Rak kolczystokomórkowy skóry - objawy i leczenie nowotworu

Spis treści:

Rak kolczystokomórkowy - czynniki ryzyka
Objawy raka kolczystokomórkowego
Przyczyny raka kolczystokomórkowego
Rak kolczystokomórkowy - rozpoznanie
Leczenie raka kolczystokomórkowego
Rak kolczystokomórkowy - rokowanie i powikłania
Zapobieganie rakowi kolczystokomórkowemu
Rak kolczystokomórkowy - zalecenia

Rak kolczystokomórkowy to nowotwór skóry. Na jego rozwój (podobnie jak na raka podstawnokomórkowego) wpływ mają m.in. uwarunkowania genetyczne, ekspozycja na promieniowanie słoneczne. Na raka kolczystokomórkowego częściej chorują ludzie rasy białej, w podeszłym wieku oraz osoby, które przeszły leczenie obniżające odporność.

Rak kolczystokomórkowy

Spis treści:

Rak kolczystokomórkowy - czynniki ryzyka
Objawy raka kolczystokomórkowego
Przyczyny raka kolczystokomórkowego
Rak kolczystokomórkowy - rozpoznanie
Leczenie raka kolczystokomórkowego
Rak kolczystokomórkowy - rokowanie i powikłania
Zapobieganie rakowi kolczystokomórkowemu
Rak kolczystokomórkowy - zalecenia

Rak kolczystokomórkowy - czynniki ryzyka

Rak kolczystokomórkowy jest dużo bardziej groźny niż rak podstawnokomórkowy, ale występuje zdecydowanie rzadziej.

Rak kolczystokomórkowy dotyczy głównie ludzi rasy białej. Może rozwinąć się zarówno na skórze jak i na błonach śluzowych.

Objawy raka kolczystokomórkowego

Rak kolczystokomórkowy najczęściej występuje:

na twarzy (nos, policzek, wargi, jama ustna),
małżowinie usznej,
skroniach,
kończynach dolnych,
skórze owłosionej głowy,
stopie
w okolicy narządów płciowych i odbytu.

Najczęściej spotykaną postacią raka kolczystokomórkowego jest płaskie owrzodzenie otoczone szerokim, wyniosłym, wałowatym naciekiem i często przykryte strupem.

Rak kolczystokomórkowy niekiedy przyjmuje formę wybujałej, grzybiastej, brodawkowatej zmiany, która nie jest owrzodzona.

Przyczyny raka kolczystokomórkowego

Najważniejsze czynniki mające wpływ na wystąpienie raka podstawnokomórkowego to:

wystąpienie rogowacenia słonecznego lub starczego, skóry pergaminowej barwnikowej, dermatoz, długo niegojących się owrzodzeń, blizn, przewlekłego stanu zapalnego
uwarunkowania genetyczne
promieniowanie ultrafioletowe
ekspozycja na promieniowanie słoneczne, zwłaszcza w dzieciństwie
podeszły wiek
płeć męska
jasna karnacja
leczenie immunosupresyjne
obecność rozległych blizn, zwłaszcza takich po oparzeniach, lub niegojących się ran
zakażenie wirusem HPV (w przypadku wystąpienia raka kolczystokomórkowego błony śluzowej jam ustnej i narządów płciowych)

Rak kolczystokomórkowy to nowotwór skóry

Rak kolczystokomórkowy - rozpoznanie

Rozpoznanie raka kolczystokomórkowego musi być potwierdzone badaniem histopatologicznym, dlatego z podejrzanej zmiany pobiera się wycinek lub, jeżeli zmiana jest odpowiednio mała, wycina się ją w całości.

Zawsze powinien być oceniony stan regionalnych węzłów chłonnych. Jeżeli istnieje podejrzenie przerzutów do węzłów chłonnych znajdujących się najbliżej zmiany nowotworowej wykonuje się USG tych węzłów i biopsję.

U chorych z zaawansowanymi zmianami konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki w celu wykluczenia rozsiewu choroby. Wykonuje się wówczas RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej i USG regionalnych węzłów chłonnych oraz, w przypadku wątpliwości, inne, bardziej szczegółowe badania.

Leczenie raka kolczystokomórkowego

Leczenie większości przypadków raka kolczystokomórkowego polega na wycięciu zmiany z marginesem zdrowej skóry i pooperacyjnym badaniem histopatologicznym.

Jeżeli wymaga tego stan chorego, to operację uzupełnia się o plastykę lub przeszczep skóry w celu zamknięcia rany.

Inne metody leczenia miejscowego to między innymi:

W przypadku stwierdzenia przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych wskazane jest ich usunięcie oraz wykonanie uzupełniającej radioterapii regionalnego spływu chłonki.

Pacjenci, u których operacja nie była doszczętna i nie da się poszerzyć jej zakresu oraz ci, którzy byli operowani z powodu wznowy miejscowej, poddawani są najczęściej radioterapii.

U chorych z przerzutami leczenie jest zindywidualizowane i obejmuje:

chirurgię,
radioterapię,
chemioterapię.

Po zakończeniu leczenia wskazane są regularne kontrole i wykonywanie badań zgodnie z zaleceniami lekarza.

Komórka rakowa

Rak kolczystokomórkowy - rokowanie i powikłania

Rak kolczystokomórkowy cechuje się dość dobrym rokowaniem przy niskim stopniu zaawansowania nowotworu.

Przy braku przerzutów 5 lat przeżywa około 90% chorych. Gdy obecne są przerzuty w okolicznych węzłach chłonnych odsetek osób przeżywających 5 lat spada do 40-50%.

Rak kolczystokomórkowy rośnie powoli, ale wykazuje dużą zdolność do naciekania okolicznych tkanek, powodując ich zniszczenie.

U 5-30% pacjentów tworzy przerzuty w sąsiedzkich, regionalnych węzłach chłonnych, może również dawać przerzuty odległe. Pojawienie się przerzutów odległych pogarsza rokowanie.

Zapobieganie rakowi kolczystokomórkowemu

Zapobieganie zachorowaniom na zaawansowane postaci raka kolczystokomórkowego polega na:

Ocenie u każdego pacjenta cech ryzyka i dopasowaniu postępowania profilaktycznego
Objęciu osób z grup ryzyka bardziej szczegółową opieką
Unikaniu nadmiernej ekspozycji na słońce, zwłaszcza krótkich epizodów intensywnego nasłonecznienia powodujących oparzenia skóry
Dbaniu o odpowiednią ochronę przed słońcem

Rak kolczystokomórkowy - zalecenia

Obserwuj co miesiąc swoją skórę, a w sytuacji, kiedy coś cię zaniepokoi, skontaktuj się z dermatologiem.
Raz w roku kontroluj swoją skórę na wizycie lekarskiej.
Dbaj o odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną – stosuj kremy z wysokim filtrem, unikaj wystawiania się na słońce między 10.00 a 16.00, noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem.