Szczepienia dzieci w trakcie pandemii

Czy w czasie trwania pandemii wirusa SARS-CoV-2 warto wykonywać szczepienia ochronne dzieci? Czy to bezpieczne? Czy podanie szczepionki nie osłabi odporności i nie narazi na większe ryzyko zakażenia koronawirusem? Na pytania rodziców i opiekunów odpowiadają eksperci.
Czy szczepić dziecko w trakcie pandemi?

Pytania:

  1. Czy należy wykonywać szczepienia ochronne dzieci w czasie pandemii COVID-19?
  2. Dlaczego nie należy rezygnować ze szczepień ochronnych w czasie pandemii COVID-19?
  3. Czy szczepienie zwiększa ryzyko zakażenia dziecka COVID-19 lub zachorowania?
  4. Czy można wykonywać szczepienia ochronne w czasie bezobjawowego zakażenia wirusem SARS-CoV-2?
  5. Czy przed planowanym szczepieniem należy wykonać test w kierunku SARS-CoV-2?
  6. Czy szczepienie dzieci podczas pandemii COVID-19 jest bezpieczne?
  7. Ile dni po ustąpieniu objawów COVID-19 można podać dziecku szczepionkę?
  8. Czy po zaszczepieniu dziecka w okresie pandemii mogę je bezpiecznie posłać do żłobka/przedszkola/szkoły?
  9. Jak przyjdę z dzieckiem na szczepienie, to czy możemy w CM spotkać jakieś dziecko z infekcją?
  10. Zazwyczaj po szczepieniu należy pozostać jakiś czas w przychodni. Czy w dobie epidemii nie jest to ryzykowne?
  11. Czy, jeżeli moje dziecko ma objawy infekcji górnych dróg oddechowych, powinnam przełożyć szczepienie?
  12. Czy lekarz lub pielęgniarka mogą zarazić dziecko koronawirusem?

Czy należy wykonywać szczepienia ochronne dzieci w czasie pandemii COVID-19?

Wielu rodziców wciąż obawia się, czy wykonanie szczepienia u dziecka w czasie pandemii jest bezpieczne. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby wszystkie rutynowe szczepienia były wykonywane zgodnie z planem, nawet podczas pandemii COVID-19. Obecnie nie ma dowodów na to, że pandemia stwarza jakiekolwiek szczególne ryzyko związane ze szczepieniami. Eksperci podkreślają, że szczególnie ważne jest wykonywanie planowych szczepień dzieci przy urodzeniu oraz w pierwszych dwóch latach życia. Priorytetem powinno być także szczepienie najbardziej podatnych dzieci, które w przeszłości nie otrzymały rutynowych szczepień. Minister Zdrowia i Główny Inspektor Sanitarny również rekomendują realizację szczepień w ramach Programu Szczepień Ochronnych u dzieci w czasie pandemii COVID-19. Terminowe szczepienia mają kluczowe znaczenie dla ochrony przed poważnymi i zagrażającymi życiu chorobami zakaźnymi, a także w celu uniknięcia gromadzenia się niezaszczepionych grup i potencjalnej utraty odporności społecznej.

Polskie Towarzystwo Pediatryczne i Konsultant Krajowy rekomendują realizację szczepień ochronnych*:

  1. Na oddziałach noworodkowych. Noworodek matki z COVID-19 powinien zostać zaszczepiony szczepionką BCG i przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.
  2. Szczególnie u dzieci, które zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych (PSO) powinny mieć wykonane szczepienia do 24. miesiąca życia, zarówno obowiązkowe, jak i zalecane.
  3. U dzieci do 18. roku życia, w miarę potrzeb pacjenta i możliwości organizacyjnych.
  4. U dzieci i młodzieży, u których ukończenie szczepień wynika z Charakterystyki Produktu Leczniczego (ChPL).
  5. U dzieci z grup ryzyka, dla których istnieją szczególne wskazania zdrowotne do szczepienia, zwłaszcza przeciwko pneumokokom i grypie.

* W zależności od sytuacji epidemiologicznej w zakresie zachorowania na COVID-19 w Polsce, województwie, mieście, regionie oraz możliwości podmiotów opieki zdrowotnej pod względem warunków lokalowych i zasobów osobowych,

Dlaczego nie należy rezygnować ze szczepień ochronnych w czasie pandemii COVID-19?

Szczepienia chronią dzieci przed ciężkim przebiegiem chorób zakaźnych wymagającym hospitalizacji. Zapobiegają powstawaniu ognisk epidemicznych chorób, którym można zapobiec drogą szczepień . Chodzi również o uniknięcie koinfekcji (zakażenia więcej niż jednym drobnoustrojem chorobotwórczym) wywołanych tymi patogenami, które mogą zwiększać ryzyko ciężkiego przebiegu choroby układu oddechowego.

