyjmowania preparatu. Jednak warto zasięgnąć porady lekarza w kwestii połączenia Miluritu z alkoholem, ponieważ lekarz weźmie pod uwagę wszystkie czynniki stwarzające potencjalne ryzyko.

Milurit w ciąży

U kobiet ciężarnych stosowanie leków, nawet tych, które dostępne są bez recepty, wymaga konsultacji z lekarzem. W przypadku preparatu Milurit podawanie kobietom w ciąży jest dopuszczalne, ale wyłącznie w sytuacji, gdy potencjalne korzyści dla matki znacznie przewyższają ryzyko dla dziecka. Mimo, iż lek był długotrwale podawany ciężarnym pacjentkom i nie odnotowano niekorzystnych następstw dla dziecka, to w dalszym ciągu prowadzone obserwacje nie są wystarczające, aby jednoznacznie stwierdzić, że lek nie wywołuje żadnych skutków u rozwijającego się płodu. Dlatego też podanie leku pacjentce spodziewającej się dziecka powinno nastąpić dopiero wtedy, kiedy wiadomo, iż nie ma żadnej bezpiecznej alternatywy dla allopurynolu.

Milurit a karmienie piersią

Wiadomo, że zarówno substancja czynna allopurynol, jak też oksypurynol przenikają do pokarmu kobiecego. Obserwacje prowadzone wśród kobiet przyjmujących lek w okresie laktacji nie wykazały, aby preparat wpływał negatywnie na dziecko karmione piersią. Jednakże nie zaleca się, aby lek podawany był kobietom w okresie karmienia dziecka.

Przeczytaj także: Dna moczanowa (podagra) - objawy i leczenie dny moczanowej

Dystrybutor na terenie Polski: Egis Polska Sp. z o.o.