Medicover
Rola żelaza w organizmie człowieka
Żelazo jest niezbędne w procesie transportu tlenu do wszystkich komórek organizmu. Cząsteczki hemoglobiny, zawierające żelazo wiążą się z tlenem, który następnie jest rozprowadzany do wszystkich tkanek organizmu.
Żelazo wspomaga proces regeneracji tkanek, a także prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego i nerwowego. Pierwiastek ten bierze również udział w syntezie różnych hormonów, w tym hormonów tarczycy.
Organizm człowieka nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć żelaza. Trzeba go dostarczyć z zewnątrz – z pokarmem lub suplementem diety.
Przeczytaj |
Nadmiar żelaza w organizmie
Aby cieszyć się dobrym zdrowiem wszystkie mikroelementy, hormony i inne substancje muszą pozostawać w odpowiednich proporcjach, i normach. Podobnie jest w przypadku żelaza, jego poziom powinien również mieścić się w granicach normy. Dość częstą sytuacją jest niedobór żelaza, który można łatwo wyrównać, stosując preparaty żelaza.
Znacznie rzadszy jest natomiast nadmiar pierwiastka, co może prowadzić do rozwoju choroby zwanej hemochromatozą. Jest to schorzenie metaboliczne, uwarunkowane genetycznie. Występuje wówczas mutacja w obrębie genu HFE - to tzw. hemochromatoza pierwotna. Istotą choroby, jest niekontrolowane przyswajanie pierwiastka z pokarmów przez ścianę jelit.
U osób zdrowych to organizm sam reguluje ilość wchłoniętego żelaza, natomiast u osób, u których mechanizm ten nie działa prawidłowo, dochodzi do gromadzenia nadmiaru żelaza w wątrobie. Innym wariantem tej choroby jest tzw. hemochromatoza wtórna. W takim przypadku dochodzi do zbyt dużego uwalniania jonów żelaza, znajdującego się w krwinkach czerwonych oraz komórkach wątroby. Ta postać choroby prowadzi do odkładania się pierwiastka w narządach wewnętrznych, w tym w sercu, płucach, trzustce, nerkach, a także szpiku kostnym, nadnerczach oraz tarczycy.
Zbyt duże stężenie żelaza w organizmie może być szkodliwe dla zdrowia. Jony żelaza łącząc się z nadtlenkiem wodoru formują związki, tzw. wolne rodniki, które sprzyjają wystąpieniu chorób nowotworowych, miażdżycy czy starzeniu się organizmu.
Wpływ żelaza na funkcjonowanie tarczycy
Żelazo, podobnie jak jod, cynk i selen, jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Czynniki te mają istotny wpływ na metabolizowanie hormonów wydzielanych przez tarczycę.
Żelazo bowiem wchodzi w skład jednego z najważniejszych enzymów, tzw. peroksydazy tarczycowej (TPO). Enzym ten wraz z białkiem tyreoglobuliną (TG) uczestniczy w wytwarzaniu hormonów tarczycy - T3 i T4. Szczególnie niekorzystną sytuacją jest niedobór żelaza, ponieważ uważa się, że taki stan obniża syntezę hormonów tarczycowych, co prowadzi do zwiększenia wartości parametru TSH (hormonu tyreotropowego wydzielanego przez przysadkę), powiększenia gruczołu, a także może zwiększyć już występującą niedoczynność
W przypadku nadmiaru, żelazo odkłada się m.in. w tarczycy, co może prowadzić do uszkodzenia gruczołu.
- Przeczytaj artykuł: Objawy Hashimoto - co się dzieje, gdy chorujemy na Hashimoto?
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania. |
