Medicover
Seks pozwala nawiązać i podtrzymywać więzi emocjonalne między partnerami. Mimo, że raczej kojarzy się on jako źródło rozkoszy cielesnej i przyjemności, czasem bywa źródłem frustracji.
Zaburzenia seksualne kobiet mogą przejawiać się:
- trudnościami z osiągnięciem orgazmu,
- niechęcią do rozkoszy cielesnych,
- odczuwaniem bólu w trakcie kontaktów płciowych (problemy z penetracją).
Czym są zaburzenia seksualne u kobiet?
Hipolibidemia (obniżenie popędu płciowego) i zaburzenia wzbudzenia seksualnego, które stanowią od niedawna wspólną jednostkę chorobową, to dość częsty problem. Szacuje się, że dotyczy częściej kobiet między 45. a 65. rokiem życia. Popęd płciowy oznacza chęć do podjęcia kontaktu seksualnego, natomiast wzbudzenie seksualne odnosi się stricte do fizjologicznych procesów podniecenia (np. wzrostu nawilżenia pochwy). Zjawisko nie ma niczego wspólnego z aseksualizmem, który jest z kolei wrodzonym brakiem popędu.
Okresy braku pożądania zdarzają się również wśród pań całkowicie zdrowych, np. przemęczonych, opiekujących się niemowlęciem, w czasie choroby, żałoby, czy po rozstaniu z partnerem. O zaburzeniu mówi się wtedy, kiedy zmniejszenie lub brak pożądania w ciągu co najmniej ostatnich 6 miesięcy nawraca lub utrzymuje się i powoduje trudności w relacjach z partnerem i/lub problemy osobiste.
Przyczyny
Dysfunkcje seksualne mogą być spowodowane:
- nieprawidłowościami w funkcjonowaniu układu nerwowego lub hormonalnego,
- starzeniem się organizmu (w tym menopauzą),
- i/lub pogorszeniem się zdrowia fizycznego.
Mogą być też efektem różnych chorób, w tym:
- depresji,
- nowotworów,
- chorób przebiegających z zaburzeniami oddawania moczu i kału,
- stanami cechującymi się przewlekłym odczuwaniem bólu.
Zaburzenia mogą też powodować przyjmowane leki, np. przeciwpadaczkowe lub przeciwdepresyjne, a także nadużywanie substancji psychoaktywnych.
Na chwilę obecną nie stwierdzono, by stosowanie hormonalnych leków antykoncepcyjnych wpływało negatywnie na funkcje seksualne kobiet.
Problemy w relacji z partnerem, zaburzenia lękowe i osobowości również wpływają niekorzystnie na popęd seksualny. Aż 1 na 8 kobiet doświadcza problemów seksualnych związanych z problemami osobistymi bądź trudnymi relacjami z partnerem.
Wywiad i badania
Leczenie dysfunkcji seksualnych wymaga dobrego wywiadu przeprowadzonego przez lekarza seksuologa (obejmującego ocenę zachowań seksualnych), a także odpowiedniego badania fizykalnego. Lekarz może zdecydować się na poszerzenie diagnostyki o wykonanie badań hormonalnych oraz konsultacji ginekologicznej lub endokrynologicznej, ale nie w każdym przypadku jest to konieczne. O ostatecznym postępowaniu diagnostycznym i wskazaniach do badań decyduje lekarz prowadzący.
Wywiad obejmuje historię relacji seksualnych i problemów w kontaktach seksualnych, czyli kwestie:
- poziomu zainteresowania seksem,
- częstości snów erotycznych i fantazji seksualnych,
- częstości masturbacji,
- okoliczności narastania lub zmniejszania się zainteresowania seksem,
- częstości odbywania stosunków.
Równie ważna jest historia choroby pacjentki, która obejmuje:
- choroby współistniejące,
- przyjmowane leki,
- czynniki psychologiczne,
- problemy w relacji z partnerem,
- styl życia,
- nadużywanie substancji, które mogą pogorszyć funkcje seksualne.
Istotne są także stan zdrowia narządu rodnego, stosowanie metod antykoncepcji i bezpieczne kontakty seksualne.
Sposoby leczenia zaburzeń
Leczenie może obejmować:
- stosowanie preparatów nawilżających i/lub lubrykantów,
- zmianę stylu życia, w tym działania ukierunkowane na zmniejszenie stresu i zmęczenia,
- poprawę jakości czasu spędzanego z partnerem,
- wprowadzanie innowacji w kontaktach seksualnych,
- również terapię u seksuologa i/lub dla par.
