Dlaczego nie wolno zostawiać dziecka w samochodzie?

Dziecko pozostawione w aucie na parkingu w ciepły dzień może umrzeć. Dorośli często nie zdają sobie sprawy, że przebywanie nawet 15 minut w przegrzanym samochodzie to dla malucha ryzyko uszkodzenia mózgu i nerek. W ten sam sposób możemy też doprowadzić do śmierci swojego psa.
Dziecko pozostawione w samochodzie jest narażone na przegrzanie.

Choć od lat media donoszą o zgonach dzieci pozostawionych w ciepły dzień w zamkniętym samochodzie, to co roku zdarzają się takie przypadki. W USA w ramach kampanii edukacyjnej przygotowano film, w którym młoda mama zostawia w samochodzie dwulatka, aby szybko zrobić zakupy w supermarkecie.

Malec początkowo spokojny po chwili zaczyna pocić się i płakać, a następnie traci przytomność. Kiedy obcy ludzie na parkingu wybijają szybę w samochodzie i wyciągają nieprzytomne dziecko, zjawia się matka.

Karetka zabiera oboje do szpitala. Na czarnym tle pojawia się informacja, że każdego dnia w USA umiera 10 dzieci z powodu udaru cieplnego w samochodzie.

Kalkulator temperatury

Naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN Dominik Czernia i Łukasz Białka opracowali kalkulator rozgrzanego samochodu, który oblicza, ile i po jakim czasie wzrośnie temperatura w aucie w zależności od warunków atmosferycznych. Okazuje się, że temperatura wewnątrz pojazdu może być  o 20°C wyższa niż otoczenia, nawet gdy nie ma upału.

Używając kalkulatora można obliczyć, że przy 24°C w słoneczny dzień w samochodzie z ciemną karoserią temperatura wewnątrz po 25 minutach będzie wynosić już ponad 39°C, a po 45 minutach 46°C. Jeśli na dworze jest 28°C po godzinie w środku są już 54 °C, a u pozostawionego w nim dziecka temperatura ciała rośnie do 40 °C.

Wtedy wystarczy zaledwie 15 minut, żeby doznało ono zagrażających życiu uszkodzeń mózgu i nerek. Przy gorączce 40°C organy wewnętrzne malca przestają działać, a przy 41,6 °C dziecko umiera.

Przegrzanie z zamkniętym samochodzie

Dziecięcy organizm rozgrzewa się w przegrzanym samochodzie kilka razy szybciej niż ciało dorosłego człowieka. Dziecko z każdą minutą jest coraz bardziej spocone, skóra na twarzy z czasem robi się czerwona, gorąca i sucha, dziecko oddycha coraz płycej i szybciej. Później zaczyna płakać.

Po kilku lub kilkunastu minutach traci przytomność. Dochodzi do uszkodzenia mózgu i nerek. Dorosły traci przytomność kiedy temperatura jego ciała sięga 42 °C, dziecko już przy 40 °C. Nawet jeśli maluch przeżyje udar cieplny, dzięki szybkiemu wyciągnięciu z samochodu i schłodzeniu bardzo często doznaje uszkodzenia mózgu.

Dziecko w samochodzie a wysoka temperatura.

Zareaguj prawidłowo na pozostawienie dziecka w samochodzie

Za pozostawienie dziecka w samochodzie i narażenie go na udar cieplny grozi nawet kara, jak za nieumyślne spowodowanie śmierci. Ukarany może zostać też ten, kto nie udzielił w takiej sytuacji pomocy. Jeśli zauważymy dziecko w aucie bez niepokojących objawów należy rozejrzeć się, czy w pobliżu nie ma rodziców. Następnie dzwonimy pod numer alarmowy 112 i powiadamiamy o zdarzeniu.

Jeśli malec jest rozgrzany, płacze lub nie reaguje na pukanie w szybę wybijamy ją najlepiej z przodu samochodu lub po przeciwnej stronie od dziecka, aby nie zrobić mu krzywdy.

Zniszczenie szyby samochodu w takiej sytuacji to stan wyższej konieczności, co oznacza, że ratujący dziecko nie zostanie za to ukarany.

Po wyciągnięciu z samochodu malca musimy przenieść go w chłodne miejsce. Jeśli dziecko jest przytomne, można podać mu coś do picia i położyć namoczoną zimną wodą chusteczkę na czoło. Zdjąć zbędne ubranie, np. koszulkę.

W okolicy szyi, pach i pachwin należy ułożyć zimne, mokre ręczniki lub koce. Można też spryskiwać (polewać) zimną wodą i schładzać nawiewem. Wszystko po to, aby jak najszybciej obniżyć temperaturę głęboką ciała do około 39°C zanim dziecko trafi do szpitala.

Cały czas trzeba monitorować jego stan, ponieważ w każdej chwili może dojść do zatrzymania czynności oddechowej i serca (wymagających resuscytacji krążeniowo-oddechowej) oraz drgawek.

