Pantomogram

Pantomogram to badanie, które dostarczy dentyście  informacji na temat struktur jamy ustnej niewidocznych podczas zwykłego badania stomatologicznego i jest jego niezbędnym uzupełnieniem.  Do czego dokładnie służą prześwietlenia zębów i dlaczego są tak ważnym narzędziem profilaktycznym i diagnostycznym dla dentysty? Poznaj czym jest badanie pantomograficzne oraz jak może Ci pomóc w zadbaniu o zdrowy uśmiech.

Co to jest pantomogram?

Pantomogram, inaczej nazywany rentgenem panoramicznym, to dwuwymiarowe prześwietlenie szczęki i żuchwy oraz otaczających ją struktur i tkanek. Badanie rentgenowskie polega na prześwietleniu określonej części ciała niewielką dawkę promieniowania jonizującego w celu uzyskania obrazu wnętrza badanych struktur. Ta sama zasada dotyczy rentgena panoramicznego, który wytwarza płaski obraz zakrzywionej struktury, jaką jest twarzoczaszka, umożliwiając przestawienie szczęki, żuchwy na jednym obrazie.

Co wykazuje pantomogram?

Pantomogram to prześwietlenie jamy ustnej, które ukazuje pełen jej obraz: górnej i dolnej szczęki, stawów skroniowo-żuchwowych, wszystkich zębów i zatok. Obecnie badanie pantomograficzne stało się podstawowym badaniem przesiewowym, które powinno być wykonywane min. raz na dwa lata uzupełniając informacje o stanie tkanek jamy ustnej niewidocznych podczas zwykłego badania. Specjalista, dzięki zdjęciu rtg jamy ustnej oraz jej okolic, może zauważyć problemy, takie jak np. złamania kości, torbiele, uszkodzone zęby, infekcje i guzy.

Zdjęcie panoramiczne jest wykorzystywane również do planowania i wstawiania implantów, protez zębowych oraz leczenia aparatem ortodontycznym.

Pantomogram dla dzieci pomaga monitorować wzrost zębów. Dentysta może ustalić czy nie należy interweniować, aby zapobiec powikłaniom i np. wzajemnym narastaniem zębów.

Jak się przygotować?

Badanie nie wymaga szczególnego przygotowania. Przez zabiegiem zostaniemy poproszeni o ściągnięcie biżuterii, okularów oraz metalowych przedmiotów, które mogłyby zakłócić zdjęcie rentgenowskie.

Następnie należy założyć kamizelkę z ołowiem - ma ona za zadanie chronić resztę ciała przed wystawieniem go na promieniowanie miękkie powstałe w skutek rozproszenia wiązki głównej kierowanej na prześwietlane obszary. Zabezpiecza ona organy wrażliwe na promieniowanie. Obecnie wykonujemy jednak badania w technice cyfrowej dzięki czemu ilość promieniowania uległa kilkukrotnemu zmniejszeniu w stosunku do klasycznych badań na błonie fotograficznej.

W przypadku wykonywania pantomogramu u pacjentek zawsze należy poinformować dentystę o trwającej ciąży. Ze względu na bezpieczeństwo, takie badania nie powinny być wykonywane podczas oczekiwania na dziecko, aby nie narażać płodu na promieniowanie. Jeśli prześwietlenie jest konieczne, należy zachować dodatkowe środki ostrożności.

Ile kosztuje pantomogram?

Diagnostyka - RTG i tomografia
RTG punktowe zęba
Tomografia komputerowa szczęki lub żuchwy
od 279 zł
Tomografia komputerowa - pełna diagnostyka stomatologiczna
od 539 zł
RTG cefalometryczne
RTG pantomograficzne
RTG pantomograficzne + cefalometryczne
od 209 zł

Jak często wykonuje się pantomogram?

Jak często wykonuje się rentgen panoramiczny - zależy od stanu zdrowia jamy ustnej. Badanie powinno być zawsze zlecone przez specjalistę, stomatologa lub chirurga jamy ustnej. Jeżeli pacjent ma duże problemy z próchnicą, a w przeszłości pojawiały się u niego infekcje i komplikacje, dentysta może zdecydować o częstszym wykonywaniu zdjęć. Gdy jesteś nowym pacjentem, stomatolog może zlecić wykonanie pantomogramu w celu oceny stanu zdrowia jamy ustnej. W przypadku dzieci - ze względu na rozwój zębów i szczęki – może być konieczna większa częstotliwość wykonania zdjęć rentgenowskich.

Częstotliwość przeprowadzenia pantomogramu zależy również od wieku, ryzyka zachorowania oraz wszelkich oznak i objawów choroby jamy ustnej. Jest to sprawa indywidualna dla każdego pacjenta. Jeżeli wydaje nam się, że zbyt często mamy wykonywane zdjęcia rentgenowskie jamy ustnej, należy sprawę przedyskutować ze swoim stomatologiem i poprosić o podstawy takiej decyzji.

Czy na pantomogram potrzebne jest skierowanie?

Według zaleceń Unii Europejskiej, w celu bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego badania z jego użyciem wykonywane są tylko ze skierowaniem. Wymaganie to zostało stworzone, aby zapobiec nadmiernemu korzystaniu przez pacjentów z promieniowania. Właśnie dlatego na każde badanie typu RTG potrzebne jest skierowanie od specjalisty.

Pantomogram czy tomografia?

Tomografia jest badaniem trójwymiarowym dostarczającym jeszcze więcej informacji o badanych strukturach i ich topografii. Badanie pokazuje kolejne warstwy jamy ustnej. Umożliwia wygenerowanie obrazu 3D i sprawdzeniu każdej badanej płaszczyzny.

Panoramiczne zdjęcie rentgenowskie to klasyczny obraz wszystkich zębów w górnej i dolnej szczęce. To wygodny sposób dla dentysty, aby zobaczyć wszystko na jednym zdjęciu rentgenowskim, pomagając mu dostrzec wyłaniające się lub uszkodzone zęby oraz możliwe guzy.

Na podstawie stanu zdrowia pacjenta dentysta decyduje, które z badań będzie odpowiednie. Tomografia jest przypisywana w sytuacjach, w których pantomogram nie jest wystarczający, często w dalszych fazach leczenia stomatologicznego.

Ile kosztuje pantomogram?

Koszt wykonania pantomogramu jest zróżnicowany - aktualne ceny można znaleźć na naszej stronie internetowej - cennik diagnostyka Medicover Stomatologia. Część gabinetów stomatologicznych pokrywa koszt prześwietlenia, jest on wliczony w cenę zabiegu. Lekarz, który ma podpisaną umowę z NFZ, może wystawić skierowanie na wykonanie badania pokrytego przez NFZ.

Pantomogram pozwala dentyście dostrzec to, czego nie może on zobaczyć podczas klasycznego badania dentystycznego w gabinecie stomatologicznym. Obraz ze zdjęcia może dostarczyć informacji, które pozwolą zapobiec dalszemu rozwojowi infekcji. Jeżeli badanie jest wykonywane regularnie, pozwala rozpocząć leczenie przed wystąpieniem dokuczliwych dla pacjenta objawów. Wykonywanie pantomogramu zębów jest zatem równie ważne, jak same wizyty kontrolne czy dbanie o zdrowie jamy ustnej na co dzień.


Bibliografia:

  • Karłowska I. Zarys współczesnej ortodoncji. Podręcznik dla studentów i lekarzy stomatologów. 1. Warszawa: PZWL, 2008, s. 163. ISBN 978-83-200-3687-9.
  • Whaites E. Essentials of dental radiography and radiology. Wyd. 4. Edinburgh: Churchill Livingstone, 2007, s. 187–206. ISBN 978-0-443-10168-7.
    Livingstone, 2007, s. 187–206. ISBN 978-0-443-10168-7.