Wariant Omikron

Koronawirus wciąż mutuje, przez co cały świat musi mierzyć się z nowymi wyzwaniami. W listopadzie 2021 zaczęto diagnozować pacjentów z objawami, które nieznacznie różniły się od tych związanych z wariantem delta, który jest jak do tej pory dominującym i najbardziej zakaźnym wariantem koronawirusa na całym świecie.

Pomimo tego, że o SARS-CoV-2 wiemy już całkiem sporo, to konieczne są dalsze badania i obserwacje, ponieważ pojawiające się nowe warianty wirusa powodują nowe zagrożenie. Czym jest wariant Omikron i jak bardzo nam zagraża? Czy wydaje się bardziej zakaźny i ma dużą liczbę mutacji? Jak reaguje zainfekowana osoba?

Spis treści: 

Co to jest wariant Omikron? | Objawy wariantu Omikron | Wariant Omikron na świecie i w Polsce | Wariant Omikron a szczepienie przeciwko COVID19 | Zakażenie wariantem Omikron a ozdrowieńcy | Grupy ryzyka przy zakażeniu wariantem Omikron | Wariant Omikron a krup u dzieci

Co to jest wariant Omikron?

Omikron to nowy wariant wirusa SARS-CoV-2, który formalnie określony został jako wariant B.1.1.529. Po raz pierwszy został zgłoszony do WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) w dniu 24.11.2021. Pierwsze przypadki zakażeń stwierdzono w Botswanie i w Republice Południowej Afryki.

Omikron cechuje się dużą liczbą mutacji (ponad 50 mutacji, z których 32 znajdują się na białku kolca ‒ białku, które rozpoznaje komórki gospodarza i jest głównym celem odpowiedzi immunologicznej organizmu). Spośród ponad 30 mutacji znalezionych na białku kolca, 10 znajduje się w domenie wiążącej receptory (RBD) ‒ części, która oddziałuje z receptorami ACE-2 organizmu i pośredniczy we wnikaniu wirusa do naszych komórek, co potencjalnie czyni ten wariant koronawirusa szczególnie zakaźnym.

Omikron sklasyfikowano jako wariant niepokojący, ponieważ według ekspertów takie nagromadzenie mutacji białka szczytowego może pomóc mu uniknąć odpowiedzi układu odpornościowego i zwiększyć jego zdolność przenoszenia.

Latem 2022 roku zakażenia zdominował subwariant Omikron BA.5.

Objawy wariantu Omikron

Należy podkreślić, że nowy wariant jest nadal badany, a zespoły badawcze dzielą się swoimi wnioskami, aby jak najlepiej móc pokonać zagrożenie. Dotychczas zaobserwowano, że zakażenie raczej wywoływało chorobę o łagodnym przebiegu. Wśród najczęściej zgłaszanych objawów zaobserwowano występowanie silnego zmęczenia, bólów zlokalizowanych na całym ciele, lekkich bólów głowy, a także „drapanie” w gardle.

Co ciekawe omikron, w przeciwieństwie do poprzednich mutacji, raczej nie powoduje utraty węchu i smaku, ani nawet kaszlu. W Europie osoby zakażone wariantem Omikron przechodziły chorobę raczej w sposób bezobjawowy, a jeśli pojawiały się symptomy, to były one łagodne. Obserwacje te budzą nieśmiałe nadzieje, że wariant SARS-CoV-2 o nazwie Omikron może okazać się dużo łagodniejszy niż jego poprzednicy.

Jeśli chodzi o transmisję, przypuszcza się, że niespotykane dotąd nagromadzenie mutacji białka S może wpływać na zakaźność, jednak na tym etapie nie można tego jednoznacznie potwierdzić.

Wariant Omikron na świecie i w Polsce

Pierwszy potwierdzony diagnostycznie przypadek zakażenia omikronem został zgłoszony z Botswany 11 listopada 2021 r., a kilka dni później kolejny przypadek z Hongkongu u podróżnika z Republiki Południowej Afryki. Obecnie obserwuje się w tym regionie wzmożony wzrost zachorowań, jednak nie ma jednoznacznej wiedzy, czy wszyscy chorujący zakażeni są nowym wariantem wirusa. Wiadomo też, że Omikron pojawił się już w Europie, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Dotychczas potwierdzono obecność nowego wariantu już u sąsiadujących z Polską: Niemców i Czechów, ale wiadomo, że pojawił się on również w Austrii, Belgii, Hiszpanii, Danii, Szwecji, Portugalii, a także we Włoszech.

