Medicover
Co to jest odra i jak można się zarazić ?
Odra to ostra, wirusowa choroba zakaźna, która bardzo łatwo się rozprzestrzenia wśród nieuodpornionych osób w każdym wieku. Źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej chorej osoby. W populacji nieszczepionej lub nieodpornej, jeden chory zaraża średnio 12–18 osób. Po kontakcie z osobą chorą ryzyko zachorowania osoby nieodpornej wynosi 90–95%. Osoba chora może zarażać otoczenie już 1–2 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby, aż do 4-tego dnia po pojawieniu się charakterystycznej wysypki (tzw. osutki).
Objawy choroby
Objawy pojawiają się po 10-12 dniach od zakażenia. Początkowo występuje gorączka, złe samopoczucie, zapalenie spojówek, katar, kaszel. Po 2-4 dniach przed pojawia się wysypka. Wraz z rozwojem choroby temperatura wzrasta nawet do 39-41°C. W jamie ustnej pojawiają się białe wykwity otoczone czerwoną linią (plamki Koplika), a następnie czerwona wysypka stopniowo pokrywa całe ciało.
Możliwe powikłania odry
Nie należy lekceważyć choroby, ponieważ powikłania z nią związane mogą być bardzo groźne. Możliwe powikłania odry dotyczą 30% chorych. Występują głównie wśród dzieci do 5 roku życia i dorosłych w wieku powyżej 20 lat oraz osób z zaburzeniami odporności.
Najczęstsze powikłania to:
- zapalenie ucha środkowego, które może prowadzić do uszkodzenia słuchu,
- biegunka,
- zapalenie płuc,
- ostre zapalenie mózgu prowadzące do obrzęku mózgu,
- zaburzenia wzroku, które mogą prowadzić do uszkodzenia wzroku.
Rzadko może wystąpić podostre stwardniające zapalenie mózgu, którego objawy pojawiają się kilka lat po chorobie.
Leczenie
Nie ma leczenie przyczynowego, stosuje się leki objawowe. W przypadku powikłań bakteryjnych podaje się antybiotyki.
Kto jest uodporniony?
Odporne na odrę są osoby, które na nią chorowały oraz osoby zaszczepione dwoma dawkami szczepionki przeciwko odrze (najczęściej szczepionką skojarzoną przeciw odrze, śwince i różyczce).
W Polsce wprowadzono pierwsze szczepienia przeciw odrze dla osób urodzonych w 1975 r.
- Osoby urodzone przed rokiem 1974 nie były szczepione i zwykle przechorowały odrę w dzieciństwie. Przechorowanie odry daje zwykle trwałą odporność na tę chorobę.
- Osoby urodzone w latach 1974-1983 otrzymały najczęściej jedną dawkę szczepionki. U tych osób zalecane jest podanie drugiej dawki szczepionki, aby uzyskać pełną odporność przeciwko odrze. Jeżeli jednak osoba ma udokumentowane przechorowanie odry, nie wymaga szczepienia.
- Osoby urodzone po 1983 otrzymały zwykle dwie dawki szczepionki, co daje trwałą odporność.
Kto powinien się zaszczepić?
Zaszczepić powinny się osoby, które nie były zaszczepione i nie chorowały na odrę. Dodatkowo osoby zaszczepione tylko jedną dawką szczepionki, powinny przyjąć drugą dawkę.
Jak sprawdzić czy ktoś był szczepiony lub chorował na odrę?
Fakt szczepień oraz przebycia chorób zakaźnych – w tym odry, jest zwykle odnotowywany w Książeczce zdrowia dziecka oraz dokumentacji medycznej z placówki, w której osoba była szczepiona bądź leczona.
Szczepienie dorosłych przeciwko odrze
Obecnie szczepienia przeciwko odrze przeprowadza się szczepionką skojarzoną przeciwko odrze, śwince i różyczce. Wszystkie zarejestrowane w Polsce szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce dopuszczone są do stosowania u dzieci i osób dorosłych.
Pełne szczepienie składa się z dwóch dawek szczepionki podanych w odstępie minimum 4 tygodni. Nie zaleca się podawania szczepionki w okresie ciąży, a przez 1 miesiąc po szczepieniu nie należy zachodzić w ciążę.
Szczepienie dzieci przeciwko odrze
Obecnie szczepienia przeciwko odrze przeprowadza się szczepionką skojarzoną przeciwko odrze, śwince i różyczce. Wszystkie zarejestrowane w Polsce szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce dopuszczone są do stosowania u dzieci i osób dorosłych.
Aktualny Program Szczepień Ochronnych na 2018r. przewiduje podanie 2 dawek szczepionki MMR w 13-15 m.ż. i 10 r.ż. Od stycznia 2019 szczepienia będą podawane w 13- 15 m.ż. i 6 r.ż.
Jeżeli Twoje dziecko nie otrzymało szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce w przewidzianym terminie, niezwłocznie zgłoś się do swojego pediatry aby uzupełnić to szczepienie.
