Medicover
Anatomia stawu barkowo-obojczykowego
Ruchomość stawu nie jest zbyt wielka (5-8°), za to możliwa jest w każdej z płaszczyzn.
Niewielkie rozmiary i znikoma ruchomość nie zabezpieczają stawu przed stosunkowo częstymi urazami i zmianami przeciążeniowymi. Najczęstszą przyczyną urazu i niestabilności stawu są upadki na bark, łokieć lub rękę z jednoczesną próbą podparcia w celu amortyzacji upadku. Doprowadzają one najczęściej do częściowego uszkodzenia struktury więzadeł stabilizujących staw i następowych zmian zwyrodnieniowych, stanu zapalnego, bólu i ograniczenia ruchomości.
Rozpoznanie urazu stawu barkowo-obojczykowego
Staw daje bardzo miejscowy ból, zlokalizowany wokół dalszego końca obojczyka. Chory najczęściej jest w stanie dokładnie wskazać palcem to miejsce. Ocenę stanu chorego umożliwiają testy kliniczne oraz badania dodatkowe, jak RTG, USG czy MRI. Jednak najważniejszym elementem diagnostyki jest badanie przez specjalistę, ponieważ zmiany zwyrodnieniowe w stawie barkowo-obojczykowym tworzą się dość wcześnie i same w sobie nie są przyczyną bólu.
Do oceny typu uszkodzenia (a co za tym idzie - niestabilności) stawu barkowo-obojczykowego służy skala Rockwood:
- 1 stopień - małe nadwyrężenie więzadła barkowo-obojczykowego lub częściowe jego rozerwanie bez zmiany pozycji partnerów stawowych. Więzadło kruczo-obojczykowe bez cech uszkodzenia.
- 2 stopień - rozerwanie więzadła barkowo-obojczykowego na nie więcej niż 4 mm oraz naciągnięcie więzadeł kruczo-obojczykowych wraz z poszerzeniem przestrzeni kruczo- obojczykowej.
- 3 stopień - rozerwanie więzadła barkowo-obojczykowego i kruczo-obojczykowego z przemieszczeniem dalszego końca obojczyka w górę (więcej niż o całą szerokość obojczyka). Znaczne poszerzenie przestrzeni kruczo-obojczykowej (25- 100%).
- 4 stopień - rozerwanie więzadła barkowo-obojczykowego i kruczo-obojczykowego. Tylne przemieszczenie obojczyka przez mięsień czworoboczny. Oddzielenie mięśni czworobocznego i naramiennego od dystalnej części obojczyka.
- 5 stopień - duże przemieszczenie dalszego końca obojczyka do góry. Znaczne powiększenie przestrzeni kruczo-obojczykowej (100-300%). Całkowite rozerwanie więzadeł oraz mięśni czworobocznego i naramiennego.
- 6 stopień - dolne przemieszczenie obojczyka pod wyrostek kruczy. Mięśnie czworoboczny i naramienny mogą, ale nie muszą być uszkodzone.
Leczenie stawu barkowo-obojczykowego
Uzależnione jest od stopnia jego uszkodzenia i odczuwanego przez chorego bólu. W ostrych przypadkach wspomagane jest ono farmakoterapią, w tym również ostrzyknięciami dostawowymi (dobrze by zostały wykonane pod kontrolą USG). Po podaniu środka dostawowo fizjoterapię można rozpocząć po 2-3 dniach, po zmniejszeniu stanu zapalnego. Ważne jest chłodzenie chorego stawu w domu przez 15-20 min (coldpack). W początkowej fazie leczenia bardzo często na kilka dni odciąża się kończynę w chuście trójkątnej lub temblaku, by następnie dążyć do jak najszybszego odzyskania pełnych zakresów ruchomości. Bardzo pomocne w usprawnianiu stawu są terapia manualna, taping i odpowiednio dobrane ćwiczenia barku.
W przypadku rozległych uszkodzeń (4, 5, 6 i czasami 3 stopnia) stosowane jest leczenie operacyjne. Istnieje wiele technik operacyjnych i dobierane są one w zależności od rozległości uszkodzenia. Postępowanie chirurgiczne z reguły przynosi dobre rezultaty. Długość terapii może wynieść od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. |
