Kolka u noworodka. Jak zwalczyć kolkę?

Kolki u noworodka to zmora wielu świeżo upieczonych rodziców. Objawy - dziecko cierpiące na kolkę niemowlęcą płacze z bólu i trudne je uspokoić. Charakterystyczną cechą kolki jelitowej jest jej nagły, ostry początek i nagły koniec przy jednoczesnej niemożności ustalenia przyczyny poprawy samopoczucia dziecka.
Poznaj objawy kolki noworodka i sposoby na walkę z kolką.

Kolka u noworodka – objawy

Charakterystyczną cechą kolki jelitowej jest jej nagły, ostry początek i nagły koniec, przy jednoczesnej niemożności ustalenia przyczyny poprawy samopoczucia dziecka. Rodzice, zwłaszcza niedoświadczeni, mogą nie wiedzieć, jaka jest przyczyna płaczu dziecka. O kolce można mówić, kiedy napady płaczu występują co najmniej przez 3 godziny dziennie, 3 razy w tygodniu i nie krócej niż przez okres tygodnia. 

W praktyce nawet pojedyncze epizody płaczu i krzyku dziecka negatywnie wpływają na relację z rodzicami. Sprawdź jak radzić sobie z napadami kolki u swojego dziecka i jak bezpiecznie złagodzić jej objawy. 

Przyczyny kolki u noworodka – dlaczego dziecko płacze?

Dotychczas naukowcom nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyny kolek jelitowych u noworodków i niemowląt.

Kolka może być spowodowana niedojrzałością układu pokarmowego i nerwowego małego człowieka, może być konsekwencją nieprawidłowej techniki karmienia, alergii lub nadwrażliwości dziecka na białko mleka krowiego oraz zaburzeń mikroflory jelit.

W kontekście przyczyn często porusza się kwestię nagromadzenia gazów w jelitach dziecka co powoduje dyskomfort, ból i w konsekwencji doprowadza dziecko do płaczu. Tymczasem pediatrzy coraz częściej mówią o tym, że gazy mogą być wynikiem kolki a nie jej przyczyną, zwłaszcza w sytuacjach, kiedy dziecko zanosząc się płaczem, połyka znaczne ilości powietrza.

Nie bez znaczenia jest również atmosfera i nastrój panujące w domu oraz stres rodziców. Należy o tym pamiętać, zwłaszcza dlatego, że rodzice nie umiejący poradzić sobie z napadem kolki u dziecka stresują się, pogarszając sytuację. Doprowadzają  w ten sposób do sytuacji błędnego koła. 

Podczas napadu kolki dziecko jest niespokojne i płacze z bólu.

Kolka u niemowlaka - do kiedy występuje?

Dziecko cierpiące z powodu kolki niemowlęcej zachowuje się w pewien określony, charakterystyczny sposób. Nagle, pozornie bez żadnej przyczyny zaczyna płakać, jednocześnie podkurcza nóżki lub pręży się. Podczas napadu kolki możesz zauważyć, że dziecko ma wzdęty brzuch.

Pierwsze objawy kolki niemowlęcej mogą wystąpić już między trzecim dniem, a trzecim tygodniem życia malucha. U większości dzieci objawy samoistnie mijają do ukończenia przez dziecko 4. miesiąca życia, jednak u niewielkiej grupy dzieci mogą utrzymywać się dłużej. Kolka występująca u dzieci powyżej 6. miesiąca życia wymaga przeprowadzenia diagnostyki w celu wykluczenia występowania nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania np. układu pokarmowego. 

Kolka niemowlęca - 6 sposobów na złagodzenie objawów

Objawy kolki możesz złagodzić, stosując kilka prostych sposobów. Wypróbuj wszystkie, ponieważ każde dziecko może reagować odmiennie i u każdego inaczej sprawdzą się zaproponowane metody.

1. Masaż

Wykonaj dziecku masaż. Zadbaj o to by, odbywał się w ciepłym pomieszczeniu, minimalizując tym samym ryzyko wychłodzenia i przeziębienia malucha. Brzuch dziecka delikatnie masuj okrężnymi ruchami aż do ustąpienia objawów kolki.

2. Kontakt z rodzicem

Zapewnienie dziecku kontaktu z mamą bądź tatą jest nieocenione i ma szereg zalet nie tylko fizycznych, ale również psychicznych i związanych z budowaniem relacji. Kontakt działa uspokajająco i kojąco.

3. Kąpiel

Ciepła woda działa rozluźniająco. Jeśli dziecko pozwala w czasie napadu płaczu włożyć się do ciepłej wody, spróbujcie tej metody, jednocześnie zachowując wszelkie zasady bezpieczeństwa. Woda powinna mieć optymalną temperaturę - ok. 37°C, podczas kąpieli podtrzymuj dziecko w wanience.

4. Rozgrzewające okłady

Alternatywą dla kąpieli są ciepłe okłady na brzuch dziecka. W aptekach dostępne są gotowe okłady, które należy podgrzać bądź aktywować ich właściwości rozgrzewające. W awaryjnych sytuacjach  w roli okładu sprawdzi się ręcznik lub przeprasowana żelazkiem pielucha, jednak przed przyłożeniem ich do skóry dziecka sprawdź, czy nie są zbyt gorące.

5. Pokarm

Jeśli nie karmisz dziecka piersią, w porozumieniu z lekarzem pediatrą, wybierz mleko modyfikowane przeznaczone dla dzieci dotkniętych problemami kolki lub wzdęć.

W przypadku karmienia piersią, warto zwrócić uwagę na technikę karmienia – w tym celu możesz skonsultować się z położną lub Certyfikowanym Doradcą Laktacyjnym. W większości przypadków dieta matki nie ma bezpośredniego związku z występowaniem u dziecka napadów kolki. Jednak u niektórych dzieci skuteczna może być czasowa eliminacja z diety mamy niektórych produktów spożywczych, takich jak, np. mocna kawa i herbata, ostre przyprawy, orzechy, soja, pszenica czy nabiał. Jeżeli mimo zastosowanych modyfikacji dietetycznych objawy u dziecka nie ustępują, należy ponownie wprowadzić do diety eliminowane produkty.

6. Leki

Ze względu na brak jasno określonej przyczyny wywołującej u niemowląt kolkę, stosowanie leków do łagodzenia objawów kolki jest dyskusyjne. Nie zaleca się również podawania dzieciom herbatek ziołowych zawierających ekstrakt z kopru włoskiego lub mięty pieprzowej – mogą one być dla dziecka szkodliwe. 

Alternatywą dla naparów ziołowych są leki. Preparaty zawierające simetikon obniżają napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu w jelitach, dzięki czemu ułatwiają ich wydalanie. Nie podawaj dziecku żadnych leków bez konsultacji z lekarzem, nie modyfikuj również dawek ani częstości podawania leku.

Jedna z hipotez dotycząca przyczyn kolki mówi o nieprawidłowościach w obrębie mikroflory jelit, które mogą być przyczyną napadów kolki. W badaniu klinicznym na grupie niemowląt wykazano, że dzieci, którym podawano preparaty zawierające szczep bakterii probiotycznych, krócej płakały niż dzieci otrzymujące placebo. Dotychczas naukowcom nie udało się powtórzyć tego badania z równie dobrym rezultatem, jednak na podstawie obecnego stanu wiedzy można założyć, że stosowanie probiotyków może łagodzić objawy kolki, natomiast nie należy podawać ich rutynowo i bez kontroli pediatrycznej

Pomimo łagodnego przebiegu i korzystnych rokowań (objawy często ustępują samoczynnie) objawów kolki nigdy nie należy lekceważyć.

Przeczytaj, jak kształtować zdrowe nawyki u dziecka. 

Źródła:

  • Wąsowska Królikowska K., Modzelewska Hołyńska M., Nehring Gugulska M. i wsp., Częste problemy w praktyce pediatrycznej, na podstawie eMPedium, [dostęp w dniu: 13.07.2017]. 

 

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 14.12.2017
Data ostatniej aktualizacji 17.04.2023