WTO, czyli wodorowy test oddechowy, wykonywany jest najczęściej na zlecenie lekarza, w sytuacji podejrzenia u pacjenta schorzeń gastroenterologicznych, zaburzeń wchłaniania, przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego. Objawami, które powinny skłonić do badania, są m.in. uporczywe wzdęcia, zaparcia, wzdęciami, bólami w obrębie jamy brzusznej. Co wykrywa oraz jak się należy do niego przygotować?

Wodorowy test oddechowy. Aby wynik był rzetelny, bezpośrednio przed badaniem należy dokładnie umyć zęby oraz wyszczotkować język.

Spis treści: 

  1. Na czym polega wodorowy test oddechowy (WTO)?
  2. Co wykrywa
  3. Przygotowanie
  4. Cena

Na czym polega wodorowy test oddechowy (WTO)?

Wykonanie testu opiera się na wykorzystaniu naturalnych procesów, jakie są zachodzą podczas trawienia. Powstający wówczas wodór wytwarzany jest przez bakterie w procesie fermentacji węglowodanów, która zachodzi w okrężnicy. Gaz ten przedostaje się następnie do krwi, a stamtąd do pęcherzyków płucnych. Stąd jest wydalany z organizmu.

U osób zdrowych stężenie wodoru w wydychanym powietrzu jest bardzo niskie. W przypadku, gdy trawienie węglowodanów nie przebiega prawidłowo, dochodzi do nadmiernej ich fermentacji w jelicie grubym. W efekcie tego wytwarzane są duże ilości wodoru, które następnie wydalane są wraz z wydychanym powietrzem.

Badanie polega na pobraniu próbek oddechowych od pacjenta. W tym celu wykorzystuje się specjalne urządzenie, które mierzy ilość wodoru w wydychanym powietrzu. Osoba badana wdycha powietrze, zatrzymuje je w płucach przez ok. 15 sekund, a następnie wykonuje energiczny wydech, wykorzystując do tego jednorazowy ustnik lub maskę analizatora.

Próbka pobierana jest kilkukrotnie. Pierwszy raz przed obciążeniem, kiedy pacjent jest na czczo, a kolejne pomiary wykonywane są w 15., 30., 60., 90., i 120. minucie po spożyciu specjalnego roztworu węglowodanowego. Ponieważ u części chorych może wystąpić spowolnienie pasażu jelitowego, zaleca się kontynuowanie wykonywania pomiarów do 180. minuty po obciążeniu.

Test jest badaniem nieinwazyjnym i łatwym do wykonania. 

Ile czasu trwa wodorowy test oddechowy?

Czas trwania testu uzależniony jest od liczby pomiarów, jakie będą wykonane..

Przeciwwskazania do wykonania testu

Mimo wysokiej skuteczności diagnostycznej test nie może być wykonany u wszystkich pacjentów. Wśród najistotniejszych przeciwwskazań bezwzględnych wymienia się:

  • wrodzoną nietolerancję fruktozy,
  • poposiłkową hipoglikemię (zarówno, gdy jest ona rozpoznana, jak i zachodzi podejrzenie jej występowania).

Nie zaleca się wykonywania badania u osób, które w ciągu ostatnich 4. tygodni przyjmowały antybiotyki lub miały wykonaną kolonoskopię czy radiografię. Przeciwwskazaniem względnym jest również ileostomia.

Co wykrywa wodorowy test oddechowy?

Znajduje zastosowanie w diagnostyce różnicowania objawów ze strony układu pokarmowego. Do głównych wskazań należą:

Zastosowanie znajdują również w diagnostyce przyczyn biegunek, wzdęć, zaparć, bólu brzucha oraz tłuszczowych stolców. Zaleca się również przeprowadzenie takich testów u osób niedożywionych, po zabiegach chirurgicznych oraz chorujących na celiakię, a także w celu oznaczenia czasu pasażu jelitowego.

Interpretacja wyników zawsze należy do lekarza.

Wodorowy test oddechowy po obciążeniu glukozą

W tym wariancie badania wykorzystany jest roztwór glukozy. Pod wpływem cukru rozpoczyna się proces fermentacji, w którym wytwarzany jest wodór. Zastosowaniem WTO po obciążeniu glukozą jest głównie diagnostyka SIBO (zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego). 

Wodorowy test oddechowy po obciążeniu fruktozą

Podczas testu wykorzystany może być również roztwór fruktozy. Cukier ten występuje naturalnie w owocach oraz miodzie. Wskazaniem do wykonania tego rodzaju testu jest podejrzenie nietolerancji fruktozy wynikające z upośledzonego jej wchłaniania. Ponadto znajduje on zastosowanie w monitorowaniu leczenia chorób, którym towarzyszy zanik kosmków jelitowych, a także w diagnostyce nawracających biegunek, zaparć czy przewlekłych chorób zapalnych jelit. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do jego wykonania jest dziedziczna nietolerancja fruktozy (fruktozemia), która jest chorobą wrodzoną i do jej rozpoznania wykorzystywane są badania genetyczne.

Wodorowy test oddechowy po obciążeniu laktulozą

Laktuloza to syntetyczny dwucukier składający się z galaktozy i fruktozy. Związek ten zawsze ulega fermentacji, ponieważ nie jest wchłaniany w jelicie cienkim. Jeżeli po obciążeniu laktuloza w wydychanym powietrzu nie następuje wzrost wodoru, można stwierdzić brak flory jelitowej, produkującej H2. Wskazaniem do wykonania testu wodorowego z obciążeniem laktulozą jest m.in. diagnostyka zaparć, przerost flory bakteryjnej w jelicie (SIBO) oraz określenie czasu pasażu ustno-kątniczego.

Wodorowy test oddechowy po obciążeniu laktozą

Laktoza jest dwucukrem występującym w mleku. Test oddechowy z laktulozą uznano za „złoty standard” w diagnostyce zespołu złego wchłaniania oraz nietolerancji laktozy. Ponadto wskazaniem do jego wykonanie jest poszukiwanie przyczyny wzdęć oraz nadmiernego oddawania gazów, diagnostyka IBS, a także chorób zapalnych jelit.

Co może wykryć wodorowy test oddechowy.

Przygotowanie do wodorowego testu oddechowego

Wykonanie testu wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania.

Przed planowanym badaniem konieczne jest odstawienie leków. Antybiotykoterapia powinna być zakończona minimum 4 tygodnie przed wykonaniem testu, a na 3 dni przed WTO należy zaprzestać przyjmowania leków przeczyszczających, zwłaszcza laktulozy. Niewskazane jest także przyjmowanie witamin i inhibitorów pompy protonowej. 

Co można jeść przed WTO

W dniu poprzedzającym badanie konieczne jest stosowanie odpowiedniej diety. Pacjent musi zrezygnować z produktów powodujących wzdęcia, w tym warzyw takich jak fasola czy kapusta, por, cebula. Nie należy pić mleka oraz soków owocowych, a także spożywać warzyw marynowanych. Kolacja w dniu poprzedzającym badanie powinna być nieobfita i uboga w błonnik pokarmowy. Na 12 godzin przed wykonaniem badania wskazane jest zaprzestanie palenia papierosów i żucia gumy.

Tuż przed badaniem należy zadbać o dokładną higienę jamy ustnej. Trzeba dokładnie umyć zęby oraz język. Jeżeli pacjent posiada protezę zębową, nie powinien w dniu badania stosować klejów mocujących

Pierwszy pomiar WTO wykonywany jest na czczo, co oznacza, że między testem, a ostatnim posiłkiem powinno się zachować co najmniej 12-godzinna przerwę. Dopuszcza się wypicie niewielkiej ilości wody mineralnej niegazowanej.

Co wpływa na wynik oddechowego testu wodorowego?

Aby test był rzetelny, trzeba pamiętać, że niektóre czynniki mogą mieć wpływ na uzyskane wyniki. Przyjmowanie antybiotyków oraz środków przeczyszczających i roztworów elektrolitów może modyfikować skład mikroflory jelitowej i w efekcie wynik testu może być fałszywie ujemny. Natomiast wynik fałszywie dodatni może być spowodowany nieprzestrzeganiem zaleceń dietetycznych, paleniem tytoniu oraz nieprawidłową higieną jamy ustnej. 

Cena wodorowego testu oddechowego 

Koszt wykonania badania zaczyna się od 185 zł, bez względu na to, który rodzaj testu musisz zrobić.