Badanie USG układu moczowego jest jednym z badań obrazowych, które wykorzystywane jest do oceny pęcherza, moczowodów, nerek, a u mężczyzn również gruczołu krokowego. Badanie jest bezbolesne i bezpieczne. Na czym polega, jak przebiega i jak się prawidłowo przygotować do badania?

USG układu moczowego przygotowanie wymaga aby nie jeść na 6 godzin przed badaniem.

  1. Na czym polega?
  2. Przygotowanie
  3. Przebieg
  4. Co wykazuje

Na czym polega USG układu moczowego?

Podobnie jak inne badania ultrasonograficzne, tak i ultrasonografia układu moczowego pozwala na ocenę struktur wchodzących w skład układu narządów. Badanie przeprowadzone jest w czasie rzeczywistym, co oznacza, że na ekranie monitora lekarz uwidacznia występujące w danym momencie nieprawidłowości w obrębie tkanek miękkich dróg moczoywch. Zaletą USG jest możliwość uzyskania obrazu w wielu płaszczyznach, co pozwala bardzo dokładnie zobaczyć ewentualne zmiany występujące w badanym obszarze. Dzięki badaniu można ocenić m.in. wielkość, kształt oraz położenie narządów.

Wskazania

O konieczności wykonania badania decyduje lekarz. Najczęściej kieruje na nie pacjentów, u których występują objawy mogące sugerować choroby układu moczowego.

Wskazaniem do przeprowadzenia badania mogą być np.:

Jak przygotować się do USG układu moczowego?

Większość badań USG nie wymaga specjalnego przygotowania, jednak w przypadku ultrasonografii układu moczowego jest ono niezbędne.

Dzień przed badaniem

Na dobę wcześniej należy zwrócić szczególną uwagę na dietę - zrezygnować z napojów gazowanych, wybrać łatwostrawne produkty, aby uniknąć wzdęć, które mogłyby zniekształcić obraz, tym samym wpływając na wynik badania. Należy wyeliminować warzywa i owoce, a także ciemne pieczywo. Zaleca się, aby badanie wykonywać na czczo lub 6 godzin po ostatnim posiłku.

Dodatkowo, dzień przed badaniem, można przyjąć lek, który ma na celu usunięcie powietrza z przewodu pokarmowego, ponieważ jest ono przeszkodą dla ultradźwięków, np. Espumisan w dawce 3 razy dziennie po 2 kapsułki. U pacjentów z tendencją do zaparć i wzdęć brzucha jest on szczególnie wskazany, wówczas nalezy zacząć przyjmować go na 3 dni przed badaniem. 

W dniu badania

Przed wykonaniem USG pacjenci powinni zrezygnować z picia kawy, żucia gumy oraz palenia papierosów.

Bardzo ważnym elementem przygotowania do diagnostyki obrazowej dróg moczowych jest wypicie na ok. 1-2 godzin przed badaniem około 1-1,5 litra wody niegazowanej. Ilość wypitego płynu potrzebna do wypełnienia pęcherza jest zależna od czynników indywidualnych. Należy wypić tyle płynów, aby pęcherz był średnio wypełniony, ale nie maksymalnie. W tym czasie nie można oddawać moczu. Pęcherz podczas rozpoczęcia badania powinien być wypełniony. Pozwala to precyzyjnie określić jego kształt i wielkość. Jest to ważne także w przypadku mężczyzn - umożliwia badanie prostaty.

W przypadku wątpliwości dotyczących przygotowania do badania, warto skonsultować się z lekarzem kierującym na badanie lub placówką je wykonującą.

Jak przebiega badanie USG nerek i układu moczowego?

Badanie wykonywane jest zwykle w pozycji zgodnej z instrukcjami badającego lekarza (w trakcie typowego badania na ogół w kilku różnych pozycjach). Podstawą wykonania rzetelnego badania jest pełen pęcherz.

W pierwszym etapie badania lekarz prowadzi głowicę ultrasonografu po powierzchni brzucha pacjenta, pokrytej specjalnym żelem, oceniając stan, kształt, rozmiar pełnego pęcherza. Następnie pacjent jest proszony o oddanie moczu, a procedura jest powtarzana. Dzięki temu możliwe jest ocenienie, czy pęcherz został całkowicie opróżniony.

Do badania zazwyczaj nie trzeba się rozbierać, wystarczy odsłonić badany fragment, aby lekarz mógł pokryć żelem skórę, co pozwala przeniknąć ultradźwiękom do wnętrza. Wyjątkiem jest badanie prostaty u mężczyzn, podczas którego trzeba przyjąć właściwą pozycję. Procedura jest bezbolesna i nie jest inwazyjna.

Badanie jest nieinwazyjne. Trwa 15-20 minut.

Co wykazuje badanie USG układu moczowego?

Dzięki diagnostyce obrazowej USG możliwa jest ocena poszczególnych elementów układu moczowego, w tym nerek, pęcherza, moczowodów i gruczołu krokowego u mężczyzn. Ocena pęcherza moczowego (u mężczyzn także gruczołu krokowego) możliwa jest również podczas badania USG jamy brzusznej, pod warunkiem, że pęcherz jest wypełniony.

Badanie wykorzystywane jest w rozpoznaniu i leczeniu chorób układu moczowego. Ustalenie przyczyn problemów pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Znaczenie diagnostyczne badania jest bardzo szerokie, pozwala bowiem wykryć wiele nieprawidłowości w obrębie układu moczowego, w tym:

  • kamicę nerkową,
  • zmiany ogniskowe, głównie w przypadku podejrzenia guzów i torbieli,
  • wodonercze,
  • zastój moczu,
  • zwężenie tętnicy nerkowej,
  • zmiany wielkości moczowodów.

 

Powiązane tematy

Ogólne badanie moczu

Kolor moczu, skład moczu. O czym świadczą?

Badanie kreatyniny

Badanie poziomu sodu pomocne w diagnozie chorób nerek