Struktura zęba (budowa zęba)

Struktura zęba  

Zęby to anatomiczne struktury kostne znajdujące się w przednim odcinku przewodu pokarmowego czyli w jamie ustnej. W uzębieniu ludzkim występują dwa pokolenia zębów - mleczne i stałe.

Anatomia zęba

Anatomicznie zęby zbudowane są z korony i korzenia zęba. W prawidłowych warunkach w jamie ustnej widoczne są tylko korony zębów, natomiast korzeń zęba jest osadzony w zębodole, przykrytym dziąsłem i nie powinien być widoczny. Wewnątrz korony zęba znajduje się przestrzeń zwana komorą, w której znajdujemy miękką, unerwioną i ukrwioną tkankę- miazgę. Komora zęba wgłębia się do wnętrza korzenia w postaci kanału zębowego, w którym znajduje się taka sama żywa tkanka –miazga korzeniowa.

Szkliwo zęba

Histologicznie twarde tkanki zęba to: szkliwo, zębina i cement korzeniowy.
W zdrowym zębie widoczna jest tylko najbardziej zewnętrzna warstwa korony zęba, czyli szkliwo. Szkliwo jest to najtwardsza tkanka w ludzkim ciele, zbudowana ze złożonych związków zwanych kryształami hydroksyapatytu. W składzie szkliwa występują przede wszystkim związki nieorganiczne, a tylko około 4% stanowi woda i związki organiczne.

Zębina

Pod szkliwem znajduje się bardziej miękka, podatna na uszkodzenia tkanka zwana zębiną. Składa się ona w 70% ze związków nieorganicznych. Zębina ochrania miazgę zęba przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi takimi jak temperatura, związki chemiczne czy bakterie. Kanaliki zębinowe, stanowiące element budowy zębiny, zawierają w swoim świetle włókna nerwowe odpowiedzialne za przewodzenie bodźców bólowych spowodowanych pH środowiska(słodkie, kwaśne) i wysoka lub niską temperatura pokarmów. Tak się dzieje gdy ząb zostaje uszkodzony np. przez próchnicę lub  przez uraz, a zniszczona warstwa szkliwa  odsłania wejścia do kanalików zębinowych. Wraz z wiekiem pacjenta kanaliki zębinowe ulegają zobliterowaniu czyli ich światło powoli się zamyka. \

Miazga zęba

Miazga jest najbardziej wewnętrzną częścią składową zęba. Wypełnia komorę i kanały korzeniowe. W jej skład wchodzą nerwy i naczynia krwionośne. Rola miazgi jest odżywianie zęba oraz odbieranie wrażeń czuciowych i bólowych. Nerwy i naczynia wchodzą i wychodzą z zęba przez otwór wierzchołkowy. W przypadku nieleczonej, głębokiej próchnicy, przez ten otwór wydostają się również bakterie, które mogą doprowadzić do poważnych powikłań zapalnych w tkankach otaczających ząb: ozębnej i kości. Zęby osadzone są w zębodołach wyrostka zębodołowego szczęki oraz części zębodołowej żuchwy. W zębodole utrzymują je włókna ozębnej. Są to kolagenowe pasma tkanki, które przyczepiają się do zęba i do kości łącząc obie struktury.