Inne choroby zakaźne, tj. krztusiec, odra, inwazyjna choroba pneumokokowa, biegunka rotawirusowa, inwazyjna choroba meningokokowa, ospa wietrzna stanowią dla dzieci znacznie większe zagrożenie niż COVID-19, który występuje u dzieci rzadko i zazwyczaj przebiega łagodnie.

Opóźnienie szczepień ochronnych może narazić niemowlę na poważne konsekwencje zdrowotne, zwłaszcza zachorowanie na krztusiec, oraz może prowadzić do trudności w realizacji PSO w związku z kumulacją wizyt.

Czy szczepienie zwiększa ryzyko zakażenia dziecka COVID-19 lub zachorowania?

COVID-19 to nowa choroba, na temat której wciąż gromadzone są informacje. Jednak na podstawie doświadczenia z innymi chorobami zakaźnymi przyjmuje się, że szczepienie przeciwko jednej chorobie nie osłabia odpowiedzi immunologicznej osoby na inną chorobę.

Obecnie nie ma dowodów na to, że szczepienie zwiększyłoby ryzyko zakażenia dziecka COVID-19 lub wpłynęło na przebieg choroby u dziecka, które zostało nieumyślnie zaszczepione w fazie bezobjawowej lub w okresie inkubacji.

Co więcej, kontynuowanie rutynowych szczepień dzieci podczas pandemii COVID-19 ochroni je przed chorobami, którym można zapobiegać dzięki szczepieniom. Odpowiednie środki ostrożności wprowadzone w placówkach medycznych minimalizują potencjalne ryzyko zarażenia się COVID-19 u dzieci.

Dowiedz się więcej: Koronawirus u dzieci >>

Czy można wykonywać szczepienia ochronne w czasie bezobjawowego zakażenia wirusem SARS-CoV-2?

Nie należy obawiać się sytuacji, że zaszczepimy dziecko lub osobę dorosłą zakażoną SARS-CoV-2. Wiele osób jest bezobjawowymi nosicielami różnych bakterii i wirusów i nie wpływa to na decyzje odnośnie szczepień. Potencjał układu immunologicznego jest ogromny. Nawet kilka szczepionek podanych w czasie jednej wizyty szczepiennej „zajmuje” jedynie ułamek (ok. 0,1 proc.) możliwości układu odpornościowego osoby zaszczepionej.

Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia, bezobjawowe zakażenie SARS-CoV-2 nie jest medycznym przeciwwskazaniem do szczepień.

Przeczytaj: Objawy koronawirusa.

Czy przed planowanym szczepieniem należy wykonać test w kierunku SARS-CoV-2?

Nie ma wymagań ani zaleceń wykonywania badań w kierunku SARS-CoV-2, zarówno u pacjenta (dziecka, osoby dorosłej), jak i personelu medycznego w związku z planowanym szczepieniem.

Dowiedz się więcej: Test na koronawirusa

Czy szczepienie dzieci podczas pandemii COVID-19 jest bezpieczne?

Szczepienia są bezpieczne, także w czasie pandemii. Lekarze i pielęgniarki stosują procedury, które minimalizują ryzyko zakażenia nowym koronawirusem SARS-CoV-2  dziecka lub jego rodziców/opiekunów. Stosowanie środków ochrony osobistej przez personel medyczny zabezpiecza obie strony – zapobiega zakażeniom personelu i pacjentów.

Zalecane i stosowane środki ostrożności pozwalają założyć, że ryzyko narażenia na COVID-19 dzieci i rodziców/opiekunów w trakcie wizyt szczepiennych będzie niższe niż ryzyko możliwych skutków zdrowotnych odraczania szczepień.

Przeczytaj: Szczepienia dzieci - bezpieczeństwo i kalendarz szczepień

Ile dni po ustąpieniu objawów COVID-19 można podać dziecku szczepionkę?

Nie ma wytycznych dotyczących zachowania określonego odstępu czasu po przechorowaniu COVID-19. Obowiązuje standardowe postępowanie, jak po każdej innej chorobie zakaźnej.

W tej chwili nie ma dowodów na potencjalny wpływ COVID-19 na reakcję na szczepienia i odwrotnie. Systematyczne testy w kierunku COVID-19 przed rutynowymi szczepieniami nie są obecnie wymagane ani zalecane. Każdy pacjent po przechorowaniu COVID-19 i po ustąpieniu objawów może zostać zaszczepiony w dowolnym momencie, jeśli pozwala na to jego stan kliniczny.

O kwalifikacji dziecka do szczepienia zawsze decyduje lekarz na podstawie oceny jego stanu zdrowia. Jeśli dziecko odbyło 10‒14-dniową izolację z powodu zakażenia SARS-CoV-2, nie ma ostrych objawów jakiejkolwiek infekcji i jego samopoczucie jest dobre, może zostać zaszczepione.

