Wszawica - objawy i leczenie wszawicy

W Polsce najczęściej spotykamy się z zakażeniem wszą głowową. Wesz głowowa to mały pasożyt, który żyje we włosach i żywi się krwią. Dorosła wesz mierzy około 3-4 mm i ma 3 pary odnóży zakończone pazurem.

Wszawica objawy

Dorosłe samice żyją do 3 miesięcy i w tym czasie są w stanie złożyć nawet kilkaset jaj. Za pomocą kleistej wydzieliny jaja są przyklejane do włosów tuż przy samej skórze lub do materiału odzieży. Wyklute larwy dojrzewają do dorosłych form po 2-3 tygodniach.

Wszy żywią się krwią ludzką, kąsając skórę. Zaczynają kąsać zaraz po przeniesieniu się na nowego żywiciela, a świąd może być odczuwalny już w ciągu kilku dni od zakażenia.

Ślina tych pasożytów, która ma działanie drażniące, powoduje silny świąd oraz powstawanie wykwitów skórnych w postaci grudek, rumienia lub pokrzywki oraz zaczerwienionych miejsc po ugryzieniach, głównie na karku.

Ciągłe drapanie skóry prowadzi do powstawania sączących się nadżerek, które mogą się pokrywać strupem lub ulec wtórnej infekcji bakteryjnej.

Wszawica głowowa objawia się obecnością we włosach jaj tzw. gnid, wielkości główki od szpilki, przytwierdzonych do nasady włosa.

Im dalej są umiejscowione od powierzchni głowy, tym dłużej trwa zakażenie. Dorosłe osobniki są trudne do dostrzeżenia, ze względu na zdolność do szybkiego przemieszczania się.

Wesz łonowa najczęściej pasożytuje na owłosieniu łonowym, pachowym, ale może występować też na skórze krocza czy ud, a nawet na rzęsach i brwiach. Natomiast zmiany skórne wywołane wszawicą odzieżową występują głównie w okolicy karku i grzbietu.

Wszawica leczenie

Leczenie trzeba rozpocząć jak najszybciej - wesz składa ok. 10 jajeczek dziennie, opóźnienie w podjęciu działań może sprzyjać szerzeniu się wszawicy. Leczenie można prowadzić bez udziału lekarza. Bez recepty dostępne są bezpieczne preparaty stosowane miejscowo.

Podstawową, ale i najbardziej czasochłonną metodą jest wyczesywanie włosów bardzo gęstym grzebieniem. Włosy wyczesuje się na mokro, od nasady aż po końcówki włosów przez ok. 30 minut. 

Na rynku dostępne są także specjalne grzebienie elektroniczne i termiczne, które wykorzystują niewielkie ładunki elektryczne lub gorące powietrze w celu eliminacji wszy i gnid.

W przypadku wszawicy łonowej konieczne jest wygolenie zajętych miejsc.

Leczenie farmakologiczne polega na zastosowaniu preparatów zawierających środki owadobójcze, głównie permetrynę, w postaci szamponu lub lotionu.

Preparat należy nakładać na wilgotne włosy, pozostawiając pianę na 10 minut i następnie dokładnie ją spłukując. Po zastosowaniu preparatu należy starannie wyczesać włosy.

Alternatywny sposób leczenia polega na zastosowaniu na skórę głowy i włosy preparatu zawierającego dimetikon, który zabija gnidy i wszy, pokrywając je cienką warstwą nieprzepuszczającą powietrza i powodującą uduszenie owada i jego larw.

Zaletą tego preparatu jest jego duża skuteczność oraz nieszkodliwość dla pacjenta, dlatego z powodzeniem może być stosowany u młodszych dzieci i kobiet w ciąży.

Dostępnymi preparatami do leczenia zewnętrznego są również owadobójcze nalewki z ziela ostróżeczki oraz piołunowo-wrotyczowe z kwasem octowym. Ich ograniczenie polega jednak na tym, że nie mogą być stosowane na otwarte rany i skórę z nasilonym stanem zapalnym.

Leczenie powinno być podejmowane jednocześnie u wszystkich członków rodziny, u których stwierdzono wszawicę, a w przypadku dzieci, kontrolą powinna być objęta także grupa rówieśnicza.

Wszawicę łatwo się leczy, jeśli jednak leczenie nie będzie prawidłowe, zarażenie może nawrócić.

Wszystkie ubrania i pościel, które miały styczność z głową osoby z wszawicą należy uprać w temperaturze 60°C i wyprasować gorącym żelazkiem lub poddać praniu na sucho.

Przedmioty, których nie można wyprać (np. pluszowe zabawki, grube koce) powinny być szczelnie zamknięte w foliowych torebkach i pozostawione w nich na okres 10-12 dni. Dorosłe wszy giną po ok. 2 dniach bez dostępu do żywiciela.

Pozostałe przedmioty, takie, jak szczotki i grzebienie, należy porządnie zdezynfekować, gotować we wrzącej wodzie przez co najmniej 5 minut lub wyrzucić i kupić nowe.

Mieszkanie i samochód należy gruntownie odkurzyć, a worek odkurzacza wyrzucić. Po około 7-10 dniach należy ponownie przeprowadzić kontrolę głów domowników. Po tym okresie z pozostałych  gnid ewentualnie wykluły się już wszy. W razie potrzeby leczenie wymaga powtórzenia.

Wszawica przyczyny

Wszy głowowe przenoszą się w czasie bliskiego kontaktu (zetknięcia) głowy z głową osoby chorej, najczęściej w rodzinie, przedszkolach, internatach.

Wesz może zawędrować na nowego żywiciela nawet w dużym tłoku, np. w czasie podróży autobusem. Przebywanie osób w skupiskach podczas wyjazdów, w tym także wspólna zabawa i wypoczynek, sprzyjają rozprzestrzenianiu się wszawicy.

Do zakażenia dochodzi także w czasie korzystania ze wspólnych przedmiotów takich jak szczotki, grzebienie, czapki, berety, ozdoby na włosy (gumki, spinki, klamry, opaski).

Zakażenie przez wesz łonową następuje najczęściej podczas stosunku płciowego.