USG w ciąży - czym się różnią USG 3D i 4D?

USG zrobione podczas ciąży to nie tylko miła pamiątka dla rodziców i potomka. Badanie może uratować życie dziecka pod warunkiem, że wykona je specjalista posługujący się odpowiednim urządzeniem. Wyjaśniamy, czym się różnią poszczególne rodzaje USG - 2D, 3D i 4D oraz po co wykonuje się USG w ciąży.
USG w ciąży 3D i 4D

Co pokazuje USG w ciąży?

USG to nieinwazyjne badanie obrazowe z użyciem fal ultradźwiękowych. Urządzenie wysyłające fale przykłada się do brzucha matki. Brzuch wcześniej pokryty jest żelem, który umożliwia prawidłowe przewodnictwo ultradźwięków. Fale przenikają przez powłoki brzuszne i odbijając się od napotkanej wewnątrz przeszkody tworzą obraz uwidaczniający m.in. narządy zewnętrzne i wewnętrzne płodu.

USG w ciąży służy ocenie anatomicznych struktur rozwijającego się płodu. Pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości w jego rozwoju na poszczególnych etapach trwania ciąży, np. wady serca. Wynik badania USG jest jednym z parametrów, które bierze się pod uwagę przy ocenie ryzyka genetycznego płodu.

W krajach wysoko rozwiniętych wady serca są stosunkowo często diagnozowane w trakcie życia płodowego dzięki rutynowym badaniom USG 3D i USG 4D przeprowadzanym w II i III trymestrze ciąży.

W Polsce obowiązkowe jest USG 2D, jednak już USG 3D i USG 4D nie znajdują się na liście obowiązkowych badań.

USG 2D, USG 3D, USG 4D różnice

Obecnie, aby przyjrzeć się dokładnie dziecku w łonie matki, mamy kilka rodzajów obrazowania:

  • USG 2D,
  • USG 3D,
  • USG 4D.

USG 2D w ciąży

System 2D pokazuje obraz w jednej płaszczyźnie. Natomiast dzięki obrazowaniu 3D i 4D możemy obserwować dziecko w różnych płaszczyznach i pod różnym kątem.

Dzięki wysokiej jakości obrazu jest to bardzo dobra metoda do wykrycia np. rozszczepu podniebienia, rozszczepu kręgosłupa, wady serca.

USG 3D w ciąży

Przewaga USG 3D nad USG 2D uwidacznia się szczególnie w wadach struktur powierzchniowych, twarzoczaszki, kończyn i cewy nerwowej. Obraz 3D jest statyczny, natomiast obrazowanie 4D polega na przestrzennym obrazowaniu w czasie rzeczywistym (film).

USG obrazuje nie tylko przekroje anatomiczne, ale również zewnętrzną powierzchnię ciała płodu. Dzięki temu można zobaczyć wygląd twarzy dziecka, precyzyjnie ocenić budowę serca czy kończyn.

USG 4D w ciąży

Przy zastosowaniu techniki USG 4D podczas badania możliwa jest także obserwacja zachowania i ruchów płodu.

Zobacz różnicę między USG 2D, USG 3D i USG 4D:

Zdjęcia USG 3D i USG 4D

Zdjęcia wykonane za pomocą USG 2D pokazują obraz dwuwymiarowy i często wymagają od rodziców ogromnej wyobraźni, aby dostrzec na nich to, co widzi lekarz. A lekarz potrafi odczytać z takiego zdjęcia wiele informacji, np. jaka jest wielkość i kształt różnych części ciała dziecka, jak umiejscowione jest łożysko, jaka jest ilość wód płodowych itp.

Najnowsze aparaty pozwalają również na przeprowadzenie badania dopplerowskiego, czyli na ocenę przepływu krwi przez naczynia krwionośne płodu i matki. Dzięki takiemu badaniu lekarz otrzymuje informacje o funkcji serca i łożyska.

Obraz dziecka uzyskiwany dzięki USG 3D i USG 4D jest bardziej wyraźny i czytelny nie tylko dla specjalistów. Podczas badania 3D rodzice mogą dostrzec wyraźny kształt dziecka, a także jego twarz. Po badaniu otrzymują płytę CD z obrazem dzidziusia, na którym widać wyraz jego twarzy i sylwetkę.

Największą radość obojgu rodzicom daje USG 4D, które umożliwia oglądanie dziecka w czasie rzeczywistym, w formie filmu.

Zdjęcie USG 4D

Metoda 4D pozwala zobaczyć poruszającego się malca w łonie matki. W trzecim trymestrze ciąży można w ten sposób oglądać, jak dziecko ziewa czy się uśmiecha. Rodzice mogą też zaobserwować jego wyraz twarzy – zobaczyć uśmiech czy grymas.

Istnieje także możliwość nagrania widocznego obrazu w postaci krótkiego filmu. Ta pamiątka z okresu ciąży może być wykonana „przy okazji” badania między 12 a 16 tygodniem ciąży lub około 28 tygodnia ciąży.

Ze względu na indywidualne czynniki warunkujące jakość zdjęć np. położenie płodu, etap rozwoju itp., termin wykonania USG 4D wskazuje lekarz. Przy okazji badania można też zrobić zdjęcie, które będzie pierwszą fotografią w albumie dziecka. 

USG 3D pozwala obserwować dziecko w różnych płaszczyznach

USG w ciąży a wady serca dzieci

Codziennie w Polsce rodzą się  dzieci z wadą serca. Obecnie, dzięki ogromnemu postępowi kardiochirurgii, możliwe stało się uratowanie zdrowia i życia wielu z nich. Powodzenie interwencji chirurgicznych zależy jednak w bardzo dużym stopniu od tego, kiedy wada zostanie zdiagnozowana i w jakim stanie malec dotrze do ośrodka specjalistycznego.

Wielu rodziców o problemach serca swojego potomka dowiaduje się w czasie badania USG, jeszcze w ciąży. Jeśli ginekolog skieruje ich do kardiologa prenatalnego, który zdiagnozuje wadę i wyśle rodziców do właściwego ośrodka, specjaliści będą mogli zaplanować leczenie malca już od pierwszych chwil jego życia, a czasami nawet w trakcie ciąży.

Niestety, bywa też i tak, że rodzice o wadzie serca dowiadują się kilka godzin po urodzeniu dziecka, gdy nagle z niewyjaśnionych powodów u maluszka obserwowane są patologiczne objawy np. sinica. Jeśli lekarz to zauważy i w porę skieruje noworodka do specjalistycznego ośrodka, dziecko ma szansę na wyleczenie.

Czy USG 3D i 4D jest bezpieczne?

Badanie USG jest bezpieczne zarówno dla matki, jaki i dla dziecka. Trwa około 20 minut przy ciąży pojedynczej i mniej więcej 40 minut przy ciąży bliźniaczej.

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Wynik przedstawiany jest w formie krótkiego nagrania filmu na płycie DVD wraz z dołączonymi zdjęciami. 

Inne zastosowania USG 3D

Badanie USG 3D przydatne jest nie tylko w ciąży. W ultrasonografii ginekologicznej jest wykorzystywane w diagnozowaniu wad wrodzonych macicy. Lepiej obrazuje kształt jamy macicy niż ultrasonografia dwuwymiarowa. W zmianach jajnika pomaga w ocenie stopnia ich unaczynienia, gęstości siatki naczyń krwionośnych w guzie czy torbieli.

Przeczytaj także: 

Badania prenatalne – na czym polegają, kiedy je robić?

 

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 14.12.2017
Data ostatniej aktualizacji 24.05.2023