Implant antykoncepcyjny - działanie, wskazania, skuteczność

Co to jest implant antykoncepcyjny?

Antykoncepcja hormonalna dostępna w postaci tabletek czy plastrów znana jest wielu kobietom, ale implanty to produkt stosunkowy nowy i wciąż mało popularny. Jest niewielkich rozmiarów giętkim pręcikiem, w którym znajduje się hormon progestagen, stopniowo uwalniany do organizmu kobiety. Długość implantu to zaledwie 4 cm oraz średnicy 2 mm.

Jak działa implant antykoncepcyjny?

Antykoncepcja zapewniana przez implant wykorzystuje progestagen, który w organizmie kobiety wpływa na hamowanie owulacji. Ponadto dzięki temu uwalnianemu hormonowi wywoływane są zmiany w śluzie szyjki macicy, które znacznie utrudniają poruszanie się plemników.

Implant a karmienie piersią

Karmienie piersią jest jedną z sytuacji, w których nie powinno się stosować dwuskładnikowych doustnych środków antykoncepcyjnych. Implant ze względu na to, że uwalnia tylko progestagen może być wykorzystywany, jako skuteczna metoda antykoncepcji podczas karmienia piersią. Dotychczas przeprowadzone badania kliniczne pokazują, że produkt nie wpływa ani na jakość pokarmu, ani na jego ilość. Należy mieć świadomość, że niewielka ilość substancji czynnej przenika do mleka matki, jednak jest to tak niewiele, że nie wpływa na dziecko.

Dla kogo wskazany jest implant?

To doskonałe rozwiązanie nie tylko ze względu na wygodę stosowania. To przede wszystkim dostęp do skutecznej ochrony antykoncepcyjnej dla pań, które z przyczyn zdrowotnych nie mogą stosować tabletek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych.

Czy implant antykoncepcyjny jest skuteczny?

Skuteczność implantu antykoncepcyjnego jest bardzo wysoka. Zgodnie z informacjami poziom skutecznej ochrony szacowany jest na poziomie 99,5%. Należy pamiętać, że ochrona dotyczy tylko zapobiegania ciąży, jeżeli chodzi o zabezpieczenie przed chorobami przenoszonymi droga płciową to konieczne jest stosowanie prezerwatyw.

Jak w przypadku innych hormonalnych antykoncepcyjnych środków, tak również w przypadku implantów niektóre leki przyjmowane przez pacjentkę mogą osłabiać działanie antykoncepcyjne. Dlatego w razie stałej terapii lub przyjmowania leków doraźnych warto skonsultować ich wpływ na działanie antykoncepcyjne implantu.

Czas działania implantu

Ogromną zaletą korzystania z implantu jest wygoda płynąca z takiego rozwiązania, szczególnie że jest ono również wysoko skuteczne. Zapewnia ochronę przed ciążą przez okres 3 lat. Dla kobiet jest to bardzo korzystne rozwiązanie, ponieważ po wszczepieniu implantu nie muszą pamiętać o regularnej antykoncepcji, jak np. przy tabletkach czy krążkach

W badaniach klinicznych potwierdzono wysoką skuteczność w ciągu 2 lat od chwili wszczepienia implantu, natomiast wystąpienie owulacji w trzecim roku pojawiało się bardzo rzadko.

Kiedy można zajść w ciążę po zdjęciu implantu?

Powrót płodności po stosowaniu antykoncepcji to kluczowa dla wielu pań kwestia, szczególnie u młodych kobiet, które planują w przyszłości dziecko. Dużą zaletą jest stosunkowo szybki powrót płodności, bo jest to okres zaledwie od 1 do 6 tygodni od chwili usunięcia.

Jak wygląda założenie implantu

Założenie implantu antykoncepcyjnego nie jest skomplikowane. W gabinecie lekarz zaznacza miejsce, w którym ma zostać założony implant, przy czym umieszcza go pod skórą w tej ręce, która nie jest dominująca. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym - lekarz wykorzystuje spray lub podaje środek znieczulający bezpośrednio pod skórę. Gdy zacznie działać, skóra zostaje zdezynfekowana, a następnie przy pomocy specjalnego aplikatora implant umieszczany jest w miejscu docelowym. Na koniec lekarz wykonujący zabieg sprawdza w badaniu palpacyjnym umiejscowienie implantu, a gdy wszystko będzie w porządku - zakłada opatrunek uciskowy, aby zniwelować ryzyko wystąpienia zasinienia.

Na zakończenie wizyty lekarz przekazuje pacjentce Kartę Ostrzeżeń. Jest ona o tyle ważna, że umieszczane są w niej informacje dotyczące serii i numeru implantu, a także daty jego założenia oraz planowanej wymiany. Na koniec wizyty lekarz ustala z pacjentką termin wizyty kontrolnej. Najczęściej odbywa się ona po upływie 3 miesięcy, ale należy pamiętać, że w przypadku wystąpienia efektów niepożądanych konieczne jest zasięgnięcie natychmiastowej konsultacji lekarskiej.

Badania przed założeniem implantu

Przed założeniem implantu należy umówić wizytę u lekarza ginekologa, który przeprowadzi szczegółowy wywiad kwalifikacyjny. Lekarz, poza standardowym postępowaniem, jak zebranie istotnych informacji czy pomiar ciśnienia krwi, może podjąć decyzję o konieczności wykonania cytologii, dopochwowego USG lub wykona badanie piersi.

Kiedy założyć implant

Jeżeli lekarz zakwalifikuje kobietę do tego, aby mogła korzystać z implantu antykoncepcyjnego to wyznaczy również optymalny termin na jego wszczepienie. Wszystko bowiem zależy od indywidualnej sytuacji pacjentki, przede wszystkim od tego czy stosowała dotychczas środki antykoncepcyjne, a także sytuacji położniczej.

Jeżeli kobieta nie stosowała wcześniej żadnych środków farmakologicznych, to implant zakładany jest między 1 a 5 dniem cyklu. W tym wypadku nie ma znaczenia czy kobieta jeszcze krwawi z dróg rodnych. Istnieje możliwość instalacji implantu po tym czasie, jednak wtedy należy pamiętać, że w ciągu pierwszych 7 dni konieczne jest stosowanie dodatkowych środków antykoncepcyjnych.

U pań, które stosowały środki dwuskładnikowe wszczepienie implantu powinno nastąpić w dniu, w którym kobieta kontynuowałaby kolejny cykl stosowanych środków.

W przypadku tabletek jednoskładnikowych implant może być złożony w dowolnym dniu, a w przypadku zastrzyków bądź wkładek - dzień, kiedy kobieta rozpoczynałaby kolejny cykl stosowania wybranej metody.

Implanty antykoncepcyjne mogą być stosowane też u kobiet, które niedawno urodziły lub poroniły. W przypadku utraty ciąży koniecznie należy poinformować lekarza na jakim etapie doszło do utraty dziecka. Jeśli było to w I trymestrze, wówczas implant należy wszczepić w ciągu 5 dni po poronieniu. W przypadku gdy do sytuacji doszło w II trymestrze - termin wszczepienia implantu ustalony będzie między 21 a 28 dniem.

Kobiety po urodzeniu dziecka powinny poinformować lekarza kwalifikującego do wykonania zabiegu wszczepienia implantu czy karmią piersią. Jeżeli nie, to zabieg ustalany jest między 21-28 dniem, a w przypadku pan karmiących jest to termin 4 tygodnie od porodu, przy czym u pań karmiących ważne jest, aby w ciągu pierwszych 7 dni stosowały dodatkową ochronę antykoncepcyjną.

Czy zakładanie implantu jest bolesne?

Odczuwanie bólu jest kwestią indywidualną, jednak w przypadku implantu dolegliwości nie są silne. Zabieg wykonywany jest po podaniu miejscowego środka znieczulającego.

Przeciwwskazania do stosowania implantu

Mimo ogromnej wygody implant nie może być stosowany zawsze. Wśród przeciwwskazań do jego założenia wymienić należy ciążę, a także nadwrażliwość na substancję czynną lub jakikolwiek inny składnik leku. Produkt nie może być stosowany przez kobiety, u których występuje obecnie żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Przeciwwskazaniem do terapii implantem antykoncepcyjnym jest postawiona diagnoza lub podejrzenie, że u pacjentki występuje nowotwór złośliwy, który zależny jest od hormonów płciowych, ale także występujących obecnie lub dawniej guzów wątroby. W przypadku wątroby nie tylko rak dyskwalifikuje pacjentkę z terapii, bo mogą to być również inne ciężkie choroby wątroby, jednak w tym przypadku jest to czasowe ograniczenie. Gdy kobieta wyzdrowieje, a parametry oceniające funkcję wątroby będą prawidłowe można rozważyć włączenie leczenia antykoncepcyjnego implantem. Wśród przeciwwskazań do wszczepienia implantu wymienić należy także krwawienia z dróg rodnych o nieznanej przyczynie.

Czy przy implancie są jakieś działania niepożądane?

Jak każdy lek, tak również implant antykoncepcyjny może u niektórych kobiet wywoływać skutki uboczne. Gdy zauważone zostaną nieprawidłowości, to jak najszybciej należy skorzystać z konsultacji lekarza.

Najczęściej obserwowano symptomy, takie jak zmiany charakteru, intensywności lub czasu trwania krwawień miesiączkowych. Zdarzały się również bóle lub zawroty głowy, ból i tkliwość piersi, obniżone libido, nerwowość, zmiany nastroju, problemy z trądzikiem, nudności, bóle brzucha, wzdęcia, zmiany w masie ciała, zwiększenie łaknienia, zakażenie pochwy, torbiele jajników, uderzenia gorąca czy nawet łysienie.

Na skróty. Pytania i odpowiedzi

Kto zakłada implant antykoncepcyjny?

Jeśli chcesz stosować tę metodę, zwróć się do ginekologa.

Jaki hormon wydziela implant antykoncepcyjny?

Implant uwalnia progestagen.

Kiedy wymienic implant antykoncepcyjny?

Działanie implantu jest skuteczne do 3 lat, po tym czasie należy skonsultować się z lekarzem.

Jak usunąć implant antykoncepcyjny?

W tym celu udaj się do ginekologa.

Powiązane tematy: 

Antykoncepcja niehormonalna. Metody, skuteczność