Dotychczas nowy, zmutowany wariant koronawirusa Omikron nie został jeszcze potwierdzony w Polsce, ale należy mieć na uwadze, że wykonywane standardowo testy RT-PCR nie rozróżniają, jakim typem wirusa zarażony został badany pacjent. Z racji rozprzestrzeniania się wirusa można przypuszczać, że wykrycie wariantu Omikron w Polsce jest tylko kwestią czasu.

Wariant omikron a szczepienie przeciwko COVID-19

Szczepienia przeciwko COVID-19 niosły za sobą nadzieję, że epidemię w końcu uda się opanować. Pojawienie się nowego wariantu powoduje spory niepokój, szczególnie, że w tej chwili nie można przewidzieć, czy dostępne szczepionki będą chroniły skutecznie również przed tym wariantem wirusa. Obecnie ani WHO, ani koncerny, które do tej pory opracowały istniejące szczepionki nie wiedzą, w jakim stopniu odporność po szczepieniu może uchronić również przed wariantem Omikron. Koniecznie jest przeprowadzenie dodatkowych, bardziej szczegółowych badań w celu uzyskania bardziej jednoznacznych wyników.

Szczepionki nadal pozostają najlepszą linią obrony, a wszyscy dorośli, którzy nie otrzymali jeszcze pierwszej lub drugiej dawki szczepionki, lub ci, którzy kwalifikują się do otrzymania dawki przypominającej, są zachęcani do szczepienia się, aby chronić siebie i innych.

Przeczytaj więcej: Szczepionka przeciwko COVID-19

Zakażenie wariantem Omikron a ozdrowieńcy

Fakt, że Omikron jest nowym wariantem koronawirusa sprawia, że w dalszym ciągu pozostaje sporo niewiadomych. Dotychczasowe obserwacje i wnioski przedstawione przez WHO pozwalają przypuszczać, że w przypadku ozdrowieńców istnieje podwyższone ryzyko reinfekcji wariantem Omikron, niż obserwowano w przypadku poprzednich mutacji wirusa. Więcej informacji w tym zakresie z całą pewnością dostępnych będzie w ciągu najbliższych tygodni.

Obserwacje prowadzone przez naukowców z Narodowego Instytutu Chorób Zakaźnych w RPA - wariant omikron może być nawet o 2,4 razy bardziej zaraźliwy niż poprzednie mutacje wirusa. Wariantem Omikron zarażały się także osoby o wysokim poziomie odporności.

Grupy ryzyka przy zakażeniu wariantem Omikron

Omikron wykryty został mniej niż miesiąc temu. Z racji tak krótkiego okresu jego obecności w populacji, w dalszym ciągu pozostaje wiele niewiadomych, których w tej chwili nie można rozwiać. Potrzebne są dalsze obserwacje i badania, które pozwolą oszacować ryzyko epidemiologiczne oraz ewentualny poziom skuteczności szczepień. Obserwuje się, że obecnie choruje coraz więcej młodych osób, w tym także dzieci (nawet w wieku niemowlęcym), co także wymaga dalszych obserwacji lekarzy i epidemiologów.

Obecnie WHO intensywnie współpracuje z naukowcami z całego świata, aby w jak najkrótszym czasie zebrać jak najwięcej informacji. Wśród danych, które są szczególnie ważne w kontekście opanowania pandemii koronawirusa, wymienić należy zakaźność, nasilenie objawów w przebiegu choroby, ale także skuteczność szczepionek, testów i efektywności dotychczasowego leczenia.

Wariant Omikron a krup u dzieci

Według amerykańskich specjalistów z Minneapolis rozprzestrzeniający się od wielu miesięcy wariant koronawirusa Omikron może częściej powodować u dzieci krup, czyli podgłośniowe zapalenie krtani – chorobę atakującą głównie dzieci do 5.roku życia, najczęściej chłopców. Jej objawami są świszczący i płytki oddech, obrzęk i zwężenie światła dróg oddechowych utrudniające oddychanie, chrypka, katar, gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnych.

Źródło: https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2793808