Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza wywołana przez pierwotniaka Toxoplasma gondii. W większości przypadków przebiega bezobjawowo lub objawy są niespecyficzne, a pasożyty pozostają w organizmie przez całe życie. Często jedynym sposobem na sprawdzenie, czy pacjent miał kontakt z pierwotniakami jest wykonanie badań serologicznych, w których oznaczane są swoiste przeciwciała (IgG, IgM), produkowane przez organizm jako odpowiedź na zarażenie Toxoplasma gondii.

Przeciwciała IgG i IgM 

SPRAWDŹ ONLINE

Spis treści:

Badanie na toksoplazmozę w czasie ciążyWskazania do badania w kierunku toksoplazmozyJak przygotować się do badania na toksoplazmozęWyniki badań na toksoplazmozę

Badanie na toksoplazmozę w czasie ciąży

Przeciwciała przeciw toksoplazmozie to badanie diagnostyczne, którego wykonanie wskazane jest przede wszystkim u kobiet ciężarnych, a także planujących dziecko, ponieważ istnieje ryzyko zarażenia płodu, wówczas dziecko będzie miało toksoplazmozę wrodzoną. Aktywne zakażenie stanowi realne zagrożenie dla dziecka: może spowodować wystąpienie bardzo ciężkich powikłań u rozwijającego się w macicy płodu.

Pierwsze badanie na toksoplazmozę wykonuje się w pierwszym trymestrze ciąży (5.-10. tydzień), a w przypadku kobiet, które miały ujemny wynik, badanie serologiczne powinno być powtórzone, aby kontrolować poziom przeciwciał.

Dowiedz się więcej na temat schematu postępowania w zależności od wyników badania na toksoplazmozę w czasie ciąży

Wskazania do badania w kierunku toksoplazmozy

Badanie wykonywane jest u pacjentów, u których występują objawy kliniczne (najczęściej powiększenie węzłów chłonnych, głównie na karku, potylicy lub szyi, objawy grypopodobne), wskazujące na zarażenie pierwotniakiem, w celu potwierdzenia diagnozy. Ponadto oznaczenie przeciwciał jest konieczne u noworodków i dzieci do 12 miesiąca życia, u których lekarz podejrzewa, że mogło dojść do zakażenia w łonie matki (toksoplazmoza wrodzona).  U noworodków objawy, które mogą sugerować zakażenie toksoplazmozą wrodzoną, to m.in. niska masa urodzeniowa dziecka, deficyty neurologiczne, stany zapalne naczyniówki i siatkówki, wodogłowie, powiększenie wątroby lub śledziony.

Oznaczenie przeciwciał przeprowadzić można u każdej osoby, która chciałaby sprawdzić poziom odporności przeciw pierwotniakowi Toxoplasma gondii.

Co to jest toksoplazmoza?

Toksoplazmoza jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób pasożytniczych , wywoływaną przez pierwotniaka Toxoplasma gondii. Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą pokarmową, po spożyciu pokarmu zawierającego cysty, które mogą znajdować się w produktach zanieczyszczonych glebą (na niedomytych owocach, warzywach), a także w surowym lub niedogotowanym mięsie. Częstą przyczyną zarażenia toksoplazmozą jest kontakt z odchodami kotów. Zainfekowany kot przez kilka tygodni wydala z kałem tzw. oocysty, które szybko dojrzewają, zyskując zdolności inwazyjne. Są one odporne na warunki atmosferyczne i mogą egzystować w odpowiednim podłożu przez ponad rok, zachowując zdolność do zarażenia. Człowiek przenosi je do ust rękami po kontakcie ze żwirem z kociej kuwety lub z glebą. W dużym stopniu narażone są osoby mieszkające na wsi, mające kontakt z ziemią oraz dzieci korzystające z publicznych, niezakrywanych piaskownic. Cysty po przejściu przez układ pokarmowy umiejscawiają się najczęściej w mięśniach, układzie nerwowym oraz w oku.

