Żylaki – jak je zwalczyć?

Choć problem żylaków i pajączków na nogach jest dość powszechny. Z badań podjętych w Polsce, Francji oraz Niemczech wynika, że przewlekła niewydolność żylna występuje u 32,4 do 51,3% kobiet oraz 27,8 do 30,2% mężczyzn. Nie wolno lekceważyć problemu. To nie tylko defekt kosmetyczny, ale objaw choroby, którą należy zdiagnozować i leczyć.

Żylaki – dlaczego je mam?

Większość osób, które mają żylaki, nie nabawiła się ich z powodu niezdrowych nawyków czy braku dbałości o zdrowie. Skłonność do ich powstawania odziedziczyła po swoich przodkach. Jeśli każdy z rodziców miał żylaki, ryzyko ich rozwoju u dzieci jest na poziomie nawet 90%. W przypadku, gdy zmiany dotyczyły jednego z rodziców, prawdopodobieństwo, że wystąpią one u córki wynosi 62%, a u syna 25%. Zdarza się, że kolejne pokolenie jest wolne od ryzyka rozwoju żylaków, a skłonność do choroby przekazują dziadkowie wnukom. Pojawieniu się żylaków mogą jednak sprzyjać siedzący lub stojący charakter pracy, kilka przebytych ciąż, szybkie przybieranie na wadze prowadzące do otyłości, hormonoterapia czy częste korzystanie z solariów i sauny. Objawy nasilają się z wiekiem.

Żylaki i niewydolność żylna

Nieładnie wyglądające żylaki to efekt cofania się krwi płynącej w naczyniach krwionośnych. Dzieje się to na skutek uszkodzenia zastawek, których zadaniem jest przepuszczanie krwi tylko w jednym kierunku. Zastawki otwierają się, gdy krew porusza się w kierunku do serca i zamykają przy odwrotnym przepływie. Jeśli są niewydolne, pozwalają na przepływ w obu kierunkach. Cofająca się krew gromadzi się w żyłach nóg najbardziej oddalonych od serca i rozpycha ich ściany. W konsekwencji powstają żylaki.  Żylaki są więc objawem niewydolności żylnej, która w skrajnych przypadkach może prowadzić do rozwoju trudno gojących się ran, i owrzodzeń. 

Pierwsze objawy żylaków

Zanim pojawią się żylaki, odczuwamy tylko ciężkość nóg, głównie występującą pod wieczór, pod koniec męczącego dnia czy po wysiłku. Potem zaczynają dokuczać bóle w okolicy kostek i wewnątrz łydki w czasie stania bądź siedzenia, obrzęk, a także uporczywe nocne skurcze łydek. Nieco później pojawiają się pajączki naczyniowe i w końcu żylaki. Należy pamiętać, że już pierwsze sygnały powinny skłonić do wizyty u lekarza. Takie objawy mogą bowiem zwiastować inne choroby żył.

Badania na żylaki

Zanim pozbędziemy się szpecących zmian, musimy poddać się odpowiednim badaniom. Diagnostykę pajączków i żylaków zawsze zaczyna wizyta u specjalisty, a  następnie, jeśli są ku temu wskazania, USG Doppler żył. To rodzaj USG pozwalający zlokalizować miejsce uszkodzenia zastawek. Specjaliści szacują, że około 30% żylaków ma charakter atypowy, a tym samym wymaga bardziej skomplikowanej diagnostyki. .

Dobra diagnoza jest kluczem w nieinwazyjnych metodach walki żylakami i pozwala na pozbycie się większości z nich w znieczuleniu miejscowym, bezpiecznie, szybko, bez cięć i blizn. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie żylaki da się usunąć w ten sposób.

Leczenie żylaków: skleroterapia

Jeszcze do niedawana leczenie żylaków oznaczało operację usunięcia niewydolnej żyły. Dziś zamiast drastycznych zabiegów wyrywania chorych żył, nowoczesne metody pozwalają na uniemożliwienie dopływu krwi do naczynia, przez co zostaje ono niejako wyłączone z krwiobiegu. Jedną z taki metod jest skleroterapia polegająca na wstrzyknięciu do wnętrza nieprawidłowej żyły chemicznego leku w postaci pianki lub płynu, który prowadzi do jego zwłóknienia i zamknięcia.  W ten sposób możemy pozbyć się obszernych żylaków, a także nieestetycznych małych pajączków.

Skleroterapia nie boli

Celem tej metody jest poprawa wyglądu estetycznego zmian, a w przypadku wskazań medycznych wyleczenie żylaków i zapobieganie niewydolności żylnej. Zabieg skleroterapii trwa około 15–30 minut. Pacjent leży, a lekarz strzykawką z bardzo cienką igłą wprowadza do naczynia lek w postaci płynnej lub pianki. Dzięki temu, że igła jest cienka, skóra pozostaje bez nacięć i blizn. Podanie preparatu nie oznacza od razu zniknięcia pajączka czy żylaka. Zamykanie naczynia trwa około 3-4 tygodni, po czym zaczyna się proces wchłaniania, który zależnie od średnicy może potrwać kilka tygodni do kilku miesięcy. Początkowo w miejscach naczyń mogą być widoczne zasinienia, a czasami wyczuwalny jest powrózek, który może być twardy i bolesny w dotyku. Wchłania się od 1 do 6 miesięcy. Skleroterapia jest jedną z najbezpieczniejszych form leczenia, bez konieczności podania znieczulenia. Zabieg można powtarzać.

Kiedy można leczyć żylaki?

Skleroterapię można wykonać o każdej porze roku. Po zabiegu konieczne jest noszenie pończoch uciskowych, w ciągu dnia przez pierwszy miesiąc. Zalecane są również spacery. Przeciwwskazaniem do wykonaniu zabiegu jest zakrzepica żył głębokich, niedokrwienie kończyny, zakażenia bakteryjne skóry, układowe choroby tkanki łącznej, ciąża, laktacja czy nowotwory.