Jeżeli w dniu planowanego szczepienia lekarz nie zdecyduje się jednak na jego zlecenie, należy jak najszybciej powrócić do normalnego harmonogramu szczepień dziecka po jego wyzdrowieniu.

Czy po zaszczepieniu dziecka w okresie pandemii mogę je bezpiecznie posłać do żłobka/przedszkola/szkoły?

Posłać dziecko do placówki, czy lepiej izolować je jakiś czas? Nie ma wytycznych dotyczących zatrzymywania dzieci w domu po szczepieniu. Szczepienia nie osłabiają układu immunologicznego małego dziecka. Nie ma uzasadnienia zatrzymywania w domu dziecka z wyjątkiem sytuacji, w których pojawią się nasilone niepożądane objawy poszczepienne, np. gorączka.

Dowiedz się więcej: Porady na temat koronawirusa

Czy jak przyjdę z dzieckiem na szczepienie, to czy możemy w CM spotkać jakieś dziecko z infekcją?

Każda placówka medyczna zapewnia warunki do odizolowania dzieci zdrowych od innych pacjentów, więc nie powinno dojść do takiej sytuacji.

Ponadto  przed terminem wizyty, do rodzica dziecka, dzwoni pielęgniarka pediatryczna i przeprowadza wstępny wywiad epidemiologiczny.

Oprócz tego między kolejnymi wizytami dzieci zdrowych są zapewnione dłuższe odstępy czasu.

Należy pamiętać, że  z dzieckiem do placówki medycznej może wejść  tylko jeden, zdrowy opiekun (powinien mieć założoną maseczkę), a przy wejściu do poradni obowiązuje bezwzględny pomiar temperatury u dziecka i opiekuna.

Przeczytaj także: Infekcje górnych dróg oddechowych

Zazwyczaj po szczepieniu należy pozostać jakiś czas w przychodni. Czy w dobie epidemii nie jest to ryzykowne?

Nie stwarza to większego ryzyka. Poczekalnie pediatryczne są duże i zapewniają możliwość zachowania odstępu ≥ 2 metrów, a oprócz tego kolejne wizyty są oddzielone czasowo, tak aby  nie dochodziło do kontaktu między dziećmi po szczepieniu, a dziećmi przed szczepieniem.

Czy, jeżeli moje dziecko ma objawy infekcji górnych dróg oddechowych, powinnam przełożyć szczepienie?

O kwalifikacji do szczepienia zawsze decyduje lekarz, dlatego warto przed wizytą szczepienną w placówce medycznej skorzystać z teleporady i skonsultować objawy z lekarzem.

Czy lekarz lub pielęgniarka mogą zarazić dziecko koronawirusem?

W Medicover wprowadziliśmy szereg procedur zmniejszających ryzyko transmisji zakażenia koronawirusem, m.in. noszenie maseczek, dystans, unikanie kontaktu twarzą w twarz podczas badania czy szczepienia pacjenta, dezynfekcja rąk i powierzchni, ograniczenie czasu środki ochrony osobistej adekwatne do ryzyka związanego z daną procedura medyczną, które zapobiegają przeniesieniu infekcji, również w przypadku bezobjawowego zakażenia, zarówno z pacjenta na lekarza, jak i z lekarza na pacjenta.

Dowiedz się więcej: Zakażenie koronawirusem

Przeczytaj także: 

Przygotowano na podstawie:

szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/szczepienia-w-czasie-pandemii-covid-19/

szczepienia.pzh.gov.pl/faq/czy-mozna-wykonywac-szczepienia-ochronne-w-czasie-bezobjawowego-zakazenia-wirusem-sars-cov-2/

www.who.int/publications/i/item/immunization-in-the-context-of-covid-19-pandemic

www.who.int/news/item/15-07-2020-who-and-unicef-warn-of-a-decline-in-vaccinations-during-covid-19

https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/vaccines-and-immunization/q-and-a-on-vaccination-during-the-covid-19-pandemic

REKOMENDACJE POLSKIEGO TOWARZYSTWA PEDIATRYCZNEGO I KONSULTANTA KRAJOWEGO W DZIEDZINIE PEDIATRII DOTYCZĄCE OPIEKI AMBULATORYJNEJ NAD DZIEĆMI W CZASIE PANDEMII COVID-19, WYWOŁANEJ WIRUSEM SARS-COV-2, Przegląd Pediatryczny 2020/Vol. 49/No. 2/19-23.

szczepienia.pzh.gov.pl/faq/czy-organizm-malego-dziecko-przez-kilka-dni-po-szczepieniu-ma-oslabiony-uklad-immunologiczny/

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 12.11.2020
Data ostatniej aktualizacji 09.12.2022