Bronchoskopia polega na oglądaniu (wziernikowaniu) tchawicy i oskrzeli z użyciem urządzeń optycznych – bronchofiberoskopu, lub sztywnego bronchoskopu (rury metalowej z soczewkami). Bronchofiberoskop ze względu na mniejszą średnicę i giętkość pozwala na ocenę drobniejszych oskrzeli.
Na bronchoskopię niezbędne jest skierowanie. Może je wystawić pulmonolog.
Spis treści:
- Co pokazuje bronchoskopia?
- Znieczulenie do bronchoskopii
- Bronchoskopia jak wygląda badanie?
- Przygotowanie do bronchoskopii
- Po bronchoskopii
Przez bronchoskop, jak i bronchofiberoskop istnieje możliwość wprowadzenia dodatkowego oprzyrządowania (kleszczyków, cewnika, szczoteczki) celem pobrania wycinka tkanki, bądź wydzieliny z drzewa oskrzelowego.
Badanie służy wyjaśnieniu przyczyn objawów chorobowych takich jak m.in. kaszel, krwioplucie i stanowi uzupełnienie badania radiologicznego klatki piersiowej.
Co pokazuje bronchoskopia?
Bronchoskopia umożliwia:
- ocenę strun głosowych, tchawicy, oskrzeli głównych i ich rozgałęzień wewnątrz płuc w celu rozpoznania zmian chorobowych
- pobranie do badania mikroskopowego wycinków tkankowych z podejrzanych miejsc, wydzieliny do badania na obecność bakterii, grzybów lub prątków gruźlicy
Badanie bronchoskopowe służy rozpoznaniu chorób układu oddechowego i ustaleniu sposobu leczenia. Wziernikowanie drzewa oskrzelowego może służyć również do:
- wykonania zabiegów terapeutycznych np. miejscowego podania leku
- usunięcia ciała obcego
- odessania zalegającej wydzieliny
Znieczulenie do bronchoskopii
Bronchofiberoskopia wykonywana jest najczęściej w znieczuleniu miejscowym w niektórych przypadkach badanie wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym. Wybór sposobu znieczulenia należy do lekarza, który dostosowuje indywidualnie rodzaj znieczulenia do każdego chorego w zależności od jego stanu ogólnego.
Bronchoskopia - jak wygląda badanie?
Pacjent do badania z użyciem bronchofiberoskopu przyjmuje pozycję leżącą lub siedzącą. Przed wziernikowaniem badający wykonuje pacjentowi znieczulenie miejscowe podając środek znieczulający tylną ścianę gardła, nasadę języka i struny głosowe.
Znieczulenie powoduje zniesienie odruchów wymiotnych i uczucie zdrętwienia gardła. Następnie po wprowadzeniu fiberoskopu przez nozdrza badający wstrzykuje kilka mililitrów leku przez szparę między strunami głosowymi do tchawicy. W razie wystąpienia odruchów kaszlowych, po wprowadzeniu fiberoskopu do tchawicy i oskrzeli, można podać dodatkową dawkę środka znieczulającego.
Przy pomocy kleszczyków biopsyjnych lub szczoteczki badający pobiera wycinki tkanki i materiał komórkowy do badania mikroskopowego (cytologicznego, histopatologicznego) i / lub bakteriologicznego. Badanie trwa zwykle od 15 do 30 minut. Jeżeli jest taka potrzeba, badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku tylko na zlecenie lekarza.
Przygotowanie do bronchoskopii
- W dniu badania należy być na czczo - co najmniej 4 godziny przed badaniem nie jeść i nie pić dla uniknięcia zachłyśnięcia i związanych z tym powikłań.
- Jeśli pacjent przyjmuje jakieś leki stale np. z powodu choroby wieńcowej, nadciśnienia, powinien je przyjąć tak jak zawsze, popijając niewielką ilością płynu.
- W przypadku kiedy pacjent leczony jest insuliną w dniu badania proszony jest o nieprzyjmowanie porannej dawki insuliny.
- Do badania należy dostarczyć posiadaną dokumentacją radiologiczną (klisze) płytki CD.
Informacje, które należy zgłosić przed bronchoskopią
Zgłoś wykonującemu bronchoskopię następujące problemy:
- skłonność do krwawień (skaza krwotoczna)
- alergia: astma oskrzelowa, katar sienny oraz nadwrażliwość na leki (np. środki miejscowego znieczulenia)
- zaburzenia rytmu serca, wady serca, dusznica bolesna (choroba wieńcowa), nadciśnienie lub niedociśnienie
- obecność protez w jamie ustnej
Po bronchoskopii
Z powodu zastosowanego znieczulenia, należy przynajmniej przez 2 godz. po zakończeniu badania nie przyjmować płynów i pokarmów, aby uniknąć zachłyśnięcia (w czasie działania znieczulenia zniesiony jest odruch połykania). Przy niewielkim krwiopluciu wystarczy spokojnie leżeć przez kilka godzin w łóżku.
Możliwe powikłania po badaniu
- krótkotrwała chrypka
- krwioplucie, bardzo rzadkim następstwem badania są wymagające interwencji chirurgicznej krwawienia
Wyjątkowym powikłaniem po badaniu mogą być: skaleczenia krtani, tchawicy i oskrzeli, wyłamanie zęba, dostanie się powietrza do jamy opłucnowej (odma opłucnowa), gorączka, zaburzenia rytmu serca, zaburzenia oddechowe, skurcz krtani i oskrzeli oraz reakcja alergiczna na miejscowe środki znieczulające.
Dowiedz się więcej:
Czym się zajmuje pulmonolog? Leczenie, badania, przygotowanie do wizyty