Test ANA to badanie przeciwciał przeciwjądrowych, czyli autoprzeciwciał istotnych w rozpoznawaniu chorób autoimmunizacyjnych (autoimmunologicznych). Do wykonania badania potrzebna jest próbka krwi pobranej z żyły pacjenta. Sprawdź opis i cenę badania.


Spis treści

  1. Co to jest badanie ANA?
  2. Jak wygląda badanie?
  3. Wskazania
  4. Wyniki

Co to jest test przesiewowy ANA?

ANA (ang. anti-nuclear antibodies) to przeciwciała przeciwjądrowe, specyficzne gammaglobuliny, których obecność stwierdza się u osób zmagających się z niektórymi chorobami autoimmunizacyjnymi, choć nie tylko. Powstają również w niezwiązanych z autoimmunizacją procesach zapalnych.

Czym są przeciwciała przeciwjądrowe ?

Są najstarszymi i najlepiej poznanymi autoprzeciwciałami, to znaczy przeciwciałami skierowanymi przeciw antygenom organizmu, a dokładniej strukturom jądra komórkowego własnego organizmu. Mają one największe znaczenie w diagnostyce zapalnych chorób tkanki łącznej u dorosłych.

Choroby autoimmunizacyjne to grupa schorzeń, które charakteryzują się nieprawidłowym działaniem układu immunologicznego. Podstawowym zadaniem układu odpornościowego jest ochrona organizmu przed szkodliwymi czynniki zewnętrznymi ‒ poprzez ich identyfikację i likwidowanie.

W przypadku chorób autoimmunologicznych układ odpornościowy identyfikuje własne tkanki jako szkodliwe, potencjalnie niebezpiecznie, w związku z czym rozpoczyna działania w celu ich zwalczenia. Tym samym dochodzi do sytuacji, w której błędnie rozpoznaje własne komórki, tkanki, narządy i je niszczy.

Choroby autoimmunologiczne mogą spowodować spore spustoszenie w organizmie. W ich przebiegu obserwuje się wiele różnorodnych objawów, jak np. stany zapalne narządów wewnętrznych, bóle stawów, mięśni oraz wiele innych, specyficznych objawów. Wytwarzane wówczas przeciwciała wykryć można dzięki badaniu na obecność ANA.

Badanie ANA diagnozuje toczeń, RZS i innych chorób autoimmunizacyjnych

Jak wygląda badanie ANA?

Pobranie próbki surowicy do przeprowadzenia analizy przebiega analogicznie jak standardowe pobranie krwi. Krew pobierana jest z żyły łokciowej do probówki, która następnie przekazywana jest do laboratorium. Do badania nie trzeba przygotowywać się w sposób szczególny, jednak osoby stosujące na stałe leki powinny poinformować o tym fakcie lekarza prowadzącego. Niektóre specyfiki mogą bowiem wpływać na rzetelność badania laboratyjnego i wyników.

Wskazania do wykonania badania przeciwciał ANA

Decydując się na wykonanie badania, lekarz kieruje się informacjami uzyskanymi od pacjenta podczas wywiadu, w tym danymi dotyczącymi obciążenia genetycznego oraz obrazem klinicznym. Przypuszcza się, że w rozwoju chorób autoimmunologicznych duże znaczenie ma podłoże genetyczne. Jeżeli podczas wywiadu stwierdza się występowanie charakterystycznych objawów, wówczas jest podstawa do rozszerzenia diagnostyki.

Test ANA przeprowadzany jest u pacjentów, u których podejrzewa się występowanie takich chorób jak:

oraz wiele innych chorób, dlatego też często profil ANA jest jednym z badań zlecanych w ramach szerszej diagnostyki pacjenta.

Obecność przeciwciał ANA może oznaczać np. toczeń rumieniowaty układowy.

Wyniki badania ANA

Laboratoria wykorzystują różne metody oznaczania przeciwciał. Najbardziej znaną i powszechnie stosowaną jest metoda immunofluorescencji pośredniej. Po przeprowadzonej analizie wynik na występowanie podawany jest w postaci skali mianowanej. W zasadzie wyróżnić należy wynik dodatni oraz ujemny, przy czym wynik ujemny stwierdza się przy niskim mianie przeciwciał.

Dodatni wynik na przeciwciała

W przypadku wyniku pozytywnego wykonywana jest ocena mikroskopowa próbki, w której określane są różne warianty fluorescencji. Jest to o tyle ważne, że w zależności od rodzaju zaobserwowanego świecenia próbki (wyróżnić należy 4 rodzaje świecenia: homogenny, obwodowy, jąderkowy oraz centromerowy) diagnozowane są inne schorzenia autoimmunizacyjne.

Uwaga: w rozpoznaniu tocznia najpierw robi się badania przesiewowe ANA 1. Jeśli w tym badaniu otrzymany wynik będzie dodatni, wykonuje się dwa kolejne testy ANA 2 i ANA 3.

Aby interpretować wyniki, niezbędny jest lekarz, który porówna poziom przeciwciał z objawami klinicznymi oraz może zlecić inne badania laboratoryjne w diagnostyce chorób.

Może zainteresuje cię także: