Medicover
Spis treści:
Choroba zwyrodnieniowa jest przewlekłą, niezapalną chorobą stawów o etiologii wieloczynnikowej.
Choroba zwyrodnieniowa jest najczęstszą chorobą układu ruchu. Jest patologią stawów wyraźnie związaną z wiekiem. Ogólna częstość występowania wynosi 2-3% w populacji i wzrasta gwałtownie po 50. roku życia. Szacuje się, że w Polsce na chorobę zwyrodnieniową stawów cierpi około 2 miliony osób.
Choroba zwyrodnieniowa rozwija się w wyniku zaburzeń funkcji chrząstki stawowej, której zadaniem jest amortyzacja ruchów stawu i umożliwienie sprawnego przesuwania się powierzchni stawowych względem siebie. Z czasem uszkodzeniu ulegają także inne struktury – kość podchrzęstna, torebka stawowa, otaczające staw więzadła, ścięgna oraz mięśnie. Skutkiem tego są bóle i sztywność stawu a następnie zniekształcenie jego obrysów i ograniczenie ruchomości. Choroba prowadzi do pogorszenia jakości życia i niepełnosprawności. Najczęściej lokalizuje się w stawach kolanowych, biodrowych, ramiennych oraz w kręgosłupie. Może dotyczyć jednego lub kilku stawów jednocześnie.
Przyczyna oraz bezpośredni czynnik wywołujący zazwyczaj nie są znane, chociaż istnieje kilka teorii, które próbują wytłumaczyć powody powstania tej jednostki chorobowej.
Teorię genetyczną uznaje się za bardzo prawdopodobną. Kolejne teorie sugerują związek z przeciążeniem i nadwagą (teoria mechaniczna), zmianą składu płynu stawowego (teoria biochemiczna), zaburzeniem ukrwienia nasad kości tworzących staw (teoria hormonalno-naczyniowa).
Etiologicznie możemy wyróżnić artrozę pierwotną i wtórną.
- Pierwotna artroza –osteoarthrosis primaria (idiopatyczna o nieznanej etiologii), w której nieznana jest przyczyna powstania choroby.
- Wtórna artroza – osteoarthrosis secundaria – postać rozwijająca się w wyniku ściśle określonego wrodzonego lub nabytego zaburzenia budowy lub funkcji elementów stawu. Przyczyny postaci wtórej: uszkodzenie aparatu torebkowo-więzadłowego oraz złamania, wady w budowie powierzchni stawowej, choroby zapalne jałowe martwice oraz złuszczenie młodzieńcze głowy kości udowej
Obraz kliniczny
Dominującym objawem jest ból, który pojawia się początkowo po wysiłku, a w okresie zaawansowania zmian ma charakter ciągły. Występuje także w nocy prowadząc do bezsenności. Dolegliwości bólowe spowodowane są nadciśnieniem wewnątrzkostnym oraz nagromadzeniem wysięku w stawie, który poprzez efekt masy wywiera ucisk na torebkę stawową.
W następstwie narastania zmian dochodzi do postępującego ograniczenia ruchomości, zesztywnienia stawu, zniekształcenia obrysów oraz pogorszenia wydolności chodu.
Badania dodatkowe
Badaniem pierwszego rzutu i jednocześnie złotym standardem diagnostycznym jest konwencjonalny rentgenogram w projekcjach AP i LAT z ewentualnymi dodatkowymi projekcjami w zależności od zajętej okolicy. Zdjęcie RTG dostarcza nam niezbędnych informacji na temat symetrii szpary stawowej, sklerotyzacji podchrzęstnej, obecności lub braku osteofitów co jest niezwykle istotne w różnicowaniu OA z RZS, torbiele kostne, geody.
Do obrazowania wczesnych postaci choroby zwyrodnieniowej służy nam badanie NMR lub artroskopia. Ta ostatnia nie jest traktowana jako procedura stricte diagnostyczna. Zawsze należy ją rozpatrywać w kategorii procedury operacyjnej, która oprócz niewątpliwych walorów diagnostycznych ma wielkie możliwości naprawcze.
Badania obrazowe pełnią także ważną rolę w wykluczeniu innych zmian, które mogą naśladować chorobę zwyrodnieniową.
Leczenie
Można podzielić wachlarz możliwości terapeutycznych na profilaktykę , leczenie nieoperacyjne i leczenie operacyjne.
Profilaktyka obejmuje całość czynności lekarskich polegających na zwiększeniu świadomości pacjenta, edukacji dotyczącej właściwego codziennego postępowania, uprawiania sportu, zdrowego trybu życia, właściwego odżywiania, utrzymywania swojej masy ciała w normie a także ergonomii miejsca pracy.
Metody zachowawcze nie przynoszą zwykle trwałych, pomyślnych wyników i nie zapobiegają postępowi choroby. Leczenie obejmuje postępowanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz utrzymanie możliwie dużego zakresu ruchów. W tym celu stosuje się leki z grupy paracetamolu – są lekami pierwszego rzutu w przypadku choroby zwyrodnieniowej. Niesterydowe preparaty przeciwzapalne nie są polecane do długotrwałej terapii ze względu na ogromną ilość działań niepożądanych głównie z zakresu przewodu pokarmowego. Wprowadzenie inhibitorów COX-2 poprawiło bezpieczeństwo ich stosowania jednak mimo to leki z grupy NLPZ pełnią nadal funkcję jedynie wspomagającą. Objawowo zalecana jest fizykoterapia i kinezyterapia. Rehabilitacja ma na celu zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę ukrwienia okolicy stawu. Istotną jest również profilaktyka przykurczów i zaników mięśniowych prowadzących do wtórnego pogorszenia stabilizacji stawu.
W iniekcjach dostawowych podaje się wiskosuplementację czyli iniekcje z preparatów kwasu hialuronowego. Wiskosuplementacja wpływa na poprawę poślizgu powierzchni stawowych oraz na regenerację chrząstki stawowej. Stosowna ostrożność zalecana jest przy iniekcjach sterydowych. Mogą być z powodzeniem stosowane, jednak należy pamiętać o koniecznej karencji 6 miesięcy od czasu iniekcji do interwencji operacyjnej. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować powikłaniami gojenia rany pooperacyjnej.
Leczenie operacyjne -jest wskazane przy wyczerpaniu możliwości leczenia nieoperacyjnego. Celem leczenia jest przede wszystkim uwolnienie pacjenta od bólu oraz poprawa funkcji stawu. Gama możliwych do zaproponowania technik operacyjnych obejmuje: osteotomie okołostawowe, synowektomie, mozaikoplastyki, przeszczepy chrząstki, alloplastyki stawów, artrodezy stawów. Nowymi metodami są przeszczepy chrzęstno-kostne, autologiczne przeszczepy chrząstki, hodowle chondrocytów oraz inżynieria tkankowa.
Najczęściej wykonywaną operacją jest alloplastyka stawu, a alloplastyka stawu biodrowego uznana została za zabieg o najwyższym odsetku powodzenia spośród wszystkich zabiegów chirurgicznych ostatniego stulecia.
Staw kolanowy jest stawem najczęściej dotkniętym chorobą zwyrodnieniową. Dotyka częściej kobiet po 50. roku życia. Zwykle objawia się postępującym przykurczem zgięciowym oraz szpotawym wygięciem stawu. W leczeniu tej postaci artrozy szczególne miejsce znalazła wysoka osteotomia kości piszczelowej. Wskazana jest u osób młodych, bez patologii naczyniowej, bez otyłości, z dolegliwościami zlokalizowanymi w jednym przedziale. Do tego typu procedury nie kwalifikują się pacjenci z niestabilnością stawu, przykurczem zgięciowym > 15* a także pacjenci otyli ze wskaźnikiem BMI > 35.
Endoproteza kolana "szyta na miarę" - dowiedz się więcej
Staw biodrowy jest drugą pod względem częstości lokalizacją choroby zwyrodnieniowej. Objawia się ograniczeniem głównie rotacji wewnętrznej a wraz z postępem choroby w pozostałych zakresach. Najczęściej jednak przyczyną kontaktu z lekarze jest ból, który początkowo może promieniować do stawu kolanowego co przy niedokładnym badaniu przedmiotowym może opóźnić postawienie ostatecznego rozpoznania. Alloplastyka przynosi bardzo wysoki odsetek powodzeń.
Podsumowując, coraz doskonalsze techniki chirurgiczne w tym miniinwazyjne oraz implanty poparte bardzo obiecującymi odległymi obserwacjami uprawniają do szerokiego stawiania wskazań do endoprotezoplastyki w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów.
W Rehasport zajmujemy się leczeniem choroby zwyrodnieniowej na każdym jej etapie.
W niniejszym opracowaniu chciałbym omówić sposób leczenia chirurgicznego dedykowanego dla pacjentów z ciężką chorobą zwyrodnieniową stawów czyli alloplastykę.
Alloplastyka stawu biodrowego
Zabieg operacyjny polegający na wymianie stawu biodrowego i zastąpieniu go metalowymi implantami. Kwalifikacja do zabiegu odbywa się w oparciu o szczegółowy wywiad zebrany od pacjenta. Dysponujemy szerokim wachlarzem możliwego doboru implantu, który najbardziej będzie odpowiadał oczekiwaniom pacjenta.
- Alloplastyka bipolarna dla pacjentów w podeszłym wieku ze złamaniami bliższego końca kości udowej
- Alloplastyka totalna bezcementowa dla większości przypadków choroby zwyrodnieniowej (endoprotezy krótkotrzpieniowe, z trzpieniem konwencjonalnym lub trzpieniami rewizyjnymi z panewkami press fit lub wkręcanymi w zależności od wskazań klinicznych) z zastosowaniem technologii Oxinium zapewniającej minimalne zużywanie się powierzchni kontaktujących się ze sobą komponentów endoprotezy.
- Alloplastyka dwumobilna dla osób ze zwiększonym ryzykiem zwichnięć endoprotezy w okresie pooperacyjnym (są to głównie pacjenci z towarzyszącymi chorobami stawów krzyżowo-biodrowych oraz stawów kręgosłupa).
- Alloplastyka rewizyjna dla osób, które w przeszłości miały już implantowaną endoprotezę a w chwili obecnej mają wskazania do jej wymiany.
Ścisła współpraca z firmami produkującymi implanty zapewnia nam pełen dostęp do najnowszych i najbardziej zaawansowanych technologii dzięki czemu każdego pacjenta ze wskazaniami do alloplastyki stawu biodrowego jesteśmy w stanie właściwie zakwalifikować i leczyć operacyjnie w Rehasport.
Alloplastyka stawów kolanowych
Zabieg polegający na częściowej lub całkowitej wymianie zmienionych zwyrodnieniowo elementów stawu kolanowego. Do właściwej kwalifikacji niezbędna jest diagnostyka obrazowa możliwa do wykonania w naszej klinice i polega na wykonaniu sylwetkowego badania RTG a dla osób, które zdecydują się na wybór endoprotezy spersonalizowanej badanie MR na specjalnie skalibrowanym aparacie.
W klinice wykonujemy endoprotezy jednoprzedziałowe – zabieg polegający na wymianie jednego segmentu stawu objętego chorobą zwyrodnieniową. Zabieg zdecydowanie mniej inwazyjny od całkowitej alloplastyki jednak posiadający szereg wykluczeń dlatego decyzja o jego wykonaniu musi być oparta o wnikliwe badania przedoperacyjne. Do zabiegu tego typu nie kwalifikujemy osób z chorobą zwyrodnieniową w innych przedziałach, z BMI >35 oraz z kliniczną niestabilnością stawu i wyraźnymi zaburzeniami osi kończyny. Korzyścią jest szybsza rekonwalescencja oraz mniejsza inwazyjność zabiegu.
Najczęściej zgłaszający się do nas pacjenci mają uogólnioną postać choroby zwyrodnieniowej. Wówczas kwalifikujemy pacjentów do alloplastyki dwuprzedziałowej. Oprócz endoprotez anatomicznych, które w możliwie jak najdokładniejszy sposób odwzorowują biomechanikę kolana mamy także możliwość zaplanowania zabiegu z zastosowaniem spersonalizowanego instrumentarium przygotowanego specjalnie dla operowanego pacjenta (endoproteza kolana "szyta na miarę"). Wówczas w oparciu o badania przedoperacyjne wytwarzane są dedykowane bloczki do opracowania końców stawowych kości udowej i piszczelowej dzięki czemu mamy pewność, iż zastosowany implant najlepiej odwzorowuje anatomię operowanego stawu.
Personalizacja instrumentarium możliwa jest zarówno w endoprotezach jedno jak i dwuprzedziałowych
Alloplastyka stawu ramiennego
To zabieg polegający na częściowej lub całkowitej wymianie stawu ramiennego. Wykonujemy go głównie ze wskazań urazowych jednak stale rosnące możliwości technologiczne sprawiają iż coraz częściej kwalifikujemy do tego typu zabiegu osoby ze zmianami zwyrodnieniowymi tego stawu. W klinice wykonujemy:
- Alloplastyka połowiczna stawu ramiennego dedykowana dla pacjentów z wielofragmentowym złamaniem bliższego końca kości ramiennej w tym złamania wielofragmentowe ze zwichnięciem głowy, których zespolenie nie jest możliwe lub ryzyko komplikacji pooperacyjnych przewyższa potencjalne korzyści. Zabieg tego typu wykonujemy u osób do 70. r.ż. z zachowanymi ścięgnami mięśni napędzających staw ramienny czyli stożka rotatorów.
- Alloplastyka całkowita stawu ramiennego dedykowana dla osób z chorobą zwyrodnieniową z zachowanymi ścięgnami stożka rotatorów
- Alloplastyka odwrócona stawu ramiennego to zabieg wykonywany u osób bez sprawnego stożka rotatorów. Polega na całkowitej wymianie stawu z tym, że w miejscu panewki implantujemy głowę a w miejscu głowy panewkę stawu ramiennego dzięki czemu wykorzystywane do odzyskania sprawności są inne mięśnie. Głównie kwalifikujemy do tego zabiegu osoby z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową stawu ramiennego z towarzyszącym zwyrodnieniem stożka jak również osoby ok 70rż i starsze z wielofragmentowym złamaniem bliższego końca kości ramiennej.
Operatorzy
W Szpitalu Medicover operacje endoprotezoplastyki wykonują doświadczeni lekarze:
Skontaktuj się z nami aby poznać ofertę i dowiedzieć się więcej
Zadzwoń 500 900 900
lub wypełnij formularz - oddzwonimy do Ciebie
Szpital Medicover
Aleja Rzeczypospolitej 5
02-972 Warszawa
