Czynnik reumatoidalny RF

Czynniki reumatoidalne to specyficzne przeciwciała (autoprzeciwciała) skierowane przeciwko własnym białkom organizmu - immunoglobulinom. U osób zdrowych przeciwciała atakują patogeny, takie jak bakterie i wirusy, które wnikają do organizmu. Natomiast autoprzeciwciała, takie jak RF, błędnie atakują zdrowe komórki i tkanki  własnego organizmu. Jako marker serologiczny czynnik reumatoidalny wykorzystywany jest m.in w diagnostyce chorób reumatoidalnych i tkanki łącznej. Do oznaczenia RF wystarczy niewielka próbka krwi. Sprawdź przebieg i cenę badania.

Spis treści

1. Co to jest czynnik reumatoidalny RF?
2. Wskazania do wykonania badania
3. Jak wygląda badanie RF?
4. Norma i dodatni wynik RF
5. Cena

Co to jest czynnik reumatoidalny RF?

Czynnik reumatoidalny to jedno z przeciwciał, które wytwarzane są przez układ immunologiczny człowieka przeciwko fragmentom immunoglobulin IgG własnego organizmu, stąd też mówi się, że pozwala na wykrycie autoprzeciwciał. Ich obecność prowadzi do spotęgowania reakcji prozapalnej w organizmie gospodarza i świadczyć może o toczącej się chorobie autoimmunologicznej.

Czynnik reumatoidalny a reumatoidalne zapalenie stawów

W większości przypadków czynnik RF obserwowany jest w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) ‒ wykrywa się go u około 80 proc. chorych ("serologicznie dodatnia" postać RZS). Przypuszcza się, że RF nasila reakcję prozapalną organizmu i przyczynia się do niszczenia tkanki.

Obecność RF i jego duże stężenie w surowicy krwi wiążą się z ciężkim przebiegiem choroby i pozastawowymi zmianami zapalnymi.

Jakkolwiek pozostaje on głównym markerem immunologicznym RZS, to stwierdzenie czynnika reumatoidalnego we krwi pacjenta nie jest jednoznaczne z postawieniem diagnozy, gdyż stan taki może wystąpić u ludzi zdrowych, zwłaszcza starszych, a także w przebiegu innych chorób.

Badanie jest najczęściej stosowane w połączeniu z innymi testami laboratoryjnymi i obrazowymi do diagnozowania reumatoidalnego zapalenia stawów lub zespołu Sjögrena.

Jeżeli mimo ujemnego wyniku oznaczenia RF zachodzi podejrzenie RZS, wykonuje się badanie przeciwciał przeciwko cyklicznemu peptydowi cytrulinowanemu (CCP).

U pacjentów, u których potwierdzono reumatoidalne zapalenie stawów, badanie pozwala określić typ choroby, przy czym najcięższym przebiegiem charakteryzuje się wariant seropozytywny. Wysokie stężenie czynnika reumatoidalnego u osób zmagających się z RZS prowadzi do szybkiego rozwoju choroby, a tym samym do degeneracji stawów. Jeżeli stężenie RF jest bardzo wysokie, u pacjentów mogą występować również pozastawowe objawy choroby.

Początkowo czynnik reumatoidalny pojawia się w płynie stawowym, a następnie wykrywany jest we krwi.

Czynnik reumatoidalny – wskazania do wykonania badania

Oznaczenie RF zlecane jest osobom z objawami reumatoidalnego zapalenia stawów, czyli takimi jak:

• sztywność stawów, zwłaszcza występująca rano i utrzymująca się dłuższy czas,
• obrzęki, zwłaszcza torebek stawowych,
• guzy pod skórą,
• w zaawansowanym stadium choroby może wystąpić ubytek chrząstek.

Jak wygląda badanie RF?

Aby wykonać badanie pozwalające określić obecność i stężenie czynnika reumatoidalnego RF, wystarczy próbka krwi pobrana z żyły łokciowej pacjenta. Standardowa procedura wymaga odkażenia skóry, założenia opaski uciskowej i wykonaniu wkłucia. Na badanie należy zgłosić się na czczo, najlepiej w godzinach porannych. Zalecane jest też, by w dniu poprzedzającym pobranie krwi unikać tłustych, obfitych posiłków i alkoholu oraz by bezpośrednio przed badaniem odpocząć przez 15 minut.

Należy poinformować lekarza zlecającego badanie o przyjmowanych lekach.

Czynniki reumatoidalne wykrywa się za pomocą następujących testów:

• Test lateksowy
• Odczyn Waalera-Rosego,
• Metody immunochemiczne (np. ELISA)
• Badanie metodą nefelometryczną w analizatorach automatycznych.

Norma i dodatni wynik badania RF

Wartości referencyjne, oznaczające wynik prawidłowy, wskazywane są przez laboratorium i zależą od metody analizy próbki.

Zwiększone stężenie czynnika reumatoidalnego może świadczyć o nieprawidłowościach. Najczęściej ma to związek z chorobą autoimmunologiczną, jaką jest reumatoidalne zapalenie stawów oraz innymi chorobami tkanki łącznej, chociaż w praktyce obecność czynnika reumatoidalnego obserwowana jest także w przebiegu schorzeń takich ,jak:

• toczeń rumieniowaty układowy,
• zapalenie wielomięśniowe lub skórno – mięśniowe,
• twardzina układowa,
• zespół Sjögrena,
• przewlekłe choroby wątroby,
• niektóre zakażenia bakteryjne, jak np. gruźlica, bakteryjne zapalenie wsierdzia,
• niektóre zakażenia wirusowe (np. HIV, różyczka, świnka, grypa),
• niektóre nowotwory (białaczki, rak jelita grubego),
• przewlekłe choroby płuc (sarkoidoza),
• krioglobulinemia

Obecność czynnika RF obserwowana jest czasem u osób starszych, zwłaszcza tych, które ukończyły 70. rok życia.

Na uwagę zasługuje fakt, że stężenie czynnika reumatoidalnego zależy od stopnia nasilenia symptomów. Nie wykrywa się RF w okresach remisji lub w nieaktywnej postaci choroby. Oznacza to, że u niektórych chorych z podejrzeniem reumatoidalnego zapalenia stawów badanie może wykazać brak nieprawidłowości w zakresie miana RF i wskazane będzie powtórzenie go.

Gdzie zrobić badanie czynnika reumatoidalnego RH?

Możesz oznaczyć RF prywatnie w placówkach Medivoer i współpracujących w jednym z poniższych miast:

Powiązane tematy

• Oznaczenie czynnika reumatoidalnego RF jest narzędziem pomocnym w rozpoznaniu reumatoidalnego zapalenia stawów. Dowiedz się więcej o chorobie: Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – objawy, przyczyny i leczenie
• Toczeń rumieniowaty układowy - objawy i leczenie
• Wszystko o gruźlicy