Posiadanie potomstwa to marzenie wielu osób, jednak mimo rozwoju medycyny wiele par boryka się z problemem niepłodności. Badanie nasienia jest pierwszym krokiem w ocenie zdolności rozrodczych mężczyzny.

Analiza nasienia jest podstawowym badaniem w diagnostyce niepłodności u mężczyzn. Ile kosztuje badanie nasienia? 

  1. Co to jest?
  2. Wskazania
  3. Przygotowanie
  4. Przebieg
  5. Wyniki

Badanie nasienia – co to jest?

Nasienie jest gęstą cieczą zawierającą plemniki (gamety męskie) i wiele innych substancji, takich jak hormony, aminokwasy, witaminy (C i B12), cukry, cholesterol czy różne składniki mineralne.

Prawidłowo zbudowany plemnik składa się z główki z akrosomem (pęcherzykiem zawierającym enzymy umożliwiające wniknięcie do komórki jajowej), szyjki, wstawki z mitochondriami, które dostarczają mu energię oraz witki, stanowiącej aparat ruchu gamety.

W nasieniu zdrowego mężczyzny część gamet jest niezdolna do zapłodnienia przez swoją nieprawidłową budowę – jest to stan fizjologiczny i (o ile pozostałe charakteryzują się prawidłowymi parametrami) nie wpływa na zdolności rozrodcze.

Jakość nasienia zależy od wielu czynników, między innymi od stylu życia i nawyków żywieniowych, dzięki temu w niektórych przypadkach można starać się poprawić płodność mężczyzny. Niewystarczająca ilość witamin w diecie, stosowanie używek, stres, niektóre leki, nieleczone stany infekcyjne organizmu mogą spowodować spadek zdolności mężczyzny do zapłodnienia.

Analiza nasienia jest jedną z podstawowych metod diagnostycznych, jakie wykorzystywane są w rozpoznaniu niepłodności u mężczyzn. Pozwala ocenić jakość, ilość oraz ruchliwość plemników w nasieniu. Wykonywana jest w oparciu o normy określone przez Światową Organizację Zdrowia.

Badanie nasienia cena

Dostarczona próbka poddawana jest analizie:

  • makroskopowej – objętość ejakulatu, pH, kolor, zapach, wygląd, czas upłynnienia,
  • mikroskopowej – morfologia plemników, ich liczba, ruchliwość i aglutynacja.

Rozszerzone badanie nasienia (inaczej seminogram lub spermiogram)

Pozwala uwzględnić budowę plemników, przy jednoczesnym określeniu zachowania proporcji pomiędzy tymi zbudowanymi prawidłowo a tymi, w których budowie stwierdzono obecność strukturalnych uszkodzeń. Najczęściej występującymi wadami są uszkodzenia witki, główki lub wstawki.

Metody laboratoryjne pozwalają określić odsetek żywych plemników, które się poruszają.

Ważną cechą, na jaką zwraca się uwagę, jest też aglutynacja, czyli zgrupowanie. Jeśli występuje - określany jest stopień jej zaawansowania. Aglutynacja jest zjawiskiem niepożądanym, gdyż uwięzione w grupie plemniki nie są zdolne do poruszania się w kierunku komórki jajowej.

Kto powinien zrobić badanie nasienia?

Zalecane jest mężczyznom, którzy bezskutecznie starają się o potomstwo.

Analiza powinna być wykonywana  także w celu monitorowania skuteczności leczenia niepłodności. Wykonuje się ją także przed procedurą in vitro.

Podstawowe przebadanie próbki nasienia zaleca się natomiast u panów, u których wykonano wazektomię, aby jednoznacznie ocenić skuteczność wykonania zabiegu.

Przygotowanie do badania nasienia

Przez okres od 3 do 5 dni mężczyzna powinien zachować wstrzemięźliwość seksualną i jest to jedno z najważniejszych ograniczeń. Abstynencja seksualna jest niezbędna dla prawidłowej oceny preparatu - jej brak może wpływać na obniżenie koncentracji plemników w próbce. Z kolei zbyt długi okres wstrzemięźliwości może wpływać na żywotność gamet, obniżając ją.

Przed oddaniem ejakulatu należy bezwzględnie powstrzymać się od spożywania alkoholu przez okres 3-5 dni, ponieważ wpływa on istotnie na prawidłową ocenę próbki.

Ważne jest, by poinformować lekarza o przyjmowanych lekach i chorobach przebytych w ciągu ostatnich 3 miesięcy, gdyż niektóre z nich mogą zmienić wyniki.

Przebieg badania nasienia

Nasienie należy oddać poprzez masturbację do specjalnie przygotowanego sterylnego pojemnika. W klinkach znadują się dyskretne pokoje, w których mężczyzna ma zapewnioną prywatność i intymność. Pomieszczenia są zamykane na klucz i wyposażone w łazienkę.

W przypadku przygotowania próbki w domu bardzo ważną kwestią jest czas, w jakim próbka zostanie dostarczona do laboratorium. Nie może upłynąć więcej niż godzina. Rzetelność analizy zależy również od tego, czy preparat będzie odpowiednio przechowywany. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest pobranie materiału bezpośrednio w klinice leczenia niepłodności.

Wyniki rozszerzonego badania nasienia

Wyniki powinny być interpretowane przez lekarza. Mimo że dla wybranych kategorii określone są referencyjne przedziały zgodnie z wytycznymi WHO, to pełna analiza wyniku powinna obejmować komentarz lekarza.

W rozszerzonym badaniu parametry nasienia powinny być co najmniej równe lub wyższe niż:

  • 1,4 ml dla parametru objętość ejakulatu,
  • 39 mln - całkowita liczba plemników w próbce,
  • 16 mln - tzw. koncentracja plemników, czyli ilość plemników w 1 ml nasienia,
  • 42% - ogólny odsetek ruchliwych plemników, uwzględniający ruch postępowy i niepostępowy,
  • 30% dla odsetka plemników o ruchu postępowym,
  • 54% dla parametru żywotność plemników,
  • 7,2 dla pH ejakulatu,
  • 4% - tzw. morfologia plemników, czyli odsetek gamet o całkowicie prawidłowej budowie.

Wynik badania nasienia (rozszerzonego). Normy za WHO.

Powiązane tematy: