Instrukcja przechowywania leków

Przechowywanie leków stanowi kwestię nie tylko elementarną, ale i priorytetową. Właśnie z tego powodu (o czym nie wszyscy wiedzą) w aptekach bardzo restrykcyjnie przestrzega się związanych z nimi zaleceń. W każdym pomieszczeniu, gdzie znajdują się leki, rejestrowana jest temperatura oraz wilgotność powietrza, a farmaceuci zobligowani są do prowadzenia ewidencji tych parametrów. Najwłaściwszą temperaturą do przechowywania większości produktów leczniczych jest oczywiście temperatura pokojowa, czyli taka, która mieści się w zakresie 18-25oC. Wilgotność powietrza natomiast nie powinna przekraczać 70%. Pewna grupa leków, np. insuliny, szczepionki, niektóre maści czy probiotyki, wymaga nieco niższych temperatur i tak na ich potrzeby rozróżnia się miejsce chłodne, gdzie temperatura znajduje się w przedziale 8-15oC, oraz zimne, którego zakres temperatur wynosi 2-8oC. Dlatego każda apteka zaopatrzona jest zarówno w chłodziarkę, jak i w lodówkę.

Domowa apteczka

Naturalnie w domu nie jesteśmy w stanie zapewnić produktom leczniczym idealnych warunków, ale warto przestrzegać kilku podstawowych zasad. Przede wszystkim pamiętajmy o tym, że leki nie lubią warunków ekstremalnych. Chrońmy je więc od światła, wilgoci, mrozu i urządzeń grzewczych. Leków nigdy nie zamrażamy! Zawsze należy przechowywać je w oryginalnych opakowaniach z widoczną datą ważności oraz chronić przed zabrudzeniem. Z uwagi na bezpieczeństwo trzeba je bezwzględnie trzymać z dala od dzieci. Na domową apteczkę zatem najlepiej wybrać wyżej położoną, zamkniętą szafkę lub półkę w pomieszczeniu o najbardziej stabilnej temperaturze i wilgotności. Na pewno nie nadaje się do tego kuchnia czy łazienka.

Koniec daty ważności leku i co dalej?

Koniecznie wyróbmy sobie nawyk czytania informacji na temat warunków przechowywania leków. Bardzo często, pomimo długiego terminu ważności, dany lek nadaje się do stosowania jedynie przez ściśle określony (nieraz bardzo krótki) czas po otwarciu. Sytuacja taka dotyczy głównie płynnych postaci leków, np. kropli ocznych, syropów, antybiotyków w postaci zawiesin, kropli do użytku wewnętrznego oraz niektórych leków dermatologicznych, takich jak maści, żele, płyny i emulsje. Jeżeli lek ulegnie jednak przeterminowaniu, nie wolno go już stosować. Nie należy go również wyrzucać do śmieci! W niektórych aptekach znajdują się specjalne pojemniki na przeterminowane produkty lecznicze i właśnie tam powinno się je zostawiać. Leki, które do nich trafiają, są następnie przekazywane do utylizacji, dzięki czemu nie stanowią więcej zagrożenia dla nas i naszego środowiska.

100% pewności, czyli leki tylko z apteki

Jeśli dbamy o nasze bezpieczeństwo w kontekście stosowania leków, pamiętajmy również i o tym, gdzie powinniśmy się w nie zaopatrywać. Niestety, w dalszym ciągu można je kupić na stacjach benzynowych, w marketach oraz kioskach. W miejscach tych produkty lecznicze bywają najczęściej niewłaściwie przechowywane. Nikt nie dba o to, aby zapewnić im odpowiednie warunki. Zazwyczaj są przegrzewane, leżąc na mocno oświetlonych półkach bądź znajdując się w zasięgu działania promieniowania słonecznego, docierającego do wystaw. Personel w takich sklepach nie potrafi udzielić fachowej informacji na temat leków: ich stosowania, warunków przechowywania, możliwych interakcji z innymi środkami. W sytuacji, gdy jesteśmy zmuszeni do zakupu i stosowania leku, wybierzmy miejsce bezpieczne z rzetelną i fachową poradą farmaceuty. Takim miejscem jest wyłącznie apteka.

„Twój Farmaceuta” nr 3, styczeń/luty 2016