Do zarażenia może dojść również innymi drogami – poprzez łożysko (toksoplazmoza wrodzona), przetaczaną krew lub transplantację zainfekowanego narządu. W przypadku zarażenia poprzez łożysko, płód narażony jest na wysokie ryzyko wystąpienia wad rozwojowych, takich jak zaburzenia rozwoju umysłowego, zwapnienie mózgu, wodogłowie, małogłowie, zapalenie mięśnia sercowego, małopłytkowość, uszkodzenie wątroby i stany zapalne siatkówki oka.

Pojawienie się objawów uzależnione jest od stanu układu immunologicznego człowieka. U osób z prawidłową odpornością symptomy zwykle nie występują, gdyż pierwotniaki uwolnione z cyst niszczone są przez przeciwciała. U około 10% zarażonych toksoplazmoza objawia się powiększonymi węzłami chłonnymi (toksoplazmoza węzłowa). Niektórzy pacjenci zgłaszają także symptomy grypopodobne, takie jak: bóle głowy, mięśni, osłabienie organizmu, stany podgorączkowe, nadmierna potliwość. Objawy toksoplazmozy są niespecyficzne, mogą wystąpić w przebiegu wielu innych chorób.

W przypadku pacjentów ze schorzeniami powodującymi niedobór odporności (na przykład choroba nowotworowa, zarażenie wirusem HIV) toksoplazmoza może wywołać poważne konsekwencje - toksoplazmozę oczną, zapalenie płuc, wątroby, mięśnia sercowego i mózgu. Należy jednak pamiętać, że u pacjentów cierpiących na niedobór odporności stany zapalne powyższych narządów mogą mieć inną przyczynę, niż toksoplazmoza, dlatego konieczna jest odpowiednia diagnostyka.

Dowiedz się więcej o chorobie: Toksoplazmoza - objawy, przyczyny i skutki zakażenia w ciąży

Jak przygotować się do badania na toksoplazmozę

Pobranie materiału nie wymaga od pacjenta szczególnych przygotowań. Badanie przeprowadzane jest na podstawie próbki krwi pobranej z żyły pacjenta.

Przeciwciała w klasie IgM

SPRAWDŹ ONLINE

Wyniki badań na toksoplazmozę

Wyniki badania mogą być dodatnie lub ujemne, co świadczy o obecności pasożyta lub jego braku. W zależności od wariantu badania, wynik dodatni oznaczać może aktywne lub dawne zakażenie pasożytem. Przeciwciała oznaczane są w klasie IgG lub IgM oraz jako test łączny, w którym poszukiwane są oba warianty.

W przypadku stwierdzenia obecności przeciwciał w klasie IgM, wynik ten świadczy o świeżym zakażeniu (może być jednak fałszywie dodatni). Interpretacja wyników panelu (ocena w klasie IgM i IgG) przeprowadzana jest w sposób następujący: obecność przeciwciał w obu grupach oznacza świeże zakażenie, natomiast dodatni wynik dla klasy IgG oraz ujemny dla IgM oznacza przebycie toksoplazmozy w przeszłości.

Toksoplazmowa wyniki badań

 

Gdzie oddać materiał do badania?

Badanie na obecność przeciwciał przeciwko toksoplazmozie można wykonać prywatnie w poniższych miastach w Centrach Medicover i placówkach współpracujących:

Bielsko-Biała, Bochnia, Bydgoszcz, Bytom, Chojnice, Chrzanów, Człuchów, Dobczyce, Elbląg, Gdańsk, Gdynia, Gliwice, Głowno, Gorzów Wielkopolski, Grudziądz, Inowrocław, Jaworzno, Katowice, Kartuzy, Kielce, Końskie, Koszalin, Kożuchów, Kościerzyna, Kraków, Lublin, Łódź, Mikołów, Mścice, Myślenice, Nysa, Nowa Sól, Opole, Otmuchów, Paczków, Poznań, Przybiernów Rybnik, Rzeszów, Sosnowiec, Starogard Gdański, Sulechów, Szczecin, Szczecinek, Stepnica, Świebodzin, Tczew, Tomaszów Lubelski, Toruń,Trójmiasto, Tychy, Wejherowo, Wieliczka, Więcbork, Włocławek, Wolbrom, Wołomin, Władysławowo, Wadowice, Warszawa, Wrocław, Ząbkowice Śląskie, Zielona Góra, Żory, Żary.