W niektórych przypadkach może być wskazana farmakoterapia, gdy pacjentki nie odpowiadają na metody niefarmakologiczne.
Zaburzenia orgazmu u kobiet na tle psychicznym
Jeśli problem jest natury psychicznej, np. przypadku stwierdzenia depresji czy zaburzeń lękowych, konieczna może być konsultacja z psychiatrą i/lub psychoterapeutą, w tym rozważenie psychoterapii indywidualnej lub pary.
Depresja występuje nawet u 17-26 proc. kobiet z obniżonym zainteresowaniem seksualnym. Stężenie androgenów (hormonów płciowych, np. estrogenów) niekoniecznie powinno być wykorzystywane w ustalaniu diagnozy zaburzeń funkcji seksualnych u kobiet, jako że ich niskie stężenie nie jest niezależnym wskaźnikiem kobiecych funkcji seksualnych.
Przeczytaj także: czym jest pochwica (mimowolne skurcze pochwy w trakcie stosunku) i jak się ją leczy.
Brak orgazmu czyli anorgazmia
Anorgazmia to niemożność osiągnięcia orgazmu mimo odczuwanego podniecenia seksualnego. Może ona dotyczyć nawet 20-40 proc. kobiet.
Zaburzenia obejmują:
- wyraźne opóźnienie wystąpienia orgazmu,
- jego sporadyczne występowanie,
- mniejsze nasilenie w okresie co najmniej ostatnich 6 miesięcy w przynajmniej 75% stosunków płciowych.
Przyczyny braku orgazmu u kobiet
Psychologiczne przyczyny anorgazmii. Powodem mogą być:
- problemy o podłożu psychicznym, m.in. doświadczenie przemocy seksualnej,
- niepokój,
- negatywne myśli związane z własną seksualnością.
Depresja zwiększa nawet 3-4-krotnie ryzyko wystąpienia zaburzeń orgazmu, a zaburzenia lękowe 2-krotnie. Pozytywne nastawienie wiąże się z częstszym występowaniem orgazmu i może zmniejszać ryzyko zaburzeń jego odczuwania.
Ból podczas stosunku
Zaburzenie przejawiające się bólem podczas stosunku płciowego może wynikać ze spowodowanego lękiem lub obawą napinania mięśni brzucha i dna miednicy, ale może być objawem innych zaburzeń. Niekiedy ból podczas penetracji wynika ze schorzeń ginekologicznych i dermatologicznych (np. endometriozy, dermatozy).
Bolesne stosunki mogą także wynikać z:
- nieprawidłowej budowy anatomicznej,
- infekcji,
- zaburzeń hormonalnych,
- stanu zapalnego,
- przeżyć traumatycznych
Wbrew obiegowym opiniom problem nie dotyczy tylko kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Lekarze podkreślają, że zaburzenia orgazmu można leczyć.
Leczenie problemów z orgazmem u kobiet
Leczenie obejmuje głównie:
- edukację ,
- interwencje psychologiczną,
- stosowanie specjalnych urządzeń, np. wibratorów lub urządzeń poprawiając krążenie krwi w okolicy narządów płciowych.
W leczeniu trudności z osiąganiem orgazmu przydatne są treningi masturbacyjne. Taka stymulacja łechtaczki pozwalaja na odkrycie sposobów pobudzania swoich sfer erogennych. Głównym celem ukierunkowanej masturbacji jest oswojenie z własnym ciałem i pomoc w zyskaniu przez nią samoświadomości. Wykorzystuje się również ćwiczenia ukierunkowane na zwiększenie komfortu ze współżycia z partnerem i edukację, by celem stosunku była przyjemność zmysłowa, a nie tylko szczytowanie.
Osłabienie mięśnia Kegla, które również może ograniczać odczuwanie orgazmu, można redukować odpowiednimi ćwiczeniami polegającymi na rytmicznym napinaniu i rozluźnianiu tej grupy mięśni.
| Przykłady ćwiczeń mięśni dna macicy znajdziesz tutaj. |
Psychologiczne przyczyny braku szczytowania są trudniejsze do leczenia. Bardzo częstą przyczyną bywają trudności w relacji z partnerem. W związku z tym najczęściej rozpoczyna się terapię od naprawy więzi partnerskich i edukacji seksualnej, np. terapią poznawczo-behawioralną.
Problemy z orgazmem a ginekologia estetyczna
Zabiegi ginekologii estetycznej mogą pomóc pacjentkom, które mają dolegliwości okolic intymnych lub nie doświadczają satysfakcjonującego życia seksualnego, m.in. na skutek:
- porodu,
- cesarskiego cięcia,
- urazów miejsc intymnych.
Zabiegi takie poprawiają poczucie atrakcyjności, zwiększając tym samym jej pewność siebie i komfort psychiczny. Jeśli orgazm lub stosunek jest niewystarczająco satysfakcjonujący przez nadmierną luźność pochwy (np. na skutek porodu), wtedy skuteczny może okazać się laserowy zabieg uniesienia, ujędrnienia i zwężenia pochwy (tzw. lifting pochwy).
Niekiedy pomaga wprowadzenie preparatu leczniczego. np. na bazie kwasu hialuronowego lub fibryny, pod śluzówkę pochwy (tzw. mezoterapia pochwy). W przypadku powstania bolesnych podrażnień na skutek np. asymetrii warg sromowych, pomocna może być ich plastyka.
Zaburzenia seksualne u kobiet - statystyki
Jak wynika z ankiety przeprowadzonej kilka lat temu przez portal Onet.pl, w której wzięło udział ponad 130 tys. internautów, zaledwie 30% kobiet przeżywa orgazm podczas każdego stosunku. Co więcej, prawie co druga Pani udaje szczytowanie.
Według wyników badań zaburzenia funkcji seksualnych dotykają aż 40% kobiet, co może wynikać z niewystarczającej edukacji seksualnej, ale i zaburzeń, czy chorób wymagających pomocy ze strony lekarzy specjalistów.
Zaledwie 60% respondentek regularnie odwiedza gabinet ginekologiczny, a aż 20% nie była tam już ponad 2 lata. Tymczasem lekarze podkreślają, że w przypadku zaburzeń seksualnych warto skonsultować się ze specjalistą (np. ginekologiem, seksuologiem, psychologiem, psychiatrą), by zadbać o jakość swojego życia seksualnego.
Wydaje się, że kobiety są gotowe uprawiać seks bez satysfakcji, aby utrzymać dobre relacje z partnerem. Dla części z nich orgazm nie musi być celem, a istotniejszym aspektem jest poczucie bliskości. Uważają, że celem kontaktu seksualnego powinno być raczej doświadczanie przyjemności zmysłowej, niż dążenie tylko do orgazmu.
Problemem może być niechęć do rozmawiania o sferze seksualnej. Okazuje się, że wiele pań żyje w związkach, nie przywiązując wagi do jakości swojego życia seksualnego. Mimo, że 90% respondentek ankiety twierdziło, że miewa fantazje erotyczne, możliwe jest, że zaledwie 10% z nich je realizuje. Sfera intymna to dla wielu pań temat wstydliwy, niemniej warto o nim mówić i dążyć do odczuwania przyjemności cielesnej.
Nawyki seksualne można zmienić w każdym momencie. Nie należy obawiać się reakcji partnera, że od dziś chcemy to robić inaczej. Warto szczerze porozmawiać o swoich niepokojach i poszukać w nim oparcia i zrozumienia.
Rodzaje orgazmu u kobietIstnieje kilka rodzajów orgazmu. Mogą się różnić w zależności od partnera i stosunku, jak również chęci jego odczuwania. Co więcej okazuje się, że szczytowanie niekoniecznie jest najważniejszym aspektem kontaktu seksualnego, często istotniejszą stroną dla kobiet jest poczucie bliskości ze swoim partnerem. Orgazm jest bardzo indywidualnym doświadczeniem każdego z nas i powinno unikać się porównania z innymi lub z wizją, jak on powinien wyglądać. Część kobiet przeżywa orgazm tylko w wyniku drażnienia łechtaczki, nie doświadcza natomiast orgazmu pochwowego. Ojciec psychoanalizy Zygmunt Freud uważał, że orgazm pochwowy może uzyskać tylko kobieta dojrzała, w pełni rozwinięta seksualnie, a łechtaczkowy ma charakter dziecięcy i niedojrzały. Z tego powodu do dziś wiele pań ma kompleksy z powodu braku szczytowania pochwowego – oczywiście niesłusznie. Szacuje się, że około 10-15 proc. kobiet nigdy nie miało orgazmu, a orgazm łechtaczkowy jest doświadczany częściej niż ten pochwowy. |
Powiązane tematy:
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania. |
