Depresja u mężczyzn

Objawy depresji u mężczyzn

Depresja daje objawy natury fizycznej, psychicznej oraz emocjonalnej, które mogą wystąpić pojedynczo lub wszystkie razem.

Najczęstsze fizyczne objawy u mężczyzn z depresją:

• ucisk i ból w klatce piersiowej,
• zaburzenia rytmu serca typu: kołatanie czy szybsze bicie serca,
• uporczywe i nawracające bóle głowy,
• problemy z erekcją, impotencja,
• zaburzenia gospodarki hormonalnej (np. niski poziom testosteronu),
• problemy gastryczne, m.in. wzdęcia, zaparcia lub biegunka,
• nagłe chudnięcie lub znaczny przyrost masy ciała.

Psychiczne i emocjonalne oznaki depresji:

• smutek, obniżenie nastroju,
• problemy z koncentracją,
• zaburzenia pamięci,
• tzw. gonitwa myśli,
• obsesyjne myślenie (tzw. maniakalne wzorce myślowe),
• problemy ze snem (bezsenność lub krótki, przerywany sen),
• myśli i próby samobójcze.

Zdarza się, że u chorych na depresję występuje tendencja do popadania w skrajności, nagłego przechodzenia ze stanu podniecenia w totalną rezygnację. Tracą oni zainteresowanie pracą, bliskimi i tym, co się dzieje w ich otoczeniu. Następuje obniżenie libido, a życie intymne staje się dla nich obojętne.

Wycofanie się z życia społecznego powoduje zamknięcie się w swoim świecie, poczucie beznadziejności, braku sensu i celu.

U chorego pojawia się gniew na obecną sytuację i nieudolna próba radzenia sobie z nią na własną rękę poprzez:

• stosowanie substancji psychoaktywnych,
• nadużywanie alkoholu,
• kompulsywne palenie papierosów,
• brawurowa jazda samochodem,
• podejmowanie ryzykownych działań, typu: lekkomyślna jazda czy uprawianie seksu bez zabezpieczenia,
• hazard,
• kompulsywne jedzenie,
• uzależnienie od gier, cyberseksu i mediów społecznościowych.

Czy mężczyźni chorują na depresję inaczej?

Depresji w równym stopniu mogą doświadczyć mężczyźni, jak i kobiety. Jednakże częściej niż u kobiet depresja wśród mężczyzn może objawiać się wybuchami złości, agresją, drażliwością i nerwowością.

Przyznanie się do problemu natury psychicznej wciąż bywa uważane za wstydliwe, „niemęskie”, niegodne "prawdziwego mężczyzy". To skutkuje późniejszym rozpoczęciem leczenia, kiedy choroba jest już w stadium zaawansowanym i moga pojawić się myśli o samobójstwie. Szacuje się, że próby ataku na własne życie częściej doprowadzają do śmierci u mężczyzn, niż u kobiet.

Diagnoza depresji u mężczyzn

Postawienie diagnozy u mężczyzn nie jest łatwe z racji tego, że często bagatelizują oni symptomy świadczące o depresji. Nie chcą przyznać się do słabości, ponieważ zostali wychowani w przeświadczeniu, że „chłopaki nie płaczą”, a od małego słyszeli, że chłopcy muszą być dzielni.

Tłumienie emocji i nieradzenie sobie z nimi, prowadzi do obniżonej samooceny, co może skutkować depresją w wieku dorosłym.Problem z postawieniem diagnozy może więc wynikać ze stereotypowego traktowania nerwowości czy agresji jako cech typowych dla mężczyzny lub wręcz świadczących o męskości.

Tymczasem nerwowość, wybuch gniewu i agresywne zachowanie mogą być oznakami choroby. Otoczenie szybciej zauważa zmianę zachowania u osoby, która do tej pory uchodziła za spokojną i radosną. Gorzej, jeśli mężczyźnie przyklejono łatkę tzw. rozrabiaki. Wtedy destrukcyjne zachowania mogą być uznane jako dla niego typowe, na zasadzie: „Bo on już taki jest”.

U mężczyzn (często bardziej niż u kobiet) depresja jest podstępną chorobą, dość trudną do wychwycenia nie tylko dla otoczenia chorego. Często sami chorzy zmęczenie, apatię czy brak ochoty na seks tłumaczą przepracowaniem. Bagatelizowany problem z czasem się pogłębia, chory traci dobre relacje z bliskimi, dochodzi do rozstań, rozwodów, utraty pracy, pieniędzy na życie. Skomplikowana sytuacja i poczucie odrzucenia skutkują pojawieniem się myśli o samobójstwie.

Przyczyny męskiej depresji

Depresję może wywołać szereg czynników, do których zaliczamy:

• stres środowiskowy (przypisywanie mężczyźnie roli głowy rodziny, presję utrzymania rodziny, zarabiania dużych pieniędzy, kariery, bycia „twardym”),
• uwarunkowania genetyczne (jeśli w rodzinie występowały incydenty depresyjne).

Depresja może być też konsekwencją innej, przewlekłej choroby lub niepełnosprawności.

Depresja a pandemia COVID-19

Szacuje się, że pandemia COVID-19 spowodowała dwukrotny wzrost liczby Polaków, którzy zauważyli oznaki depresji u osoby ze swojego otoczenia. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego (raport pt. „Objawy depresji i lęku wśród Polaków w trakcie epidemii COVID-19”), objawy zaburzeń depresyjnych i lęku uogólnionego silnie wiążą się z niepokojem i niepewnością związaną z rozprzestrzenianiem się epidemii. Stan ten pogłębiły sytuacje typu: kwarantanna, utrata ciągłości wynagrodzenia, podejrzenie zakażenia COVID-19.

Wsparcie dla mężczyzny z depresją

Chory na depresję powinien zostać niezwłocznie otoczony profesjonalnym wsparciem i opieką psychologa i psychoterapeuty. W leczeniu depresji stosowana jest:

• terapia psychodynamiczna (psychoanaliza polegająca na znalezieniu przyczyny depresji i wdrożeniu zmian, by wyjść z choroby),
• terapia poznawczo-behawioralna (CBT, oparta na rozwiązywaniu bieżących problemów i osiągnięciu określonego celu),
• terapia interpersonalna (IPT, skupiająca się na więziach emocjonalnych i relacjach międzyludzkich). 

Psychoterapia przynosi dobre rezultaty w przypadku depresji łagodnej. Natomiast bardziej zaawansowane przypadki wymagają wsparcia farmakoterapii, wtedy przez dłuższy czas stosuje się antydepresanty i leki psychotropowe.

Bywa, że chory pod wpływem leków odczuwa poprawę samopoczucia i na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem, odstawia je. Skutkuje to nawrotem depresji i pojawieniem się zespołu odstawienia, nawet już w pierwszej dobie. Co istotne, nie ma domowych sposobów na leczenie, nieskuteczne są też zioła, które mogą być stosowane w terapii wyłącznie wspomagająco.

Źródła:

mentalhealth.gov/
healthline.com/health/depression/symptoms-of-depression-in-men nimh.nih.gov/health/publications/men-and-depression
akademia.nfz.gov.pl/wp-content/uploads/2021/02/ULOTKA_Depresja-w-czasach-pandemii.pdf
psych.uw.edu.pl/2021/01/21/nasilenia-i-uwarunkowania-objawow-depresji-i-leku-uogolnionego-wsrod-doroslych-polakow-w-trakcie-pandemii-raport-z-badan-podluznych/