Rak jajnika – jak wykryć nowotwór jajnika?

Spis treści:

Rak jajnika - czynniki ryzyka
Rak jajnika - nowotwór bezobjawowy
Angelina Jolie a rak jajnika
Testy genetyczne na raka jajnika

Jeśli w twojej rodzinie ktoś miał raka jajnika, masz większe ryzyko zachorowania na ten nowotwór. Dlatego zrób badanie genetyczne oceniające to ryzyko, abyś mogła zastosować odpowiednią profilaktykę. Rak jajnika rozwija się „po cichu” nie dając żadnych charakterystycznych objawów. Z tego powodu, w wielu przypadkach, wykrywa się go dopiero w zaawansowanym stadium, kiedy szanse wyleczenia są niewielkie.

Rak jajnika

Spis treści:

Rak jajnika - czynniki ryzyka
Rak jajnika - nowotwór bezobjawowy
Angelina Jolie a rak jajnika
Testy genetyczne na raka jajnika

Rak jajnika - czynniki ryzyka

Metodą oceny ryzyka wystąpienia raka jajnika jest wywiad rodzinny i badanie genetyczne sprawdzające obecność mutacji w genie nazywanym BRCA. Szacuje się, że w Polsce około 100 tys. kobiet jest nosicielkami mutacji genu BRCA1, który znacznie to ryzyko podwyższa.

Zdiagnozowanie takiej mutacji oznacza konieczność częstszych badań ginekologicznych, a w przypadku dużego ryzyka, zwłaszcza, jeśli kobieta nie planuje więcej dzieci, rozważa się też profilaktyczne usunięcie jajników.

Rak jajnika - nowotwór bezobjawowy

Rak jajnika rozwija się bezobjawowo. 70% przypadków tego nowotworu wykrywa się w bardzo zaawansowanym stadium choroby. Tymczasem jest on na czwartym miejscu nowotworowych przyczyn zgonów Polek, po raku płuca, piersi i jelita grubego.

Niestety, nie ma badań przesiewowych, które mogłyby wykrywać go na wczesnym etapie. Diagnoza jest zazwyczaj kwestią przypadku. Choć z wiekiem zwiększa się ryzyko tego nowotworu, diagnozowany jest on też u dwudziestokilkulatek, a nawet u młodszych kobiet.

Rak jajnika na zdjęciu rentgenowskim

Angelina Jolie a rak jajnika

"Nowotwory zabiły moją matkę, babcię i ciotkę. Teraz wiem, że moje dzieci nigdy nie będą musiały powiedzieć: mama zmarła na raka jajnika" – powiedziała Angelina Jolie po operacji profilaktycznego usunięcia jajników, której się poddała.

Aktorka zdecydowała się na tak drastyczny krok, ponieważ wykryto u niej mutację genu BRCA1. To jedyna skuteczna profilaktyka raka jajnika u pań, które są genetycznie obciążone tą chorobą.

Badanie genetyczne powinna też zrobić sobie kobieta, u której wykryto ten nowotwór. Obecność mutacji w genach BRCA1 lub BRCA2 u chorej to sygnał dla członków jej rodziny, że muszą wykonać badania genetyczne. Pozytywny wynik oznacza podniesienie czujności onkologicznej – częstsze badania oraz rozważenia zastosowania profilaktycznych zabiegów usunięcia jajników i piersi.

Testy genetyczne na raka jajnika

Testy genetyczne należy wykonać w placówce, gdzie badania przeprowadzane są z krwi, a wyniki opisywane przez lekarza, który ustala indywidualny plan profilaktyki i wczesnego wykrywania nowotworów.

Trzeba również pamiętać, że zapis materiału genetycznego to wrażliwe informacje medyczne, dlatego placówka powinna gwarantować odpowiednie ich zabezpieczenie.

Testy genetyczne rekomendowane są szczególnie osobom, u których w rodzinie wystąpiły rak jelita grubego, trzustki, piersi, jajnika, prostaty, trzonu macicy, nerki, tarczycy lub żołądka, a także czerniak. Zalecane są one też, jeśli u najbliższych krewnych potwierdzono obecność mutacji któregoś z genów zwiększających ryzyko zachorowania na nowotwór.

Testy poleca się też wszystkim, którzy chcą wykryć możliwe predyspozycje genetyczne do zachorowania, aby podjąć wczesną profilaktykę.