Pierwsza pomoc dla dziecka w samochodzie

Jeśli dziecko jest nieprzytomne, trzeba sprawdzić, czy oddycha. Obserwujemy ruchy klatki piersiowej. Jeżeli nie oddycha lub tylko „łapie powietrze” – należy natychmiast rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.

Łapanie powietrza to pojedyncze, szybkie wdechy, najczęściej z dużymi przerwami między nimi.  Czasami może brzmieć jak  jęk, chrapanie czy sapanie. U dziecka, które nie reaguje jest oznaką zatrzymania krążenia.

Dowiedz się więcej o resuscytacji dziecka: Resuscytacja dziecka – pierwsza pomoc
  1. Zaczynamy uciskać dwoma palcami klatkę piersiową trzydzieści razy z częstotliwością 100-120 uciśnięć na minutę (u starszych dzieci uciskamy jedną lub dwoma rękami), a następnie robimy 2 oddechy ratunkowe (noworodki i niemowlęta ‒ usta-usta/nos, starsze dzieci ‒ usta-usta), wdmuchując powietrze przez ok. 1 sekundę, upewniając się przy tym, iż klatka piersiowa się unosi. Przy oddechach ratowniczych najlepiej użyć maseczki.
  2. Podczas wykonywania oddechów ratunkowych nigdy nie należy przerywać uciskania klatki piersiowej na okres dłuższy niż 10 sekund. Jeśli w tym czasie nie uniesie się klatka dziecka, trzeba wznowić szybkie i mocne uciskanie klatki piersiowej.
  3. Jeżeli nie potrafimy wykonywać resuscytacji krążeniowo-oddechowej, możemy wykonywać tylko uciski klatki piersiowej, bez oddechów ratunkowych, z częstotliwością co najmniej 100 uciśnięć na minutę, bez przerw. Ratujemy w ten sposób dziecko do czasu przyjazdu pogotowia.

Hipertermia 

Hipertermia, czyli choroba z przegrzania, przebiega w kilku etapach obejmujących: stres cieplny, wyczerpanie cieplne. Ostatnim etapem jest udar cieplny, czyli reakcja organizmu występująca po dłuższym działaniu wysokiej temperatury na nasze ciało. Temperatura ciała staje się tak wysoka, że organizm nie jest w stanie samodzielnie jej obniżyć.

Etapy hipertermii


Objawy wyczerpania cieplnegoObjawy udaru cieplnego
  • nadmierna potliwość,
  • temperatura głęboka > 40°C,
  • zwiększone pragnienie,
  • sucha, zaczerwieniona, gorąca skóra,
  • przyspieszenie czynności serca,
  • przyspieszenie oddechu,
  • zaburzenia funkcji ośrodkowego układu nerwowego: majaczenie, splątanie, drgawki,
  • osłabienie,
  • niewydolność oddechowa,
  • zimna, blada i wilgotna skóra
  • zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (biegunka),
  • temperatura ciała w zakresie 38–40°C
  • uszkodzenie wątroby
  • zasłabnięcia. 
  • przednerkowa niewydolność nerek
 
  • zaburzenia elektrolitowe (odwodnienie).

Nie zostawiaj zwierząt w samochodzie

Psy - w przeciwieństwie do ludzi - nie pocą się i aby obniżyć temperaturę ciała, dyszą chłodząc się wdychanym powietrzem. W nagrzanym samochodzie powietrze jest gorące, więc temperatura ich ciała rośnie.

W efekcie zwierzę w ciągu 15 minut może umrzeć w wyniku udaru cieplnego lub doznać trwałych uszkodzeń mózgu. Pierwszym objawem jest dyszenie, potem pies staje się coraz bardziej apatyczny. Następnie przestaje reagować na otoczenie. Mogą pojawić się krwawe wymioty lub biegunka. W najcięższym stanie przegrzania występują drgawki i utrata przytomności. Wówczas szanse na uratowanie zwierzaka są już znikome.

W świetle prawa zaleca się, aby w momencie ratowania psa przed wybiciem szyby samochodu zrobić zdjęcie lub nagrać jego zachowanie komórką, znaleźć świadka sytuacji, jak również zadzwonić po straż miejską lub policję.

Dodatkowo w przypadku błędnej oceny sytuacji, gdy sąd stwierdzi przekroczenie granic stanu wyższej konieczności może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. Kara grozi natomiast za narażenie życia swojego zwierzaka i może wynieść nawet do kilku lat więzienia.

Referencje: 

http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C78101%2Cupal-i-dziecko-w-aucie-opracowano-kalkulator-rozgrzanego-samochodu.html

https://www.omnicalculator.com/health/nagrzewanie-samochodu#jak-uzywac-kalkulatora-rozgrzanego-samochodu

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/23328940.2018.1468205

https://kancelariapoprawa.pl/czy-i-jak-polskie-prawo-chroni-zwierzeta-w-czasie-upalow/

https://www.kancelariaopiola.pl/w-zgodzie-z-prawem

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 02.07.2020
Data ostatniej aktualizacji 14.07.2023